فرارو- جعفرقلی خان اسعد بختیاری، معروف به سردار بهادر و بعدها سردار اسعد بختیاری، یکی از چهره های برجسته تاریخ معاصر ایران، در 26 آبان 1312 به دستور مستقیم دستگاه های امنیتی رضاشاه در بابل بازداشت و به زندان قصر تهران منتقل شد؛ اقدامی که از سوی بسیاری از مورخان به عنوان یکی از مهم ترین نمونه های حذف سیاسی در دوران حکومت رضاشاه تحلیل می شود.

به گزارش فرارو؛ براساس روایت بلوشر، سفیر وقت آلمان در ایران، که در کتاب سفرنامه بلوشر منتشر شده، سردار اسعد همراه رضاشاه برای حضور در مسابقات اسب دوانی ترکمن صحرا به شمال رفته بود و روابط او با شاه در ظاهر بسیار خوب به نظر می رسید. بلوشر می نویسد:

شاه شب ها او را به بازی ورق دعوت می کرد و حتی هنگام پایان مسابقات دو رأس اسب به عنوان هدیه به او بخشید. اما تنها یک روز بعد، مأموران امنیتی وی را از چادرش بیرون کشیدند و بازداشت کردند… و از آن لحظه نام او از محافل رسمی حذف شد.

سردار اسعد بلافاصله به زندان قصر انتقال یافت؛ جایی که سرنوشت بسیاری از رجال مغضوب عصر پهلوی اول رقم خورد.

جعفرقلی خان بختیاری در سال 1258 متولد شد. او فرزند علیقلی خان سردار اسعد بختیاری، از سران نامدار ایل بختیاری بود. نقش او در رویدادهای سیاسی ایران به ویژه در دوران انقلاب مشروطه برجسته است:

در سال 1288 در رأس قوای بختیاری وارد تهران شد و از فاتحان تهران لقب گرفت.

از اعضای دادگاه صادرکننده حکم اعدام شیخ فضل الله نوری بود.

در ماجرای پارک اتابک همراه یپرم خان به خلع سلاح نیروهای ستارخان و باقرخان اقدام کرد.

پس از مرگ پدر، لقب سردار اسعد را به ارث برد.

در دوره نخست وزیری سردارسپه، به وزارت پست و سپس در دولت مخبرالسلطنه به وزارت جنگ رسید.

از نزدیک ترین دوستان و حامیان عبدالحسین تیمورتاش، وزیر مقتدر دربار رضاشاه، به شمار می رفت.

رابطه نزدیک سردار اسعد با تیمورتاش، که خود اندکی پیش از آن مغضوب و زندانی شده بود، یکی از دلایل تشدید حساسیت رضاشاه نسبت به او به حساب می آید.

مخبرالسلطنه هدایت در خاطرات و خطرات روایت می کند که رضاشاه پس از بازداشت سردار اسعد گفته است:

می خواهند محمدحسن میرزا (آخرین ولیعهد قاجار) را بیاورند… شهوترانی از این بیشتر نمی شود!

به گفته منابع مختلف، چند عامل در مغضوب شدن سردار اسعد نقش داشت:

رابطه او با تیمورتاش و میانجیگری برای نجات او

گزارش هایی درباره ورود مخفیانه اسلحه به بختیاری ها

سوءظن رضاشاه نسبت به احتمال سوءقصد به جان او به تحریک سردار اسعد

تمایل رضاشاه به تضعیف قدرت ایلات و حذف چهره های قدرتمند محلی

در پی این اتهامات، نه تنها سردار اسعد بازداشت شد، بلکه برادرش محمدتقی خان نیز از مصونیت نمایندگی مجلس محروم و راهی زندان شد. همچنین گروه دیگری از بختیاری ها اعدام شدند.

براساس گزارش دکتر جلال عبده، دادستان پس از شهریور 1320، سردار اسعد در زندان قصر با تزریق سم توسط پزشک احمدی کشته شد؛ همان پزشکی که نامش در بسیاری از مرگ های مشکوک رجال سیاسی دوره رضاشاه دیده می شود.

در گزارش رسمی زندان آمده بود:

جعفرقلی خان سردار اسعد دو هفته پیش دچار سکته قلبی شده و در شب اول فروردین 1313 فوت کرده است.

اما روایت های تاریخی متعدد، از جمله بازجویی ها و پرونده های بعدی، نشان می دهد مرگ او قتل سیاسی بوده است و سکته قلبی تنها پوششی برای حذف یکی از قدرتمندترین چهره های بختیاری و از رجال بانفوذ عصر مشروطه.