فرارو- در حالی که استفاده از ضدآفتاب به یکی از توصیه های ثابت متخصصان پوست تبدیل شده، شناخت ترکیبات مؤثر و شیوه انتخاب محصول مناسب همچنان برای بسیاری از مصرف کنندگان چالش برانگیز است.

به نقل از وومنز هلث، تقریباً همه می دانند استفاده منظم از ضدآفتاب، خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش می دهد و حتی می تواند موجب جوان تر شدن ظاهر پوست شود. دکتر ایفِ رودنی، متخصص پوست در ایالت مریلند می گوید: ضدآفتاب یکی از مهم ترین محصولاتی است که می توانید روی پوست خود استفاده کنید.

این توصیه صرفاً یک ایده کلی یا نظری نیست. پژوهش ها نشان داده اند که استفاده از ضدآفتاب با حداقل SPF 15 می تواند خطر ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی را تا 40 درصد و خطر ملانوم، خطرناک ترین نوع سرطان پوست، را تا 50 درصد کاهش دهد. مطالعه دیگری نیز مشخص کرده که استفاده از ضدآفتاب طیف وسیع (Broad-spectrum) که در برابر هر دو نوع اشعه فرابنفش A و B محافظت ایجاد می کند، احتمال بروز علائم پیری پوست از جمله خطوط ریز، افتادگی و لکه های تیره را 24 درصد کاهش می دهد.

با وجود این، مواد فعال موجود در ضدآفتاب ها انواع مختلفی دارند و هرکدام عملکرد متفاوتی ارائه می دهند. متخصصان پوست در ادامه توضیح می دهند که این ترکیبات چگونه کار می کنند و هنگام انتخاب بهترین محصول برای نیازهای خود باید به چه نکاتی توجه کنید.

SPF یا فاکتور محافظت در برابر آفتاب نشان می دهد پوست شما در مقایسه با زمانی که هیچ ضدآفتابی استفاده نکرده اید، چقدر دیرتر دچار سوختگی می شود. البته این به معنای محافظت یک به یک نیست؛ یعنی SPF 30 لزوماً به معنای 30 دقیقه محافظت مستقیم نیست. سازمان FDA یادآور می شود که شدت تابش خورشید در ساعات مختلف روز متفاوت است و همین موضوع محاسبه دقیق را دشوار می کند. علاوه بر آن، نوع پوست افراد نیز متفاوت است.

نکته مهم دیگر اینکه SPF تنها مربوط به اشعه UVB است؛ اشعه ای که عامل اصلی آفتاب سوختگی و از عوامل مؤثر در ایجاد سرطان پوست است. برخی ضدآفتاب ها در برابر اشعه UVA نیز محافظت ایجاد می کنند؛ اشعه ای که عمدتاً عامل پیری زودرس پوست است. این نوع محصولات با عنوان Broad-spectrum یا طیف وسیع عرضه می شوند.

به طور کلی فیلترهای ضدآفتاب به دو گروه عمده تقسیم می شوند: فیلترهای شیمیایی و فیلترهای معدنی (فیزیکی).

دکتر جاشوا زایشنر، مدیر تحقیقات زیبایی و بالینی، می گوید: ضدآفتاب های شیمیایی با جذب و بازتاب بخشی از اشعه UV مانع نفوذ آن به لایه های پوست می شوند. این محصولات معمولاً ظاهری سبک تر و سازگارتر روی پوست دارند و به راحتی می توان آن ها را در فرمول هایی با SPF بسیار بالا استفاده کرد.

اما ضدآفتاب های معدنی کمی متفاوت عمل می کنند. دکتر سوزان مسیک از مرکز پزشکی دانشگاه اوهایو می گوید: ضدآفتاب های معدنی مانند یک سد فیزیکی عمل کرده و اشعه UV را از سطح پوست منعکس می کنند.

