درد شدید، فلج کننده و آزاردهنده؛ این روایت زنانی است که درگیر اندومتریوزند، دردهایی که همراه با خون ریزی ماهانه، برایشان تکرار می شود، مثل یک شکنجه مداوم. دردش چطور است؟ . پاسخ می دهد: مثلا اگر در خیابان باشم ممکن است از شدت درد، روی زمین بیفتم. آن تصوری که شما از درد پریود داری نیست. وقتی گرفتارش می شوم باید به اورژانس بیمارستان بروم و آنجا برایم مسکن تزریق کنند .

به گزارش شرق، سمیرا زن 36ساله ای است که حدود هفت سال پیش، پس از تحمل سال ها دردهای عجیب، متوجه ابتلایش شد. این بار سونیا پاسخ می دهد: آن قدر شدید که هر دفعه باید به اورژانس بیمارستان منتقل می شدم. مدام برایم دارو تجویز می کردند. به من می گفتند ازدواج کنی بهتر می شوی، بچه بیاوری بهتر می شوی. هر ماه با این درد عذاب می کشیدم اما یک زمانی آن قدر شدید شد که دیگر نمی توانستم از جایم بلند شوم و سر کار بروم. خون ریزی هایم هم خیلی شدید شده بود .

سونیا 39ساله است و از سال 98 هم زمان با شیوع کرونا، متوجه ابتلایش شد. آن یکی زن 33ساله ای است: از 100، دردش 100 است. آن قدر دردناک که حتی یادآوری اش هم آزارم می دهد . اندومتریوز مانع از بارداری اش شده بود و در نهایت از طریق آی وی اف، دو قلو به دنیا آورد.

درد، مهم ترین نشانه است؛ دردهای مزمن همراه با دوره قاعدگی. در باور عمومی این طور تصور می شود که درد خون ریزی های ماهانه، طبیعی است. اینکه دولا راه بروی و از شدت درد نتوانی از جایت بلند شوی. کیسه آب گرم استفاده کنی و قرص های مسکن پشت هم.

اما پزشکان می گویند این دردها اصلا طبیعی نیست. درد قاعدگی نباید آن قدر آزاردهنده باشد که فرد ابرازش کند. همین مسئله منجر شده تا بسیاری از زنان دیر برای درمان اقدام کنند؛ آن قدر دیر که بیماری به ارگان های دیگر لگنشان سرایت کند.

سعید البرزی که رییس انجمن اندومتریوز ایران است می گوید: قبلا می گفتند این بیماری مختص کشورهای غربی است و زنان در کشورهای جهان سوم درگیرش نمی شوند. اما بعدا مشخص شد که این طور نیست. همه کشورها درگیرند اما چون متخصصی برای تشخیص ندارند، گزارش کمتری ثبت می شد .

بیماری اندومتریوز، اختلالی است که در آن بافتی که سطح داخلی رحم را می پوشاند (اندومتریوم)، در جایی خارج از رحم رشد می کند. بافت اندومتریوم از غدد، سلول های خونی و بافت پیوندی تشکیل شده است و به شکل طبیعی در رحم رشد می کند و سطح پوششی رحم را برای تخمک گذاری آماده می کند. اندومتریوز اغلب دردناک است و تخمدان ها، لوله های فالوپ و بافت پوشاننده سطح درون لگن را درگیر می کند و گسترش به خارج از ارگان های لگن نادر است.

حالا زنان درگیر این بیماری، متخصص و پژوهشگر این بیماری و جامعه شناس بخش سلامت درباره کاهش کیفیت زندگی زنان مبتلا، واکنش جامعه و تصورات اشتباه از دردهای قاعدگی که منجر به پیشروی بیماری می شود می گویند.

سمیرا کارمند بانک است و تا پیش از شروع درمان و مصرف دارو برای قطع خون ریزی پریود، هر بار وضعیت بسیار پیچیده ای را تحمل می کرد. او از هفت سال پیش یعنی از 29سالگی با دردهای جانکاه دوره پریود مواجه شد: همه چیز برایم با دردهای بسیار شدید پریود شروع شد. تا قبل از آن مشکلی نداشتم، سر وقت پریود می شدم و درد شدیدی هم نداشتم .

