برخی تحلیلگران معتقدند که کاهش عرضه ارز در بازار و محدودیت های ناشی از تحریم ها، فشار مضاعفی بر نرخ ارز وارد کرده است. از سوی دیگر، برخی دیگر بر نقش انتظارات تورمی، افزایش تقاضای شرکت ها در پایان سال میلادی و حتی تحولات سیاسی داخلی و خارجی تأکید می کنند.

از سوی دیگر، نباید نقش تحولات بین المللی را نادیده گرفت. تغییرات در سیاست های پولی آمریکا، وضعیت بازار جهانی نفت و حتی تحولات ژئوپلیتیکی منطقه می توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر نرخ ارز ایران اثرگذار باشند. در شرایطی که اقتصاد جهانی با چالش های متعددی از جمله رکود، تورم و بحران انرژی دست وپنجه نرم می کند، بازار ارز ایران نیز نمی تواند خود را از این موج ها جدا کند.

یوسف کاووسی، کارشناس مسائل اقتصادی درباره علل بازگشت قیمت دلار بر مدار صعود گفت: اولین علت جهش مجدد قیمت دلار بحث اسنپ بک است. باید دقت کنیم اسنپ بک هنوز اجرا نشده و قرار بر اجرای آن است. بدین معنا که برخی کشور ها به صورت رسمی اعلام کرده اند و برخی به صورت عملی تحریم ها را دارند اعمال می کنند.

مشکل عمده بازگشت پول هایی است که بابت نفت به هر روشی می فروختیم. حال بازگشت این پول ها به مشکل خورده است. حتی می گویند بیش از 50 درصد آن باز نمی گردد. ضمن اینکه برخی از خطوط انتقالی پول ما را شناسایی کرده اند که این خود بر مشکل اضافه کرده است.

وی درباره اثر احتمال تک نرخی کردن ارز بر افزایش قیمت اخیر دلار، عنوان کرد: بحث دیگر حذف ارز ترجیحی و پرکردن این شکاف است که می تواند موثر باشد ولی اثرش آنقدری که الان می بینم، نیست. هرچند الان بازار آزاد یعنی شرکت های بزرگ دارند فشار می آوردند که اگر قرار است ارز تک نرخی شود، در نرخ بالا یعنی 120 الی 130 هزار تومان رخ دهد تا به نفعشان تمام شود.

مدیر کل اسبق بازرسی بانک مرکزی ادامه داد: مسئله دیگر این است که این نرخ 28 هزار و 500 تومانی که حذف می شود، به 70 هزار تومان نمی رسد بلکه احتمالا برود تالار دوم یعنی روی نرخ 95 الی 100 هزار تومان قرار گیرد. این موضوع احتمال تورم شدید را به همراه دارد و مردم از این نگرانی برای حفظ ارزش دارایی هایشان به خرید طلا و دلار پناه می برند. با افزایش تقاضا های احتیاطی، انتظارات تورمی بالا می رود.

کاووسی همچنین با اشاره به نقش تعطیلی دولت آمریکا بر قیمت دلار در بازار داخلی، گفت: از طرفی تعطیلی دولت آمریکا هم دلیلی بود بر اینکه دلار ثابت بماند و بالا نرود. بعد از اینکه دولت آمریکا فعال و مشکلاتشان برطرف شد، تقاضای نقدینگی بیشتر شده و بالتبع دلار در داخل بالا رفته است.

وی در ادامه ضمن تاکید بر افزایش تقاضای ارز شرکت ها برای تسویه حساب، عنوان کرد: مسئله دیگر این است که به سال میلادی نزدیک می شویم و همه ساله این زمان افزایش قیمت را داشته ایم.

کاووسی در پایان تاکید کرد: علت العلل جهش اخیر قیمت دلار، فشار بیش از حد تحریم ها و پیوستن بیشتر کشور ها به آن و مشکلات ورود پول به کشور است. هرچند حاکمیت می خواهد بگوید چین و روسیه با اسنپ بک همراهی و آن را اعمال نمی کنند ولی واقعیت خلاف آن است.

منبع: اقتصاد 24