این محصولات معمولاً بافت غلیظ تری دارند و کمی سخت تر روی پوست پخش می شوند، اما به گفته متخصصان، برای پوست های حساس مناسب تر هستند. مسیک می گوید: ضدآفتاب های معدنی کمتر باعث تحریک یا ایجاد حساسیت می شوند، در حالی که برخی ترکیبات شیمیایی ممکن است برای پوست های حساس آزاردهنده باشند. در نهایت هر دو نوع ضدآفتاب بی خطر هستند.

در حال حاضر 16 ماده فعال توسط FDA برای استفاده در ضدآفتاب ها تأیید شده اند. این مواد به دو دسته معدنی و شیمیایی تقسیم می شوند.

تنها موادی که طبق پیشنهاد جدید FDA در دسته ایمن و مؤثر قرار می گیرند موارد زیر هستند:

1. زینک اکسید

ماده ای سفید و پودری که از پوست در برابر UVA و UVB محافظت می کند و یکی از قوی ترین فیلترهای شناخته شده است.

2. تیتانیوم دی اکسید

معدنی طبیعی که از UVA و UVB محافظت می کند، اما در بلوک کردن طیف وسیع UVA به خوبی زینک اکسید عمل نمی کند.

در لیست زیر نقش هر ماده توضیح داده شده است:

آووبنزون: بهترین محافظ در برابر UVA، اما در برابر UVB ضعیف تر است.

سینوکسیت: جذب کننده UVB.

دی اکسی بنزون: محافظت در برابر UVB و برخی UVAها.

انزولیزول: محافظت محدود در برابر UVA.

هوموسالات: معمولاً با آووبنزون ترکیب می شود تا محافظت طیف وسیع ایجاد کند.

مرادی میت: از UVA و UVB محافظت می کند اما در برابر UVA به اندازه آووبنزون مؤثر نیست.

اکتی نوکسات / اوکتینوکسات: محافظ UVB و تا حدی UVA.

اوکتی سالیت: محافظ UVB.

اوکتوکریلین: ماده ای برای پایدارسازی آووبنزون و تقویت محافظت.

پادیمیت O: جذب کننده UVB.

سولیسوبنزون: محافظ برخی UVA.

اُکسی بنزون: یکی از رایج ترین فیلترها در برابر UVA و UVB.

مواد زیر قبلاً تأیید بودند اما به دلیل نگرانی های ایمنی از دسته ایمن خارج شده اند و دیگر به کار نمی روند شامل آمینوبنزوییک اسید و تری آمین سالیسیلات است.

دکتر زایشنر می گوید: هنگام خرید باید به دنبال محصولی با SPF حداقل 30 باشید. دکتر سیندی واسف از دانشگاه راتجرز نیز توصیه می کند برچسب Broad Spectrum را حتماً بررسی کنید؛ عبارتی که نشان می دهد محصول در برابر هر دو نوع اشعه مضر محافظت ایجاد می کند.

دکتر مسیک پیشنهاد می کند در صورت امکان از ضدآفتاب های معدنی استفاده شود. او می گوید: نه به این دلیل که انواع شیمیایی سمی هستند، بلکه به این دلیل که برخی افراد بیشتر دچار حساسیت یا تحریک پوستی ناشی از ترکیبات شیمیایی می شوند. او همچنین توصیه می کند افراد حساس از محصولات عطردار نیز دوری کنند.

با این حال، زایشنر یادآور می شود انتخاب نهایی کاملاً به ترجیح شخصی بستگی دارد. برخی ضدآفتاب های معدنی ممکن است روی پوست تیره، رد سفید ایجاد کنند. در این صورت می توانید از ضدآفتاب شیمیایی یا محصولات معدنی رنگی استفاده کنید.

دکتر رودنی اما نظر صریح تری دارد: من هرگز ضدآفتاب شیمیایی را به یک ضدآفتاب معدنی ترجیح نمی دهم. اگر پوست شما مشکل خاصی دارد یا نمی دانید کدام محصول مناسب است، مراجعه به متخصص پوست بهترین گزینه است.

یک نکته مهم برای پایان متخصصان پوست در یک نکته هم نظر هستند: بهترین ضدآفتاب، محصولی است که آن را مرتب و بدون وقفه استفاده کنید.