برای سمیرا اما هیچ چیز آزاردهنده تر از دردش نیست: شما چون درگیر نیستی اصلا نمی توانی تصوری از این درد داشته باشی، انگار چیزی در درونت منفجر می شود. آن قدر که دیگر توان حرکت نداری. این درد تا سال 1400 ادامه داشت. تصورم این بود که ناشی از پریود است و در من شدیدتر از بقیه خودش را نشان می دهد اما دیگر تحملم تمام شد و به پزشک رفتم. همین تصور اشتباه باعث شد سه سال بیمار باشم و ندانم و بیماری پیشرفت کند .

سمیرا دچار اندومتریوز است. تنها نشانه ها هم همان دردهای شدید دوران پریودش بود. استرس های قبل از قاعدگی برایش بسیار عذاب آور بود: خون ریزی با داشتن اندومتریوز این طور است که در هر جایی که بافت آن رشد کرده باشد، خون ریزی اتفاق می افتد، یعنی زمانی که دیواره رحم تخریب می شود این بافت ها که مانند همان بافت رحم هستند، شروع به خون ریزی می کنند و چون جایی برای خارج شدن ندارند، هم درد زیادی ایجاد می کند و هم باعث چسبندگی شدید مثلا تخمدان ها می شود .

اگر اندومتریوز تخمدان ها را درگیر کرده باشد، کیست هایی به نام اندومتریوما شکل می گیرند، بافت احاطه کننده آن آسیب می بیند و در نهایت بافت اسکار (بافت ترمیم شده پس از یک زخم) و چسبندگی (از طریق تشکیل باندهای غیرطبیعی از بافت فیبروز ارگان های داخل لگن به یکدیگر می چسبند) به جا می گذارد.

دردش چگونه است؟ . سمیرا پاسخ می دهد: مثلا اگر در خیابان باشم ممکن است از شدت درد در خیابان بیفتم. یک جایی خواندم که گاهی زنان از استرس پریودشدن و تحمل دردهای سنگین، ممکن است به خودکشی فکر کنند. البته آدم با آدم فرق می کند. اما تصوری که شما از درد پریود داری نیست. برای من این طور است که وقتی گرفتارش می شوم باید به اورژانس بیمارستان بروم و آنجا برایم مسکن تزریق کنند. دردش هم چند روز طول می کشد.

یک بار که از شدت درد، تقریبا حس فلج بودن می کردم. دو، سه روز بعدش، فقط با قدم های خیلی کوتاه می توانستم راه بروم. خیلی از دوره پریودشدن می ترسیدم. به طور مداوم استرس داشتم که قرار است دردش کجا شروع شد. در محل کار؟ در خانه؟ در خیابان؟ خیلی وقت ها نمی شود مرخصی گرفت و در خانه ماند. دردش را کمتر کسی تجربه می کند. اغلب زنان دردش را با درد ماهانه خودشان مقایسه می کنند و تصور می کنند ما در حال بزرگ نمایی هستیم. گاهی اصلا نمی شود دردش را توضیح داد. دردش آن قدر شدید بود که دوستان و خانواده در تقویم شان تاریخ پریود من را نوشته بودند تا با سفر یا برنامه خاصی هم زمان نشود .

سمیرا دارو مصرف می کند تا دچار خون ریزی ماهانه نشود؛ نه از رحم و نه از ارگان هایی که بافت های اندومتریوز خانه کرده. او می گوید که در چهار سال گذشته به تعداد انگشت های یک دست هم پریود نشده چون دارو مصرف می کند و قطع دارو یعنی بازگشت خون ریزی و کابوس درد. اندومتریوز درمان ندارد و فقط می توان با دارو کنترلش کرد: بافت اندومتریوز به روده ها و تخمدانم رسیده و چسبندگی ایجاد کرده. تمام این پیشروی ها در داخل لگن اتفاق افتاده. البته با مصرف دارو کنترل شده و پیشروی نداشته است. اما همین حالا که پریود نمی شوم گاهی درد روده می گیرم و شکم درد دارم .

