| اینکه فرعونی با آن ثروت و دارایی از گرسنگی بمیرد جای بسی تعجب دارد ولی این اتفاق در گذشته رخ داده است. آیی مشاور نزدیک چند فرعون پیش از خود بود. طبق برخی اسناد او به همراه هرمهب، آخناتون را به قتل رساندند چرا که معتقد بودند آخناتون عامل اصلی بدبختی و فقر مصر است. در زمان حکومت او، هرمهب بخش هایی از مصر را که توسط هیتیها تصرف شده بود آزاد کرد. آیی به دلیل قدرت طلبی و ترس از مرگ، غذای کمی می خورد و حتی گفته شده که فقط نان خشک می خورد و اسنادی نیز وجود دارد که حاکی است او در پیری و در اثر گرسنگی درگذشت. پس از مرگ آیی، هورمهب تمام فقر و سختی های ناشی از جنگ را به او نسبت داد و از همین رو سعی در از بین بردن آثار باقی مانده از او کرد؛ به همین دلیل اطلاعات و تندیس های کمی از او باقی مانده است. آیی همزمان که اجازه ساخت آرامگاه برای خود در عمارنه را در دوران فرمانروایی آخناتون یافت، موفق به دریافت لقب سرپرست همه اسب های شاه نیز شده بود؛ لقبی که به بلندپایه ترین کس در ارتش سواره نظام مصر داده می شد و این لقب یک پله پایین تر از ارتشبد بوده است. البته لقب پدر خدا یعنی پدر زن شاه نیز بیشتر درباره او به کار گرفته می شود. آیی، فرعون ماقبل آخر سلسله هجدهم مصر باستان بود؛ او در اواخر قرن چهاردهم پیش از میلاد و به مدت چهار سال بر تخت سلطنت مصر تکیه زد. طبق برخی اسناد او در دوران سلطنت توت عنخ آمون، قدرت پشت تخت را در دست داشته است. گفتنی است اسناد و بناهای تاریخی که بتوان به وضوح به آیی نسبت داد، نادر هستند چرا که هم سلطنت او کوتاه بود و هم به این دلیل که جانشین او یعنی هورمحب، کمپینی از نفرین یادبودها را علیه او و دیگر فرعون های مرتبط با دوره نامحبوب آمارنا آغاز کرد. گفتنی است مومیایی آیی نیز پیدا نشده است اگرچه بقایای اسکلتی تکه تکه شده از مقبره او ممکن است نشان دهنده آن باشد که آیی به عنوان وزیر حداقل دو فرعون، آخناتون و توت عنخ آمون، خدمت کرده است. او همچنین ممکن است به عنوان وزیر فرعون هایی که بین این دو حکومت می کردند خدمت کرده باشد. برخی اسناد گویای این مطلب است که آیی برادر یا برادر ناتنی بانو تی بود یعنی برادرزن آمنهوتپ سوم و یا عموی مادری آخناتون بوده است. حتی ممکن است آیی معلم خصوصی توت عنخ آمون نیز بوده باشد. او به منظور دستیابی به قدرت، توت عنخ آمون را به منظور غصب تاج و تخت به قتل رساند. در واقع توت عنخ آمون هیچ فرزند زنده ای نداشت در نهایت وزیر اعظم او یعنی آیی به قدرت رسید. آیی با دفن توت عنخ آمون و به نقلی ازدواج با همسر این فرعون، راه را برای به سلطنت رسیدن خود هموار کرد. آیی پیش از مرگش، کوشید تا هورمهب را از جانشینی سلطنت کنار بگذارد. البته رقابتی که با تلاش آیی به منظور کنار گذاشتن هورمهب از جانشینی آغاز شد، در نهایت با پیروزی هورمهب به پایان رسید. همچنین آیی در تاریخ به عنوان یک مقام معنوی تشنه قدرت و پدر نفرتیتی نیز ذکر شده است که در ابتدا ایمان مبتنی بر آتون را به آخناتون نوجوان معرفی کرد ولی در ادامه و پس از آنکه شکست های سلطنت آخناتون به خشونت گسترده مردمی تبدیل شد، او دوباره خود را با پرستش آمون و متحد شدن با هورمهب و پزشک سلطنتی یعنی سینوهه علیه فرعون شد. در نهایت و بعدها پس از غصب تاج و تخت، او به طور فزاینده ای در مورد قاتلان بالقوه دچار توهم می شود و بر اثر گرسنگی خودخواسته می میرد. |