مقام های محلی اوکراین اعلام کردند که در جریان حمله شبانه روسیه در بامداد جمعه، حجم زیادی از موشک ها و پهپادها کی یف را هدف قرار دادند. بنا بر گزارش نیویورک تایمز، این حمله شش کشته بر جای گذاشت و باعث آتش سوزی در چندین ساختمان در سراسر شهر شد. ناظران مدعی اند این تازه ترین مورد از سلسله حملات هوایی روسیه است که معمولا زیرساخت های برق اوکراین را هدف قرار می دهد تا با نزدیک شدن زمستان، شهروندان را در سرما و تاریکی فرو ببرد. در ادامه این گزارش آمده که حملات جدید روسیه، خارکیف در شمال شرق اوکراین را نیز هدف قرار داد و باعث محدودیت در برق رسانی و اختلال در تامین آب شد. با این حال، تمرکز اصلی حملات به نظر می رسید کی یف باشد. نیروی هوایی اوکراین اعلام کرد که روسیه در این حمله از 19 موشک و 430 پهپاد استفاده کرده است.

به گزارش اعتماد، ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهور اوکراین، همزمان در شبکه های اجتماعی مدعی شد: این حمله ای حساب شده و عمدی بود که هدف آن ایجاد بیشترین خسارت به مردم و زیرساخت های غیرنظامی قلمداد می شود. به ادعای زلنسکی، اوکراین اما با قدرتی دوچندان به این حملات پاسخ خواهد داد. به ادعای این نشریه، این جمله احتمالا اشاره ای است به کارزار کی یف برای حملات گسترده علیه زیرساخت های نفتی روسیه، که هدف آن کاهش درآمدهای انرژی این بازیگر است. این درحالی است که پیش تر نیز مقامات روسیه در منطقه جنوب غربی کراسنو دار از حمله ای به بندر نووروسییسک در دریای سیاه خبر دادند، جایی که پهپادهای اوکراینی به یک انبار نفت، ترمینال کانتینری و تاسیسات ساحلی آسیب رساندند.

در هفته های اخیر، نیروهای اوکراینی دامنه کارزار حملات گسترده خود را گسترش داده و شبکه برق روسیه را نیز هدف قرار داده اند؛ چند ایستگاه فرعی و نیروگاه حرارتی مورد حمله قرار گرفته و باعث خاموشی موقت شده است. برخی تحلیلگران مدعی اند هدف از این حملات درگیر کردن شهروندان روس و در عین حال نشان دادن توانایی اوکراین برای پاسخ متقابل به حملات روسیه است. با این حال، این گروه همزمان اذعان دارند که روسیه همچنان در جنگ هوایی برتری دارد.

تنها در ماه گذشته، روسیه بیش از 5500 پهپاد تهاجمی و پهپاد فریب دهنده به سمت اوکراین پرتاب کرده است و این کشور را مجبور کرده تقریبا هر شب آسمان خود را در حالت تدافعی قرار دهد. همچنین، طبق تحلیل داده های منتشر شده توسط نیروی هوایی اوکراین که توسط نیویورک تایمز بررسی شده است، در این مدت نزدیک به 270 موشک شلیک شده که بیشترین میزان در یک ماه از اوایل سال 2024 به شمار می رود. زلنسکی مدت هاست که از متحدان غربی اوکراین خواسته است تا سامانه های پدافند هوایی بیشتری دراختیار این کشور قرار دهند.

او اعلام کرده است که قصد دارد سامانه های پاتریوت را از ایالات متحده سفارش دهد، سامانه هایی که ساخت هر کدام حداقل یک میلیارد دلار هزینه دارند. کی یف که تقریبا چهار سال جنگ را پشت سر گذاشته و با مشکلات مالی شدیدی روبه رو است، ناچار است از هم پیمانان اروپایی خود بخواهد هزینه این تجهیزات را تامین کنند. به گزارش نشریه پولیتیکو، زلنسکی که همواره گفته است اوکراین به حملات کرملین با ضربات دوربرد به خاک روسیه پاسخ می دهد، مجددا از جهان خواست تا با تحریم ها، مسکو را متوقف و پدافند هوایی کی یف را تقویت کنند.

به ادعای زلنسکی، روسیه هنوز قادر است نفت بفروشد و برنامه های خود را پیش ببرد و همه اینها باید متوقف شود. نشریه گاردین نیز همزمان آورده است: با این همه اما ارتش اوکراین پیش تر و در روز پنجشنبه از موشک کروز فلامینگو به همراه پهپادهای تولید داخل برای هدف قرار دادن مناطقی از خاک روسیه استفاده کرده است. موشک FP-5 اوکراین ساخت توانایی پرواز تا 3000 کیلومتر (1864 مایل) را دارد و می تواند در فاصله 14 متر (45 فوت) از هدف خود فرود بیاید. به گزارش این نشریه و براساس نظر کارشناسان، این موشک از بزرگ ترین موشک های مشابه در جهان است و قادر است یک کلاهک 1150 کیلوگرمی (2535 پوندی) حمل کند.