او در مراجعه هایش به پزشک یا در میان اطرافیان، بیشتر از قبل از دیگران درباره این بیماری می شنود: احساس می کنم آدم های بیشتری درگیر این بیماری شده اند. شاید هم آگاهی نسبت به این بیماری بالا رفته است .

معضل او داروهایش است؛ داروهایی که قیمت تقریبا بالایی دارند و باید به صورت روزانه مصرف شوند. او این داروهای خارجی را سفارشی از داروخانه هایی که پزشکش معرفی کرده، می خرد: همین چند روز پیش 12 بسته دارو خریدم. هر روز باید مصرف کنم. این خرید برای یک سال من است و حدود 21 میلیون تومان شد. این داروها برای قطع خون ریزی پریود و به دنبال آن خون ریزی از بافت های جدید است .

این زن جوان می گوید که داروهای ایرانی هم وجود دارد اما با بدن او سازگار نیست و عوارضی برایش دارد. ماجرای ابتلا به این بیماری اما فقط محدود به دردها و خونریزی های ماهانه نمی شود؛ حتی با قطع خون ریزی هم سمیرا از خستگی مفرط و کرختی همیشگی اش می گوید: همیشه حالتی از خستگی و نداشتن انرژی و بی حوصلگی دارم. گاهی حتی توانایی بلندکردن یک لیوان را ندارم. این چیزی است که دیگران متوجهش نمی شوند .

می گویند دلیل اصلی اش استرس زیاد است سونیا زنی 39ساله است. دردش از سال کرونا شروع شد؛ یعنی سال 98. آن قدر شدید بود که هر دفعه باید او را به اورژانس بیمارستان منتقل می کردند. هر بار اما دلیلی برای این دردها عنوان می شد بدون اینکه کسی بگوید اندومتریوز است: مدام برایم دارو تجویز می کردند. به من می گفتند ازدواج کنی بهتر می شوی، بچه بیاوری بهتر می شوی. ماه به ماه با این درد عذاب می کشیدم. به جایی رسید که آن قدر دردهایش شدید شد که دیگر نمی توانستم از جایم بلند شوم و سر کار بروم. خون ریزی هایم هم خیلی شدید بود. همان سالِ کرونا، به پزشکی رفتم و برایم سونوگرافی تخصصی نوشت و مشخص شد دو طرف تخمدانم رشد زیادی داشته است.

آن زمان می گفتند کیست است و ابعادش زیاد شده. ام آرآی هم گرفتند و در نهایت مجبور شدم جراحی کنم و آن بافت های پیشروی کرده را خارج کنند. بعد از جراحی، نمونه ها را برای پاتولوژی تخصصی هم فرستادند، اما در نهایت نمی دانم چه اتفاقی افتاد که داروهای درستی به من ندادند و دو ماه بعد از جراحی دوباره بافت ها این بار در خارج از رحم رشد کرد و به سمت روده ها رفت و حتی به سمت لگن پیشروی کرد. تقریبا دو بار دیگر هم جراحی شدم که یک بارش در قسمت زیر شکم بود و برایم سزارین کردند. البته بعدها مشخص شد اصلا نیازی به جراحی نداشتم و پزشک اشتباه کرده است .

بعد از این جراحی ها بود که سونیا با پزشکان متخصص این حوزه آشنا شد و دارو گرفت: الان در حال مصرف دارو هستم. بیماری تقریبا کنترل شده اما هر شش ماه یک بار برای معاینه های دوره ای باید مراجعه کنم. البته سبک زندگی ام هم کلا تغییر کرده و رژیم غذایی دارم. مثلا نباید قهوه، شکلات و فست فود بخورم، باید ورزش کنم و… .

سونیا درباره امکان بارداری با این بیماری از پزشکش پرسیده و او هم پاسخ داده که مشکلی وجود ندارد: من قبل از اینکه بفهمم خودم درگیر شده ام، اصلا نمی دانستم اندومتریوز چیست، اما حالا زیاد از دیگران می شنوم. حتی وقتی به پزشک مراجعه می کنم، اغلب کسانی که آمده اند مبتلا به این بیماری هستند. پزشکم به من گفته دلیل اصلی اش استرس است. حتی به من گفته کاری نکن که بهت استرس وارد شود. اما خب ما در کشوری زندگی می کنیم که همیشه در استرس هستیم و اصلا نمی شود از آن دوری کرد .

