علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، با اشاره به شدت بیشتر موج آنفلوآنزای امسال نسبت به سال گذشته اعلام کرده که اگرچه در برخی استان ها روند بیماری نزولی شده، اما استان های گلستان، قزوین، هرمزگان، سیستان و بلوچستان (زاهدان)، خوزستان (اهواز)، تهران، کرمانشاه و همدان همچنان در شرایط هشدار قرار دارند و میزان ابتلا در برخی استان ها چند برابر آستانه هشدار نظام سلامت است.

به گزارش ایسنا، به گفته رییسی، تاکنون حدود 110 تا 115 مورد فوت منتسب به آنفلوآنزا در کشور ثبت شده که عمده آن ها مربوط به سالمندان و افراد دارای بیماری های زمینه ای بوده است؛ آماری که زنگ خطر را برای هفته های سردتر سال به صدا درآورده است.

در همین راستا، قباد مرادی - رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت پیش از این با تشریح روند رصد بیماری های تنفسی اعلام کرد که نسبت عفونت های تنفسی در گردش کشور به 16 تا 17 درصد رسیده؛ در حالی که این عدد در شرایط عادی سال حدود 6 درصد است. بر اساس استانداردهای جهانی، عبور سهم آنفلوآنزا از 10 درصد به معنای ورود به وضعیت هشدار است؛ وضعیتی که اکنون اغلب استان های کشور آن را تجربه می کنند.

مرادی گفته است که روند افزایشی آنفلوآنزا از هفته دوم آبان ماه آغاز شده و شیب ابتلا نسبت به سال گذشته سریع تر و شدیدتر بوده است. پایش ها نیز نشان می دهد که عامل غالب، آنفلوآنزای تیپ A با ساب تایپ H3N2 است؛ سوشی با سرایت پذیری بالا که رفتار متفاوتی نسبت به سال های قبل از خود نشان داده است.

یکی از تفاوت های مهم موج امسال، تغییر گروه سنی مبتلایان است. برخلاف سال های گذشته که بزرگسالان و بیماران زمینه ای بیشترین مبتلایان بودند، امسال کودکان 5 تا 14ساله بیشترین سهم ابتلا را دارند. این تغییر الگو سبب افزایش مراجعات کودکان به مراکز درمانی، بروز تب های طولانی مدت و حتی پر شدن ظرفیت برخی بیمارستان ها در مقاطعی از اوج بیماری شده است.

مرادی تأکید می کند که در برخی شهرها، میزان مراجعات به بیمارستان ها به حدی بوده که ظرفیت مراکز درمانی تا آستانه تکمیل پیش رفته است؛ موضوعی که اهمیت پیشگیری و مدیریت تجمعات، به ویژه در مدارس، را دوچندان می کند.

در واکنش به این شرایط، وزارت بهداشت و آموزش وپرورش شیوه نامه مشترکی برای مدیریت مدارس در زمان اپیدمی تدوین کرده اند. بر اساس این شیوه نامه، در صورت ابتلای همزمان درصدی از دانش آموزان یک مدرسه و با در نظر گرفتن فشار بر مراکز درمانی، آموزش می تواند حداکثر 5 تا 7 روز به صورت غیرحضوری برگزار شود.

مسئولان بهداشتی تأکید دارند که تعطیلی های طولانی مدت راهکار کنترل آنفلوآنزا نیست و هدف اصلی، قطع موقت زنجیره انتقال در اوج بیماری و جلوگیری از حضور افراد بیمار در محیط های پرتجمع است.

از دیگر عوامل نگران کننده موج امسال، همزمانی شیوع آنفلوآنزا با آلودگی هوا در کلانشهرهاست. به گفته مرادی، آنفلوآنزا موجب التهاب ریه می شود و آلودگی هوا با ذرات معلق، این التهاب را تشدید می کند. نتیجه این هم افزایی، افزایش موارد بستری به ویژه در سالمندان و بیماران دارای بیماری های زمینه ای است.

اگرچه زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوآنزا (شهریور تا مهر) سپری شده، اما وزارت بهداشت همچنان تزریق واکسن را برای سالمندان، بیماران زمینه ای و افراد با نقص ایمنی توصیه می کند. هرچند اثربخشی واکسن در پیشگیری از ابتلا در سوش امسال کمتر شده، اما گفته می شود که بر اساس شواهد می تواند بیش از 70 درصد از بستری و مرگ ومیر جلوگیری کند.

از طرف دیگر، همزمان با موج آنفلوآنزا، متخصصان نسبت به مصرف بی رویه آنتی بیوتیک هشدار می دهند. به گفته مرادی - رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، میزان مصرف آنتی بیوتیک در ایران 9 تا 10 برابر برخی کشورهای با جمعیت مشابه است و شاخص تجویز آن به 52 درصد رسیده؛ در حالی که میانگین جهانی 22 درصد است. این روند می تواند مقاومت میکروبی را به یکی از تهدیدهای جدی آینده سلامت کشور تبدیل کند.

همچنین به گفته معاون بهداشت وزارت بهداشت، پیش بینی می شود اوج موج آنفلوانزا تا سه یا چهار هفته آینده ادامه داشته باشد و بر اساس الگوی سال های گذشته، انتظار آن است که با نزدیک شدن به اواخر بهمن و اوایل اسفند، میزان ابتلا به تدریج کاهش یابد.

به اذعان مسئولان وزارت بهداشت، آنفلوانزا یک بیماری ویروسی تنفسی با قدرت سرایت بالاست و هر فرد مبتلا به ویژه در فضاهای بسته و تجمعات طولانی مدت، می تواند به طور متوسط یک تا سه نفر دیگر را آلوده کند و بر همین اساس بار دیگر از مردم خواسته شده که با استفاده از ماسک در فضاهای بسته و شلوغ، ماندن در خانه هنگام بیماری، پرهیز از مصرف خودسرانه دارو و مراقبت ویژه از سالمندان و کودکان، در کنترل این موج نقش مؤثری ایفا کنند. به گفته رییسی - معاون بهداشت وزارت بهداشت، رعایت همین توصیه های ساده می تواند نقش مؤثری در کنترل موج آنفلوانزا در هفته های پیش رو داشته باشد و از فشار بیشتر بر نظام سلامت جلوگیری کند.