به ادعای ناظران، این موشک تا حدی جایگزینی برای موشک های پیشرفته تاماهاوک است که ایالات متحده تاکنون از تحویل آنها به اوکراین خودداری کرده است. ستاد کل ارتش اوکراین اعلام کرد که نیروهای این کشور یک ترمینال نفتی دریایی در کریمه، پارکینگ هلیکوپتر و انبار پهپادها، مناطق آموزشی در فرودگاه کیروف سک و یک ایستگاه رادار پدافند هوایی در منطقه یوپاتوریا را با استفاده از این موشک ها هدف قرار داده اند.

وب سایت الجزیره با انتشار گزارشی از معضلات درونی اوکراین آورده است: اوکراینی ها با رسوایی فساد مرتبط با متحدان رییس جمهور ولودیمیر زلنسکی مواجه هستند و این موضوع جبهه نبرد را در حالتی ناپایدار قرار داده است و احتمالا باعث شده است که تاکنون هیچ یک از طرفین نتوانند برتری قاطعی به دست آورند. در همین راستا، هم روسیه و هم اوکراین بارها محله ها و ساختمان های منفرد را از یکدیگر پس می گرفتند و دوباره تصرف می کردند. هوس ، فرمانده تیم پهپادی از تیپ 68 ژاگر در حومه پوکروفسک، به خبرگزاری رویترز گفت: اینجا یک ساختمان دراختیار ماست، ساختمان بعدی توسط روسیه اشغال شده و ظرف چند ساعت جای آنها عوض می شود. با این حال، به نظر می رسد که نیروهای روسیه به تدریج در حال پیشروی هستند.

در همین رابطه، نیروهای اوکراینی به خبرگزاری رویترز گفتند که دفاع از پوکروفسک به طور پیوسته در حال ضعیف شدن است. همزمان، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که نیروهایش در حال پیشروی در پوکروفسک درگیر نبردهای خانه به خانه هستند. به باور گروهی از ناظران، این تاکتیک ها به روس ها اجازه داده است تا مرکز پوکروفسک را اوایل نوامبر به تسلط خود درآورند و در هفته گذشته تلاش داشتند مسیر خود را به سمت شرق و غرب گسترش دهند.

در میرنوراد در شرق پوکروفسک نیز نیروهای روسیه در حال نفوذ به بخش های شرقی شهر بودند و این هفته پیشروی محدودی در لبه شمالی آن داشتند، درحالی که مدافعان اوکراینی بخش عمده شهر را محکم در اختیار داشتند. با این همه، هر دو شهر در موقعیتی آسیب پذیر در محاصره روسیه از شمال، جنوب و شرق قرار دارند، به طوری که تنها مسیرهای تامین و فرار به سمت غرب باز است. در همین رابطه، موسسه مطالعه جنگ در واشنگتن نوشت که اهمیت عملیاتی تصرف این شهرها توسط روسیه به این بستگی دارد که آیا نیروهای اوکراینی عقب نشینی منظم انجام می دهند یا فرار بی نظم و همچنین به توانایی نیروهای روسیه در بهره برداری از فروپاشی محاصره و انجام تعقیب موفق مرتبط است.

روز شنبه، خبرگزاری اکسیوس گزارش داد که تعطیلی دولت امریکا ممکن است تحویل 5 میلیارد دلار سیستم های تسلیحاتی به متحدان ناتو و اوکراین را به تاخیر انداخته باشد، اگرچه این گزارش ارتباط مستقیمی با دفاع از پوکروفسک ندارد. وزارت دفاع روسیه ادعا کرد که اوسپنووکا ، نووویه و اسلادکویه در زاپوریژیا، ولچی در دنیپروپتروفسک و گناتوفکه در دونتسک را تصرف کرده است.

رون وحید، مدیرعامل شرکت Magellan Investment Holdings و رییس هیات مدیره شرکت اطلاعات راهبردی Arcanum، که به تازگی از شهر درگیر پوکروفسک بازگشته، پس از گفت وگوی مستقیم با ژنرال الکساندر سیرسکی، فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین، در گفت وگو با واشنگتن پست گفت: برایم روشن شد که حتی اگر پوکروفسک درنهایت سقوط کند، این سقوط بهای سنگینی برای روسیه خواهد داشت و مسکو برای پیشروی در هر متر اضافه از خاک اوکراین همچنان تلفات دردناکی خواهد داد. به گفته او، باوجود شجاعت چشمگیر نیروهای اوکراینی، سرنوشت جنگ همچنان نامعلوم است و کمک های امریکا همچنان حیاتی است.