او می گوید وقتی مبتلا شده تقریبا کمتر کسی را می شناخته که درگیر این بیماری باشد، اما حالا در میان اطرافیان بیشتر درباره این بیماری می شنود: الان احساس می کنم اطلاع رسانی بیشتر شده و شاید هم زنان بیشتری درگیر شده اند .

سونیا مثل سمیرا نیست؛ او از داروهای ایرانی استفاده می کند، چون معتقد است داروهای خارجی ممکن است هم سخت به دست بیایند و هم اینکه قیمت بالایی دارند: برندهای دوفاستون و مارولین می خورم که ایرانی هستند. سال گذشته هر یک بسته داروی خارجی که برای یک ماه است، سه تا چهار میلیون تومان بود. البته به من گفتند که مشخص نیست این دارو اصلی است یا تقلبی .

او حالا درگیر کیست پستان هم شده که از عوارض ابتلا به اندومتریوز است: مرتب آزمایش و سونوگرافی می دهم. در حال حاضر به توصیه پزشک داروهایم را قطع کرده ام تا پریود شوم. البته یک ماه پریود شدم و درد داشتم که بیشتر از دوره ای بود که قرص مصرف می کردم. داروهایی مانند دینوژست تجویز می شود تا پریود نشویم. وقتی کمی بیماری کنترل شد، برایم قرص مارولین تجویز شد که درد و خون ریزی را کم می کند .

سونیا این را هم می گوید که همه اینها بستگی به میزان و شدت اندومترویوز دارد. گاهی از شدت درد نمی توانستم راه بروم از همه اینها آزاردهنده تر، دردهایی است که او تجربه کرده؛ دردهایی که در محیط کار قابل درک نبود و خون ریزی های شدیدی که گاهی به لباس های بیرونی هم سرایت می کرد و ناچار می شد وسط کار به خانه برگردد: در محیط کار تصور می کردند می خواهم از زیر کار دربروم، اما نمی دانستند چقدر اذیت می شوم. گاهی از شدت درد نمی توانستم راه بروم. هر ماه در تاریخی که قرار بود پریود شوم، به شدت استرس می گرفتم. از استرسش بیشتر اذیت می شدم تا خودش .

سونیا به طور مداوم احساس خستگی دارد و به همین دلیل ویتامین ها و مکمل های مرتبط مصرف می کند: بررسی که کردم متوجه شدم تمام زنانی که درگیر اندومتریوز هستند، همین شرایط را دارند. همیشه باید تحت نظر باشند .

لیلا 33ساله است و 26ساله بود که متوجه ابتلایش به اندومتریوز شد. تا پیش از آن اصلا درباره این بیماری چیزی نشنیده بود. یادآوری دردهایی که در آن دوره تحمل کرده برایش سخت است و خیلی کوتاه توضیح می دهد: دردش خیلی زیاد و وحشتناک بود. سختی اش صد از صد بود. حالا اما کمی بهتر شده است .

او برای مادرشدن راه های زیادی رفت و بی نتیجه ماند. در آخر هم از طریق آی وی اف، دوقلو باردار شد. حالا مادر دو دختر است: آندومتریوز جلوی بارداری مرا گرفت . او همیشه این جمله را از اطرافیان می شنود: باز هم شکم درد داری؟ ؛ جمله ای که آزارش می دهد.

او می گوید از سوی جامعه و حتی خانواده درک خیلی کمی نسبت به این بیماری و دردهای ناشی از آن وجود دارد: حالا که بیماری کنترل شده، یاد دردهایش که می افتم حال بدی پیدا می کنم. عمل های زیادی برای خارج کردن بافت هایش انجام دادم و سختی های زیادی کشیدم. حتی پزشکم هم درکم نمی کرد و می گفت باید تحمل کنی سنت به 40 سال برسد و بتوان همه بافت ها را تخلیه کرد. هر روز برایم استرس، نگرانی و دل آشوبی دارد .

