حمید ابوطالبی، مشاور دولت یازدهم و دوازدهم، در کانال تلگرامی خود نوشت:

جناب آقای دکتر پزشکیان

رییس جمهور محترم

اطلاعات رسمی منتشرشده از تهران، ریاض و واشنگتن نشان می دهد که ایران در آستانهٔ یکی از مهم ترین مقاطع مذاکراتی با ایالات متحده قرار گرفته است؛ مقطعی که در صورت مدیریت صحیح، می تواند مسیر امنیت ملی، ثبات منطقه ای و آیندهٔ اقتصادی کشور را دگرگون کند.

در نخستین گام، دولت ایران پیام رسمی شما را به پادشاهی عربستان ارسال کرده است؛ پیامی که مطابق اعلام سخنگوی دولت، با لحنی دوستانه و حاکی از قدردانی دولت ایران نسبت به همکاری های عربستان نوشته شده است. در گام مکمل، عربستان به طور رسمی دریافت این پیام را تأیید کرد. این تبادل پیام، نشانهٔ روشن ایجاد یک کانال اعتمادساز میان تهران و ریاض است؛ کانالی که در شرایط کنونی می تواند نقشی تعیین کننده در آیندهٔ روابط ایران و آمریکا ایفا کند.

در ادامهٔ این روند، ولیعهد عربستان سعودی، در سفر خود به آمریکا طی موضع گیری کم سابقه ای آشکارا اعلام کرد:

تمام تلاش خود را برای رسیدن به توافق بین ایالات متحده و ایران به کار خواهیم گرفت، و تهران خواهان دستیابی به یک توافق است… برای ایران مفید است که با ایالات متحده به توافق برسد.

این سطح از صراحت، به ویژه در شرایطی که عربستان در سال های اخیر نقشی فعال در شکل دادن به نظم امنیتی خاورمیانه داشته است، نشان می دهد که عربستان نه تنها در جریان تحرکات جدید قرار دارد، بلکه آن را فرصتی راهبردی برای ثبات منطقه می داند و حاضر است نقش میانجی گر فعال را بر عهده گیرد.

اهمیت این روند زمانی دوچندان می شود که در ملاقات رسمی امروز در نیویورک، رییس جمهور آمریکا در حضور بن سلمان تصریح کرد:

آن ها واقعاً به شدت می خواهند یک توافق انجام دهند. من کاملاً برای این موضوع آماده هستم؛ با آن ها در حال مذاکره هستیم و روندی را آغاز کرده ایم. و خوب خواهد بود که با ایران به یک توافق برسیم.

این مهمترین بار در دولت جدید در آمریکا است که رییس جمهور این کشور رسماً اعلام می کند که:

مذاکره آغاز شده است ، روندی جریان دارد ، و او آمادگی کامل برای توافق را دارا می باشد.

اهمیت این جملات، نه در محتوای کلی آن، بلکه در اعلام علنی آن، در کنار ولیعهد عربستان، و به عنوان بخشی از یک چارچوب سه جانبهٔ در حال ظهورِ امنیت آفرین است.

جناب پزشکیان

هم زمانی این سه تحول - پیام رسمی ایران، اعلام میانجی گری عربستان، و اعلام آغاز روند مذاکرات از سوی آمریکا - رخدادی کم نظیر است. در طی سال های گذشته، چنین هماهنگی سیاسی و دیپلماتیک میان سه پایتخت به صورت هم زمان شکل نگرفته بود. این هم زمانی نشان می دهد که پنجره ای راهبردی گشوده شده است؛ پنجره ای که از بین بردن آن، نه تنها فقدان یک فرصت، بلکه خطایی راهبردی خواهد بود.

تجربه نیز نشان می دهد انتقال کانال های میانجی گری از کشورهایی مانند عمان و قطر به عربستان، کشوری با قدرت ساختاری، نفوذ مستقیم در آمریکا و اراده عملی برای کاهش تنش، بهترین تصمیم راهبردی در شرایط کنونی است. این ویژگی ها، عربستان را به میانجی کارآمد و کانال واقعی انتقال پیام تبدیل می کند، جایگاهی که نه عمان، نه قطر و نه اروپایی ها از آن برخوردارند.

با این حال، تجربه ی دو دههٔ گذشته به ما آموخته است که هر زمان کشور در آستانه ی یک گشایش راهبردی قرار گرفته، فشارهای داخلی - از جنس مقاومت سیاسی، روایت سازی رسانه ای، نگرانی های ویژه یا محاسبات جناحی - تلاش کرده اند مسیر دیپلماسی را کند یا متوقف کنند. امروز نیز همان نشانه ها قابل مشاهده است. اما:

باید با صراحت ایستاد، و نشان داد که امنیت ملی ایران، وابسته به تصمیم های شجاعانه است، نه ملاحظات جناحی؛ و این مسیر نباید از سوی هیچ جریان داخلی مختل شود.

جناب رییس جمهور

دولت شما امروز در برابر مسئولیتی تاریخی قرار دارد. این یک فرصت استراتژیک است که می تواند سایهٔ امنیتی سازی دوبارهٔ پرونده ایران در شورای امنیت را دور کند، فشارهای اقتصادی را کاهش دهد، روابط منطقه ای را تثبیت کند و مسیر بازگشت به یک توازن پایدار با آمریکا و عربستان را هموار سازد. چنین لحظاتی در تاریخ سیاست خارجی کشور، شاید تنها یک بار در یک دهه رخ دهد.

لذا این روند باید با قدرت ادامه یابد، و نباید اجازه داد فشارهای داخلی یا برداشت های نادرست، مسیر گشایش دیپلماتیک را از کشور دریغ کند. روندی که تمام دلسوزان ایران باید با قاطعیت از آن حمایت کنند؛ و جنابعالی نیز نباید اجازه دهید جریان های داخلی مسیر این گشایش تاریخی را سد نمایند.

آیندهٔ امنیت ملی ایران و ثبات منطقه ای، امروز بیش از هر زمان دیگری به کیفیت تصمیم گیری در این لحظه وابسته است.