به گزارش واشنگتن پست، تصمیم اخیر دونالد ترامپ برای خودداری از ارسال موشک های کروز تام هاوک نشانه ای از احتیاط راهبردی بود و تصمیم درستی محسوب می شود. ایالات متحده باید به حمایت از توان دفاعی اوکراین ادامه دهد، اما ارسال تام هاوک هایی که استفاده و یکپارچه سازی آنها دشوار است، توجیهی ندارد. در عوض، تمرکز باید بر تحویل سلاح هایی باشد که فورا قابل استفاده اند؛ چراکه در کنار تشدید فشارهای اقتصادی، مسکو ناگزیر خواهد شد بدون گرفتار شدن واشنگتن در چرخه خطرناک تشدید تنش، با یک توافق مذاکره شده برای پایان درگیری ها موافقت کند.

ناظران بر این باورند که اوکراین تاکنون نشان داده است که به طرز خارق العاده ای توان سازگاری و ابتکار دارد. پهپادهای دوربرد ساخت داخل اهدافی را در عمق خاک روسیه مورد اصابت قرار داده اند و امریکا باید به تقویت این توانمندی های نوظهور کمک کند. همکاری در حوزه نوآوری های مرتبط نه تنها به اوکراین در نبرد امروز کمک می کند، بلکه درس هایی برای ارتش امریکا فراهم می آورد تا در مواجهه با رقبای آینده بهتر عمل کند. در ادامه گزارش این نشریه آمده است که اوکراین فورا به ابزارهای بیشتری نیاز دارد تا بتواند پیشروی های زمینی روسیه را متوقف کند و حملات هوایی را در مبدا مختل سازد.

سامانه های کارآمدی وجود دارند که با تجهیزات فعلی اوکراین سازگار هستند. موشک ERAM (Extended Range Attack Munition ) که با جنگنده های اف-16 اوکراین قابل استفاده است، حدود 280 مایل برد دارد. موشک های کروز تائوروس ساخت آلمان نیز بیش از 300 مایل برد دارند و برای نفوذ به اهداف به شدت مستحکم طراحی شده اند. این تسلیحات می توانند توان اوکراین را برای هدف قراردادن نیروهای پیشروی روسیه، مراکز لجستیکی، خطوط تدارکاتی و اتاق های فرماندهی افزایش دهند.

به ادعای واشنگتن پست اما خطر افزایش فشارها علیه روسیه این است که هر دو طرف را به تشدید بیشتر تنش ها وسوسه کند. بنابراین، اوکراین باید استراتژی ای را دنبال کند که هم حاکمیت خود را حفظ کند و هم همیشه به روسیه یک گزینه خروج معتبر ارایه دهد. پذیرش هرگونه مصالحه سرزمینی باید همراه با تضمین آینده بلندمدت اوکراین از طریق ادغام عمیق تر امنیتی و اقتصادی با شرکای غربی باشد. در هر حال، مشارکت امریکا در هرگونه توافق ضروری است و برای تثبیت جایگاه ایالات متحده، به ویژه به عنوان شریک اقتصادی، اوکراین نیز باید اصلاحات اساسی انجام دهد و آنچه اهمیت بسیاری دارد، حمایت راهبردی و تعیین کننده است.

امریکا و مدیریت جنگ اوکراین

در همین راستا، ربکا لیسنر پژوهشگر ارشد سیاست خارجی امریکا در شورای روابط خارجی و معاون دستیار رییس جمهور در دولت بایدن، در نشریه فارن افرز نوشت: دونالد ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی اش در سال 2024 به رای دهندگان اطمینان داده بود که جنگ های اوکراین و غزه را پایان خواهد داد، اما هر دو جنگ تاکنون ادامه یافته اند و تلاش های دیپلماتیک تنها به صورت مقطعی و نامنظم پیش رفته است. با این حال، دلایل این ناکامی و مشکلات تنها به شخص ترامپ بازنمی گردد. سختی پایان دادن به این دو جنگ، به ویژه جنگ اوکراین، چالش های راهبردی امریکا در مدیریت گروه کوچکی از شرکای آنچه شبه متحدان نامیده می شوند را نشان می دهد. شبه متحدان که از پایان جنگ جهانی دوم بخشی از شبکه ائتلافی امریکا بوده اند، جایگاهی فراتر از شریک عادی دارند، اما همچون متحدان رسمی نیستند.