او حالا از قرص وروژست استفاده می کند و هر بسته را صد هزار تومان می خرد. مشکلش اما با سونوگرافی پرهزینه و مسیر دور آن است: هر شش ماه یک بار باید سونوگرافی انجام دهم، هزینه هر بار آن هشت میلیون تومان است و فقط سه مرکز در تهران وجود دارد که سونوگرافی تخصصی آندومتریوز انجام می دهند. هر بار باید از شهرستان به تهران بیایم تا سونوگرافی بدهم .

نازنین، اندومتریوز را با دردهای زیر شکم می شناسد؛ دردی که موقع مقاربت در تخمدان ها احساس می کند یا دردی که در دوره تخمک گذاری به سراغش می آید و درد همراه با قاعدگی. آن قدر درناک که می تواند زندگی عادی را مختل کند. اما این بیماری یک روی دیگر هم دارد؛ ممکن است اصلا درد عجیبی هم نداشته باشد ولی داخل حفره لگن، کار خودش را بکند: من برای مشکل دیگری به دکتر مراجعه کرده بودم.

سونوگرافی هم انجام داد، اما سونوگرافی های داخل مطب ها اغلب چندان دقیق نیست و پزشک هم وقت زیادی نمی گذارد برای تشخیص. به همین دلیل در مطب ها اغلب متوجه این بیماری نمی شوند. این دستگاه ها برای زنان باردار است و کمتر برای تشخیص بیماری استفاده می شود . تشخیص اولیه ای که برای نازنین دادند، وجود یک کیست در تخمدان بود؛ حدود دو و نیم سانت. برایش قرص تجویز کردند.

او چندین ماه قرص اچ دی مصرف کرد با این وعده که کیست کوچک می شود، اما این اتفاق نیفتاد و در عوض او چندین کیلو وزن اضافه کرد: مدام حالت تهوع داشتم، عصبی بودم و هر بار که به پزشک مراجعه می کردم، می گفت کیست همان اندازه است و تغییری نکرده. حتی در یکی از جلسات سونوگرافی مشخص شد این به اصطلاح کیست بزرگ تر هم شده است . او در نهایت به توصیه یکی از دوستان به پزشک دیگری مراجعه کرد و او تشخیص اندومتریوز داد.

درد مزمن در حفره لگن؛ این ویژگی اصلی اندومتریوز است که سعید البرزی، رییس انجمن اندومتریوز ایران و پژوهشگر این حوزه از آن یاد می کند. او می گوید این بیماری معمولا به ارگان های دیگر در حفره لگن هم سرایت می کند و درد را هر ماه همراه با خون ریزی ماهانه تکرار می کند؛ یک درد شدید و آزاردهنده. همان طور که آمارها روایت می کنند، حدود 10 درصد از زنان درگیر این بیماری هستند.

البرزی هم این عدد را تکرار می کند و به آن واژه باروری را اضافه می کند: زنان در سنین باروری . به گفته او، میزان شیوع این بیماری در زنانی که نابارور هستند، 35 تا 50 درصد است و زنانی که دردهای مزمن در ناحیه حفره لگن دارند، تا 50 درصد درگیر این بیماری اند. این متخصص می گوید: این بیماری در دنیا بسیار شایع است و حدود 200 میلیون زن به آن مبتلا هستند. برخلاف آنچه اغلب بیماران به نقل از پزشک شان می گویند، این بیماری با جراحی درمان نمی شود.

البرزی می گوید جراحی اندومتریوز جزء جراحی های پیچیده است و نیاز به تخصص دارد؛ البته جراحی شانس بازگشت بیماری دارد: پزشکان در تهران، اغلب جراحی را توصیه می کنند؛ درحالی که این بیماری 80 تا 90 درصد می تواند با دارو مهار شود. نکته اینجاست که مهار می شود، اما به طور کلی این بیماری درمان نمی شود .

در همین جا رییس انجمن اندومتریوز می گوید که مسئله اصلی در ارتباط با اندومتریوز، در کنار آگاه نبودن بیماران، تشخیص سخت و بعضا ناآگاهی برخی از پزشکان است: گروهی از متخصصان زنان نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورها هم آشنایی زیادی با درمان این بیماری ندارند. خیلی وقت ها تجویز جراحی می دهند که اصلا نیازی نیست .

