افزایش مداوم قیمت طلا در بازارهای جهانی و داخلی، بار دیگر این فلز گرانبها را به کانون توجه سرمایه گذاران خرد تبدیل کرده است؛ اما این بار نه پشت ویترین طلافروشی ها، بلکه در فضای دیجیتال و روی پلت فرم هایی که وعده خرید آسان، بدون دردسر نگهداری و بدون تحویل فیزیکی طلا را می دهند. بررسی ها و روایت های متعدد کاربران نشان می دهد همین نقطه آخر، یعنی فروش و دریافت وجه ، به یکی از اصلی ترین گلوگاه ها و ریسک های این بازار نوظهور تبدیل شده است.

به گزارش مهر، رشد قیمت طلا، چه ناشی از تورم داخلی و کاهش ارزش پول ملی و چه متأثر از نااطمینانی های ژئوپلیتیک و سیاست های انبساطی بانک های مرکزی جهان، همواره نقش پناهگاه امن دارایی را برای طلا پررنگ کرده است. در چنین فضایی، سرمایه گذاران خرد که امکان خرید سکه یا طلای فیزیکی با مبالغ بالا را ندارند، به سمت ابزارهایی سوق داده شده اند که خرید با ارقام کوچک تر را ممکن می کند.

مسئله اصلی اینجاست که در اغلب این پلت فرم ها، خرید طلا به معنای تحویل فیزیکی آن نیست. کاربر در واقع مالک ادعا یا طلبی به میزان مشخصی طلاست که بنا بر ادعای پلت فرم، در خزانه یا انبارهای مورد تأیید نگهداری می شود. اما شفافیت درباره محل نگهداری، موجودی واقعی، نحوه حسابرسی و نسبت دارایی واقعی به تعهدات پلت فرم، در بسیاری از موارد با ابهام همراه است.

گزارش های میدانی و بررسی نظرات کاربران در فضای مجازی نشان می دهد یک الگوی تکرارشونده در این پلت فرم ها وجود دارد: ورود پول سریع و بدون مانع، اما خروج پول زمان بر، مشروط یا حتی ناممکن. این عدم تقارن میان سهولت خرید و دشواری فروش، عملاً ریسک نقدشوندگی سرمایه را افزایش می دهد؛ ریسکی که در زمان رشد قیمت چندان به چشم نمی آید، اما با کوچک ترین اصلاح قیمتی یا نیاز فوری به نقدینگی، به مسئله ای جدی تبدیل می شود.

بخش مهمی از ریسک این بازار به نبود چارچوب نظارتی مشخص بازمی گردد. نه ماهیت این پلت فرم ها کاملاً بانکی است، نه صرافی رسمی اند و نه تحت نظارت مستقیم نهادهای بازار سرمایه. همین وضعیت بینابینی باعث شده مسئولیت پذیری حقوقی در قبال دارایی کاربران، شفاف و مشخص نباشد.

پیام الیاس کردی با اشاره به شرایط فعلی اقتصاد کشور گفت: در وضعیتی که نقدینگی بالاست، طبیعی است که مردم به دنبال دارایی هایی باشند که ارزش پولشان را حفظ کند. وی افزود: نبود تنظیم گری روشن و شفاف، یکی از ریسک های اصلی پلتفرم های آنلاین طلاست و بهتر است بانک مرکزی مسئولیت نظارت بر این حوزه را بر عهده بگیرد.

واقعیت آن است که طلا همچنان یکی از مهم ترین ابزارهای حفظ ارزش دارایی در برابر تورم است. اما این ویژگی، تنها زمانی معنا دارد که دارایی در لحظه نیاز، قابل تبدیل به نقد باشد. طلایی که امکان فروش آزادانه و سریع نداشته باشد، از سپر تورمی به دارایی قفل شده تبدیل می شود.