آنها در واشنگتن اهمیت ویژه ای دارند، اما یکی از مهم ترین ویژگی های یک اتحاد واقعی را ندارند و آن تضمین امنیتی رسمی ازسوی ایالات متحده است. درگیری های اخیر در اوکراین شبه متحدان را به محور سیاست خارجی امریکا تبدیل کرده است. ایالات متحده از اوکراین جهت مقاومت در برابر تلاش روسیه برای سلطه بر این کشور حمایت کرده و میلیاردها دلار سلاح پیشرفته دراختیار نیروهای مسلح آن قرار داده است. اوکراین توانسته حاکمیت و استقلال سیاسی خود را حفظ کند، درحالی که روسیه نیز متحمل خسارات مادی شده است و همه اینها بدون درگیری مستقیم میان مسکو و واشنگتن رخ داده است. این تجربه نشان می دهد که حمایت از شبه متحدان قدرتمند در خطوط مقدم ژئوپلیتیک چه مزایایی دارد: این روابط به امریکا اجازه می دهد منافع خود را در مناطق حساس و حیاتی از طریق ابزارهای غیرمستقیم و کم هزینه تر پیش ببرد. با این حال، تلاش های امریکا برای مدیریت نقش خود در این جنگ ها همچنین چالش های راهبردی ذاتی در شبه اتحادها را برجسته کرده است. اگر ترامپ بخواهد به هدف خود در برقراری صلح در اروپا دست یابد، دولت او باید این چالش ها را بهتر مدیریت کند.

درباره شبکه جهانی متحدان؛ مرز بین تعهد و ابهام

واشنگتن در شبکه گسترده روابط جهانی خود، اکثر کشورها را یا متحد یا همکار دسته بندی می کند. واشنگتن با متحدان خود از طریق پیمان های قانونی که شامل بندهای دفاع متقابل است، متعهد می شود. این تعهد که حمله به یکی، حمله به همه تلقی می شود، امنیت متحدان را تضمین کرده و چتر هسته ای امریکا را نیز شامل می شود. در مقابل، همکاران ممکن است از کمک های امنیتی امریکا برخوردار شوند، اما نمی توانند مطمئن باشند که ارتش ایالات متحده در صورت حمله به آنها وارد عمل خواهد شد. شبه متحدان ممکن است آموزش ها و کمک های نظامی گسترده دریافت کنند، میزبان تعداد زیادی از نیروهای امریکایی باشند و هماهنگی نزدیکی با واشنگتن داشته باشند، اما شامل تعهد امنیتی نمی شوند. برخلاف همکاران ، میزان و دامنه سرمایه گذاری واشنگتن در امنیت شبه متحدان، ابهام ایجاد می کند و مشخص نیست که امریکا تا چه حد در دفاع از آنها در صورت حمله دخالت خواهد کرد. با این حال، دلایل خوبی وجود دارد که چرا امریکا از ارایه نوع تعهد دفاع متقابل که پیمان رسمی را شکل دهد، خودداری می کند؛ از جمله نگرانی از درگیر شدن در منطقه ای پرتنش، تحریک دشمن یا تعهد به دفاع از کشوری که ممکن است سیاست های موردنظر واشنگتن را دنبال نکند.

این ابهام باعث می شود شبه اتحادها ابزارهای بازدارندگی و تضمین امنیت ضعیف تری نسبت به اتحادهای رسمی باشند و توضیح می دهد که چرا شبه متحدان در برابر تجاوز خارجی آسیب پذیرتر از متحدان پیمانی هستند. در جریان جنگ روسیه و اوکراین در سال 2022، فرماندهان نظامی اوکراین و امریکا به طور مشترک راهبردی را طراحی کردند تا خطوط دفاعی روسیه در خرسون شکسته شود و مناطقی تصرف گردد که به نیروهای اوکراینی امکان می داد پل زمینی بین کریمه و بخش های اشغال شده اوکراین را قطع کنند. با این حال، این طرح با واقعیت های داخلی اوکراین مواجه شد: اجتناب از ریسک های شدید انسانی و عبور از خطوط دفاعی روسیه می توانست بسیار خونین باشد و رقابت ها و اختلافات میان فرماندهان نظامی و رهبران سیاسی اوکراین اجرای آن را با مشکل مواجه کرد. باوجود برنامه ریزی دقیق مشترک، سیاستگذاران امریکایی قادر نبودند اوکراین را مجبور کنند تا این عملیات را به سرانجام برساند. از طرفی، ایالات متحده ممکن است در ارزیابی یا مدیریت خطر تشدید تنش ها با شبه متحدان خود هم نظر نباشد. اگرچه واشنگتن ممکن است منافع راهبردی قوی در نتیجه جنگ هایی که شبه متحدان در آن نقش دارند داشته باشد، اما می تواند میزان دخالت خود را تنظیم کند. برای شبه متحد خطرات همیشه بالاتر و اغلب وجودی هستند. آنها ممکن است آماده باشند ریسک هایی را بپذیرند که می تواند به تشدید قابل توجه بحران منجر شود.