البرزی می گوید قبلا به اندومتریوز کیست شکلاتی می گفتند که کاملا اشتباه است. برای این بیماری، معادل فارسی وجود ندارد: نمی توان گفت مثل سرطان است، اما رفتار تهاجمی اش محدود به تخمدان نمی شود، بلکه هر عضوی در حفره لگن را می تواند درگیر خودش کند؛ مثل روده ها. حتی می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود. اعضای غیرتناسلی را هم درگیر می کند. درواقع هر آنچه در حفره لگن وجود دارد. حتی برخی از بیماران هستند که مخاط بینی و چشم شان هم درگیر می شود که البته نادر است. شاید تنها ارگانی که زیاد درگیر این ماجرا نمی شود، خود رحم است .

براساس اعلام این پزشک متخصص، موارد ابتلا به این بیماری بیشتر نشده بلکه آگاهی مردم بالا رفته است: ما آموزش را به دو بخش تقسیم کرده ایم؛ یک بخش متخصصان زنان هستند و یک بخش خود مردم. آن ها باید بدانند که دردهای لگنی چه دلایلی دارد و بلافاصله مراجعه کنند . غربالگری یکی از راه های تشخیص این بیماری است.

انجمن اندومتریوز که در شیراز مستقر است، این کار را برای دختران دبیرستانی شروع کرده است. بااین حال تأکید می کند که شیوع این بیماری در هر استان بستگی به میزان تخصص پزشکان دارد؛ یعنی این گونه نیست که اگر در استانی موارد کمتری گزارش می شود، به این معناست که میزان شیوع در آن استان یا شهر کمتر است، بلکه به این معناست که موارد تشخیص داده نشده است.

قبلا می گفتند مثلا در اصفهان و… موارد ابتلا بیشتر است؛ درحالی که آنجا تشخیص ها و میزان آگاهی ها بیشتر بوده نه لزوما تعداد بیماران: در کلینیک ما که یک مرکز مرجع به شمار می رود، از 70 بیماری که مراجعه می کنند، 65 نفرشان درگیر اندومتریوز هستند. البته نمی توان گفت آمارش این قدر بالاست؛ چون از همه جای کشور به ما مراجعه می کنند. از نظر من در همه مناطق این بیماری شیوع دارد . براساس اعلام این متخصص، گاهی ابتلا به این بیماری با نفخ و یبوست همراه است. گاهی هم لکه بینی دارد. سندرم روده تحریک پذیر نیز گزارش شده است. حتی در گزارش ها نارسایی کلیه هم اعلام شده است. بررسی ها نشان می دهد 25 درصد سندرم روده تحریک پذیر، ابتلا به اندومتریوز است، اما پزشک نتوانسته تشخیص دهد.

داستان ابتلا به این بیماری اما فراتر از معضلات خون ریزی های ماهانه است؛ درد در اندام های تحتانی و فشاری که از نظر روانی و جسمی به فرد وارد می کند، افراد را وارد چالش پیچیده ای می کند که درک نشدن از سوی اطرافیان، دوستان و همکاران و حتی خانواده، آن را سخت تر نیز می کند.

شیرین احمدنیا، دانشیار جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، مدیر گروه جامعه شناسی پزشکی و سلامت و همچنین گروه مطالعات زنان در انجمن جامعه شناسی ایران است. او درباره این درک نشدن ها از سوی جامعه توضیح می دهد: دلیل اصلی، تابوبودن بدن زنانه و ناآگاهی عمومی درباره فیزیولوژی و سلامت باروری زنان است. در فرهنگ عمومی ما، درباره دردهای زنانه کمتر صحبت می شود و حتی خود زنان نیز در بسیاری از موارد، آموزش کافی برای توضیح یا پیگیری دردهایشان ندارند.

