فرارو- در تاریخ هنر ایران، گاهی با چهره های مهم و درعین حال نه چندان مشهوری برخورد می کنیم. با پیگیری زندگی هرکدام از این چهره ها، به خدماتی که انجام داده اند واقف خواهیم شد.

به گزارش فرارو، رضا ارحام صدر، باوجوداینکه احتمالا برای عموم مردم ایران نام آشنایی نیست، اما از چهره های بسیار مهم فرهنگ ایران به شمار می رود. او در 12 اردیبهشت سال 1302 در اصفهان متولد شد و در 24 آذر 1387 در شهر زادگاهش از دنیا رفت.

تئاتر ایران در سال های ابتدایی قرن 14 شمسی، رفته رفته شمایل جدیدی پیدا می کرد. فعالان این حوزه، حالا دیگر تئاتر را به نمایش های روحوضی و تعزیه تقلیل نمی دادند. این بود که به مرور، سبک ها و مکاتب جدیدی در جای جای ایران شروع به شکل گیری کرد.

عبدالحسین نوشین، مصطفی اسکویی، اکبر رادی، سیدعلی نصر، بهرام بیضایی، رضا ارحام صدر و... ازجمله چهره هایی بودند که هرکدام از مناظری به شکل گیری تئاتر ایران کمک کردند. در آن سال ها، هرکس به اندازه توانی که داشت و از منظری در حال گسترش مرزهای تئاتر ایران بود.

دراین بین، رضا ارحام صدر را باید یکی از حاشیه نشین ها و درعین حال چهره های حیاتی رشد تئاتر در ایران دانست. ارحام صدر، برعکس دیگر پیشتازان تئاتر در ایران، ترجیح داد تا به جای نقل مکان به تهران، فعالیتش را در اصفهان ادامه بدهد. رادی از رشت به تهران رفته بود، نوشین تربت حیدریه را برای حضور در تهران ترک کرده بود و به همین شکل، هرکدام از این چهره ها از گوشه وکناری به سودای تئاتر راهی تهران شده بودند. بااین حال، رضا ارحام صدر، با وجود همه درخواست هایی که برای نقل مکان به تهران داشت، ترجیح داد تا مسیرش را در همان شهر زادگاهش ادامه بدهد.

ارحام صدر، از روحیه ای بذله گو و شوخ برخوردار بود. همین روحیه باعث شد تا نمایش های او از رنگ وبوی دیگرگونه ای برخوردار باشند. رفته رفته آوازه ارحام صدر، به عنوان نویسنده و کارگردانی که در آثارش رگه هایی از طنز گزنده اجتماعی دیده می شد، همه جا پیچید. کمدی اجتماعی- انتقادی تا پیش از صدر در ایران چندان شناخته شده نبود، همین مسئله باعث شد تا وی را به عنوان بنیان گذار کمدی انتقادی در ایران به رسمیت بشناسند.

صدر، دوران دبستان و دبیرستان را در اصفهان پشت سر گذاشت و در ادامه مدتی را به خوزستان رفت تا در رشته های فنی شروع به کار کند. قصد داشت تا برای ادامه تحصیل به انگلیس برود که به دلیل ابتلا به بیماری مالاریا، از این مهم جا ماند. این شد که تحصیلاتش را تا دریافت مدرک کارشناسی فلسفه، در اصفهان سپری کرد. در ادامه به تئاتر رو آورد و خیلی زود در کنار بزرگان تئاتر اصفهان قرار گرفت. با همکاری با ناصر فرهمند، از بنیان گذاران تئاتر در اصفهان، تجربیات اولیه اش را تکمیل کرد و رفته رفته به اصلی ترین چهره در تئاتر اصفهان بدل شد.

با بازی در فیلم شب نشینی در جهنم، مسیر صدر به سمت سینما باز شد. بااین حال روح او چندان با این هنر نوپا، سازگاری نداشت و ترجیح داد تا به تئاتر برگردد. او پس از بنیان نهادن، گروه تئاتر سپاهان، گروه دیگری را با نام، گروه هنری ارحام پایه ریزی کرد. این دو گروه، تعداد زیادی از بهترین نمایش های کمدی-انتقادی تاریخ ایران را روی صحنه بردند. طبع طناز ارحام صدر، باعث شد تا به وی لقب شکرپاره اصفهان را بدهند.

برای سال ها ارحام صدر ممنوع التصویر و خانه نشین بود. در نهایت نیز در 24 آذر سال 1387، پس از تحمل یک دوره بیماری، از دنیا رفت و در شهر زادگاهش به خاک سپرده شد.