فرارو- کمتر شاعر معاصری را می توان یافت که نامش به اندازه نام احمد شاملو پرتکرار بوده باشد. شاملو به سبب اهمیتی که از مناظر مختلف دارد، پیوسته یکی از مطرح ترین شاعران تاریخ ادبیات فارسی بوده است.

به گزارش فرارو، احمد شاملو در 21 آذر سال 1304 در تهران متولد شد و در 2 مرداد 1379 در کرج از دنیا رفت. شعر و زندگی احمد شاملو پیوسته مورد نقد و بررسی روشنفکران و منتقدان بوده است. باوجوداینکه طیف های مختلفی، از مناظر گوناگون دست به نقد شاملو زده اند، اما تقریبا همه به اهمیت و زیبایی شعر او اذعان دارند.

شاملو زندگی پرفرازونشیبی داشت. روزگار کودکی اش را با کوچ های اجباری از شهری به شهر دیگر سپری کرد. به سبب شغل پدرش که از ارتشیان دوره پهلوی بود، شهرهای زیادی را گشت و در نهایت دوباره به تهران بازگشت. همین مسئله باعث شد تا در امر تحصیل، راه به جایی نبرده، و تحصیلاتش را به شکل نصفه نیمه رها کند.

شاملو به گفته خودش، در اولین مواجهه اش با ادبیات، شعری از پل الوار را خواند و شیفته ادبیات شد. در سال های دهه بیست با نیما یوشیج آشنا شد و به جرگه دوستداران و پیروان نیما پیوست. آشنایی با نیما، دریچه های جدیدی را به روی شاملو باز کرد و ادبیات را با جدیت بیشتری ادامه داد. بااین حال، دیری نپایید که شاملو از جرگه نیماییان نیز منشعب شد و مسیر جدید را برای خودش باز کرد.

در سال 1329، شاملو به سرایش نوعی از شعر رو آورد که در نهایت به شعر شاملویی یا سپید معروف شد. این نوع از شعر، بیشتر تحت تاثیر ترجمه اشعار غربی بود و شاملو که از ابتدا با مواجهه با ادبیات غرب، به ادبیات علاقه مند شده بود، به نوعی پیش زمینه این جریان سازی را داشت. بااین وجود، شاملو هرگز خودش را در سطح یک مقلد تقلیل نداد و ریشه های اساسی شعرش را در ادبیات کلاسیک فارسی یافت.

شاملو علاوه بر سرودن شعر، دست به پژوهش، ترجمه و فیلمنامه نویسی نیز زد و در کنار همه این ها، به یک فعال سیاسی تمام عیار بدل شد. فعالیت های سیاسی او، از همان روزگاری جوانی گریبان وی را گرفت. در واقع باید گفت که مهر سیاست به نوعی از روزگار کودکی بر پیشانی احمد قرار گرفته بود. هنوز کودک بود که در آذربایجان، به دست عمال جعفر پیشه وری، همراه با پدرش ساعت ها در مقابل جوخه اعدام قرار گرفت. در روزگاری که فرقه دموکرات آذربایجان، با دسیسه روسیه قصد جداسازی آذربایجان را از ایران داشت، شاملو و پدرش ازجمله مبارزان علیه روسیه و پیشه وری بودند. شاملو بارها تجربه زندان را از سر گذراند و بخش عمده ای از عمرش را با فعالیت های سیاسی سپری کرد.

موضع گیری های سیاسی و ادبی شاملو، بارها مورد انتقاد قرار گرفته اند. بسیاری از صاحب نظران، پژوهش های شاملو را به جز کتاب کوچه- پژوهش های ضعیفی قلمداد کرده اند. اما او در مقام شاعر کار متفاوتی کرده است. شاملو شعر غرب را با ادبیات فارسی پیوند زد. اگر شعر را پدیده ای بدانیم که در زبان اتفاق می افتد، باید شاملو را یکی از نوابغ زمانه بدانیم. او تاثیر زیادی از ادبیات کلاسیک فارسی، به خصوص از حافظ و ابوالفضل بیهقی، گرفت. زبان محکم اشعار شاملو، برآمده از سال ها تعمق در ادبیات کلاسیک فارسی است. او شاعری است که زبان را تماما در کارکرد ادبیات درآورد و به گفته ابوالحسن نجفی، در کنار حافظ، بیشتر از هرکس دیگری به جوهر شعر نزدیک شد.

شعر شاملو تا آن پایه به ادبیات محض نزدیک شد، که در بسیاری از مواقع، حتی نیاز به تصاویر شاعرانه نیز نداشت. زمانی که شاملو می نوشت که ابلها مردا، عدوی تو نیستم من، انکار توام ، زبان ورای همه صناعات ادبی کارکرد شعری داشت. پربیراه نیست اگر یکی از قدرت های اصلی شعر شاملو را، در استفاده از زبانی بدانیم که به شکل خودجوش به جوهر ادبیات نزدیک بود.