این سکوت فرهنگی باعث شده دردهای قاعدگی یا بیماری هایی مانند اندومتریوز، نه به عنوان مسئله ای واقعی و جسمی، بلکه نوعی اغراق یا بهانه تراشی تلقی شوند. از سوی دیگر، ساختار مردسالارانه محیط های کاری و خانوادگی، رنج های مرتبط با بدن زنان را به رسمیت نمی شناسد؛ چون معیارهای کار و بهره وری براساس بدن مردانه طراحی شده اند. در چنین ساختاری، زنانی که از درد سخن می گویند، اغلب به جای همدلی، با برچسب ضعف یا احساساتی بودن روبه رو می شوند .

او در ادامه در پاسخ به اینکه این درک نشدن چه فشاری به زنان می آورد؟ می گوید: نخستین فشار، احساس بی اعتباری تجربه زیسته زنان است. وقتی زنی در محل کار یا خانه درد می کشد اما باور نمی شود، درواقع با نوعی خشونت نمادین مواجه است؛ خشونتی که در آن صدای او بی اهمیت شمرده می شود. این بی اعتنایی می تواند به اضطراب، افسردگی، احساس گناه یا گوشه گیری اجتماعی منجر شود. از منظر روانی و اجتماعی، زنان در چنین شرایطی ناچار می شوند درد خود را پنهان کنند تا مبادا قضاوت شوند یا موقعیت شغلی شان به خطر بیفتد. پنهان کاری، چرخه درمان را هم مختل می کند و باعث می شود بیماری دیر تشخیص داده شود .

این دردهای ناشی از خون ریزی های ماهانه یا دردهای مختص زنان مثل همین ابتلا به اندومتریوز، فرصت های زیادی از زنان در جامعه، محیط کار و حتی خانه می گیرد؛ این موضوعی است که احمدنیا به آن اشاره می کند: زنانی که از اندومتریوز یا دردهای شدید قاعدگی رنج می برند، گاهی ناچار می شوند از کارهای پرمسئولیت یا شیفتی کنار بکشند. در برخی موارد، غیبت های مکرر یا کاهش بازدهی باعث می شود کارفرما آن ها را کم تعهد یا غیرحرفه ای بداند.

در نتیجه، فرصت های ارتقای شغلی یا افزایش درآمد برایشان کاهش می یابد. در روابط خانوادگی نیز وقتی شریک زندگی یا اعضای خانواده این درد را درک نمی کنند، روابط عاطفی و جنسی نیز آسیب می بیند. برخی زنان گزارش داده اند که به دلیل این بیماری، متهم به سردی در رابطه، بی میلی یا فاصله گرفتن عمدی شده اند. این سوءتفاهم ها گاهی منجر به تعارض های خانوادگی و فشار مضاعف می شود . به گفته این جامعه شناس، وقتی دردهای زنانه و بیماری هایی همچون اندومتریوز جدی گرفته نمی شوند، برابری جنسیتی در عمل نقض می شود.

قوانین و عرف های کاری معمولا برای بدن مردانه نوشته شده اند و مرخصی های مرتبط با سلامت باروری یا قاعدگی در بسیاری از سازمان ها پیش بینی نشده است. در نتیجه، زنان ناچارند بدون حمایت ساختاری با این دردها کار کنند و عملکردی هم سطح مردان نشان دهند تا مبادا مورد تبعیض واقع شوند. این وضعیت نوعی نابرابری ساختاری تولید می کند که زنان را از حق برخورداری از محیط کاری عادلانه و سلامت روانی و جسمی محروم می کند.

در خانواده نیز همین منطق تکرار می شود؛ از زنان انتظار می رود با وجود درد، وظایف روزمره را بی وقفه انجام دهند، گویی بدن آن ها حقی برای استراحت ندارد . او در ادامه این را هم اضافه می کند که نپذیرفتن دردهای زنانه در جامعه، صرفا مسئله ای زیستی یا پزشکی نیست، بلکه اساسا مسئله ای فرهنگی، اجتماعی و جنسیتی است. تا زمانی که بدن زنانه از فضای گفت وگو، سیاست گذاری و طراحی محیط های کاری حذف شود، زنان همچنان با بار مضاعف رنج و بی توجهی مواجه خواهند بود. درک این واقعیت که درد هم نوعی تجربه انسانی و اجتماعی است ، نخستین گام برای ساخت جامعه ای برابرتر و انسانی تر است .