در دولت بایدن، رهبران اوکراین همواره فهرستی طولانی از درخواست های خود برای دریافت سامانه های تسلیحاتی پیشرفته ارایه کرده اند. اما مقامات بایدن معتقد بودند که ارایه این تسلیحات خطراتی در زمینه آمادگی نظامی امریکا و احتمال تشدید تنش به همراه دارد. وقتی بایدن در آوریل 2024، ارسال محدود ATACMS به اوکراین را با محدودیت های واضح در استفاده از آنها تصویب کرد، این سلاح ها منافع تاکتیکی فراهم کردند اما دستاورد راهبردی چشمگیری نداشتند. دینامیک مشابهی نیز، اگرچه کمتر علنی، رخ داد؛ زمانی که اوکراین بارها خواستار مجوز استفاده از تجهیزات امریکایی برای حمله به خاک روسیه شد و نهایتا موفق شد موافقت محدود امریکا را به دست آورد. در هر دو مورد، اوکراین حاضر بود ریسک کند تا به پیروزی های نظامی یا حتی دستاوردهای روحیه بخش دست یابد و احتمالا از مداخله مستقیم نظامی امریکا استقبال می کرد، درحالی که واشنگتن می کوشید هم نیازهای نظامی کی یف را برآورده کند و هم از نوعی تشدید تنش جلوگیری کند که امریکا یا ناتو را مستقیما وارد جنگ نماید. تلاش ها برای حل این تنش منجر به سیاست هایی شد که برای هر دو طرف بهینه نبود: واشنگتن ریسک بیشتری از آنچه می خواست پذیرفت، اما نه به اندازه ای که به اوکراین یک جهش قاطع بدهد.

راهبردی هوشمندانه؛ کلید پایان موفقیت آمیز جنگ اوکراین

رابطه میان امریکا و شبه متحد خود، به ویژه در زمان جنگ، یک نقطه ثقل است: اگر این رابطه آسیب ببیند، شکاف ایجاد شده به نفع دشمن تمام می شود. وقتی شبه متحدان درگیر جنگ های طولانی می شوند، موثرترین روش برای امریکا جهت دستیابی به نتیجه مطلوب، یا کمک به شریک خود برای پیروزی کامل در جنگ است، یا متقاعد کردن دشمن که حمایت ادامه خواهد یافت تا زمانی که توافق صلح مطلوب حاصل شود. این دینامیک ها مدیریت حمایت نظامی حیاتی به عنوان اهرم فشار برای شکل دهی به نحوه جنگیدن شبه متحد و پذیرش صلح را دشوار می کنند و همچنین پایان دادن به جنگ هایی که شامل حمایت از شبه متحدان هستند را به چالشی بزرگ تبدیل می کنند.

در تلاش برای پایان دادن به جنگ اوکراین، ترامپ این محاسبه را داشت که وابستگی اوکراین به ایالات متحده به او اجازه می دهد کی یف را به پذیرش یک توافق صلح به شدت به نفع مسکو وادار کند. او این فرضیه را با سرزنش علنی زلنسکی در دفتر بیضی و سپس قطع کمک های نظامی و اطلاعاتی آزمایش کرد. اما به جای مجبور کردن اوکراین به امتیازدهی برای پایان جنگ، این اقدام تنها ضعف روابط کی یف و واشنگتن در دوره ریاست جمهوری ترامپ را برجسته کرد و کرملین را ترغیب نمود تا بر استراتژی سرسختانه دیپلماتیک خود و افزایش فشار نظامی پافشاری کند. چالش های راهبردی که شبه اتحادها برای سیاستگذاران ایجاد می کنند، همواره موجب ناامیدی می شوند. پایان دادن به جنگ اوکراین نیز برای امریکا، آن هم با شرایط مطلوب، نیازمند مدیریت هوشمندانه این معضلات است. در این زمینه، بسیار حیاتی است که حمایت قوی از شبه متحدان به جامعه امریکا منتقل شود و این حمایت توضیح داده شود، بدون آنکه تعهداتی ایجاد گردد.