به گزرش فرارو به نقل از خبرآنلاین، در سال های اخیر شرکت های خودروساز به دلیل بحران تامین نقدینگی با ارائه طرح های پیش فروش بخشی از چالش های خود را برطرف، اما تعهدات سنگینی را بر جان می خریدند.

در دهه 90 و طی 4سال اخیر رکوردشکنی سقف تعهدات معوق به بخش جدایی ناپذیر شرکت های خودروساز دولتی تبدیل شده بود. درحالی که طی این سالها همچنان سازمان تعزیرات حکومتی خودروسازان دولتی را محکوم به جریمه های سنگین می کرد اما رشد تعهدات معوق خودروسازان به یک بحران غیرقابل حل تبدیل شده بود.

از آنجایی که در قراردادهای طرح های پیش فروش تاکید شده بود که خودروسازان در صورت تاخیر در تحویل باید علاوه بر سود مشارکت، درصدی جریمه هم پرداخت کنند، افزایش معوقات صرفه اقتصادی برای تولیدکنندگان نداشت و عمده دلیل آن بحران مدیریت منابع، کمبود منابع مالی و ارزی وحتی گاهی کمبود قطعات عنوان می شد.

شرکت ایران خودرو پس از خصوصی سازی با حذف تدریجی پیش فروش و استفاده از منابع بانکی و ابزار SCF، تامین مالی پایدار و تحویل به موقع تعهدات را در دستور کار خود قرار داد.

طبق اعلام این شرکت اگر تنها راه تامین مالی صرفا پیش فروش بود، حدود 250هزار تعهد جدید ایجاد می شد، اما با روش جدید تامین مالی و بهره گیری از ابزارهای جدید میزان تعهد ایجاد شده حدود 160هزار دستگاه بود تا شرکت در زمان مقرر تعهدات خود را بدون تاخیر جامه عمل بپوشاند.

ایران خودرو در سال 1400 توانست تنها 464 هزار و 368 دستگاه خودروی سواری تولید کند که بیش از 13هزار تعهد معوق داشت و در 6 ماهه نخست همین سال حدود 100 هزار دستگاه تولید خودروی ناقص به ثبت رسیده بود.

طبق آمار وزارت صمت، در ابتدای سال 1401 بیش از 105 هزار خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازان وجود داشت که در این سال تکمیل و به مشتریان ارائه شد. در این سال 95 درصد خودروهای تولیدی بدون نقص تولید شدند، درحالی که این رقم در سال 1400 حدود 20 درصد بود.

براساس اعلام وزارت صمت در پایان سال 1400 تعداد خودروهای تحویل شده توسط دو خودروساز بزرگ کشور 837 هزار دستگاه بوده که این میزان در پایان سال 1401 به حدود یک میلیون و 100 هزار دستگاه رسید که عمده علت این موضوع فروش خودرو در بورس کالا و تامین منابع مالی از بازار سرمایه بود. به عبارتی خودروسازان از ابزارهای جدید برای تامین مالی استفاده کردند.

در سال 1402 بازهم صنعت خودرو با افزایش تعهدات معوق و کاهش سطح تولید همراه بود. ایران خودرو به عنوان بزرگترین خودروساز دولتی در این سال 555،430 دستگاه تولید کرد که سطح تولید با کاهش 2درصدی همراه بود. تعهدات معوق این شرکت بیش از 60 هزار دستگاه بود که طرح تبدیل دعوتنامه منتشر شد.

در سال 1403 بازهم صنعت خودروی کشور با کاهش تولید و افزایش معوقات همراه بود و طبق آمار ایران خودرو با تولید504،855 دستگاه همچنان بیشترین سهم تولید را در میان خودروسازان داشت، اما به نسبت سال قبل با افت تولید بیش از 12000 دستگاه همراه بود که عمده دلیل آن مشکلات تأمین قطعات، چالش های ارزی و حتی کاهش سطح تقاضا برای برخی محصولات عنوان شد.

در سال گذشته ایران خودرو از ابتدای سال تا انتهای مهرماه (پیش از خصوصی سازی) سه هزار و 844 دستگاه خودروی ناقص تولید کرد، اما در نیمه دوم سال با ورود به مسیر خصوصی ورق کاملا برگشت.

با گذشت 8 ماه از خصوصی سازی ایران خودرو نه تنها برای تامین مالی دست به دامن آینده فروشی و ارایه محصول در زمان نامعلوم نشدند؛ بلکه کاهش معوقات به طرز شگفت انگیزی انجام شد. علاوه بر صفر شدن رقم تولیدات ناقص، میزان معوقات از 32000 دستگاه به کمتر از 3000 دستگاه رسید که با یک حساب سرانگشتی می توان گفت در کمتر از 8 ماه بیش از 90 درصد کاهش یافته است.