فرارو- افزایش تورم در سایه تحریم ها موضوعی غیرقابل پیش بینی نیست با این وجود برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند با توجه به آمارهای اقتصادی، دولت باید هر چه سریعتر در این زمینه برنامه ای ارائه دهد. بر اساس داده های مرکز آمار ایران، شاخص قیمت مصرف کننده در مهرماه امسال به 403.8 واحد رسید. این در حالی است که در آخرین ماه قبل از آغاز فعالیت دولت چهاردهم، این شاخص رقم 255.2 واحد را ثبت کرده بود. کوچک شدن سفره های مردم و حذف برخی اقلام خوراکی از آن نیز نگرانی هایی را برای اقشار آسیب پذیر جامعه ایجاد کرده است.

به گزارش فرارو، یعقوب اندایش، رییس انجمن اقتصاد ایران و اقتصاددان در گفتگو با فرارو به بررسی این وضعیت پرداخته است:

یعقوب اندایش به فرارو گفت: واقعیت این است که در حال حاضر بر اساس آمار هزینه خانوار مرکز آمار، حدود 6 دهک از جامعه 2100 کالری روزانه استاندارد را دریافت نمی کنند. این وضعیت به معنای فقر و گرسنگی است. این 6 دهک یعنی حدود 60 درصد از جامعه. بنابراین واقعیت جامعه دقیقا نشان دهنده یک مشکل بزرگ در این بخش است. البته این موضوع به این معنا نیست که قطعا پولی برای خرید اقلام خوراکی ندارند بلکه به این معناست که چاره ای ندارند جز این که بخشی از هزینه خوراک را صرف آموزش فرزندان خود یا هزینه های حمل و نقل روزانه به سمت محل کار یا سایر نقاط و بهداشت و سلامت کنند. اما این که ناگهان و بدون مقدمه فکر کنیم می توانیم مشکل فقر و گرسنگی در جامعه را حل کنیم اشتباه است. درواقع باید یک پله به عقب برگشته و به معضل تورم فزاینده کشور اشاره کنیم.

وی افزود: تا زمانی که اصل تورم در کشور حل نشود، مشکل قیمت اقلام خوراکی و سایر مشکلات مشابه در کشور هست و خواهد بود.در نهایت نیز مشکلات در یک بخش متمرکز شده و سر باز می کند. برای مثال اخیرا می بینیم که صحبت از افزایش قیمت حامل های انرژی مطرح می شود. اما با توجه به این که با مشکل تورم رو به رو هستیم این افزایش قیمت جواب نمی دهد و با توجه به نسبی بودن قیمت ها و مشکل دستمزدها در نهایت فشار اصلی روی مردم وارد می شود. درواقع دخالت های قیمتی دولت، فقط در حد مُسَکِن موقتی است. حتی همین بنزینی که قیمت آن افزایش داده نشده است، اگر در طول سال ها و به شکل تدریجی افزایش قیمت داده می شد، اکنون با مشکل مواجه نمی شدیم و یک پذیرش نسبی هم درباره قیمت بنزین در جامعه ایجاد می شد و مردم نیز فشار مضاعف متحمل نمی شدند.

این اقتصاددان در ادامه گفت: دولت مدام قیمت برخی اقلام را تثبیت می کند و به بودجه دولت و بانک مرکزی، فشار وارد می کند و با کسری بودجه ای مواجه می شود که خود با استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول، دوباره به تورم دامن می زند. به زبان ساده این فرایند به معنای تامین مالی تورمی بودجه است. این شرایط دقیقا مصداق گلوله برفی است که روز به روز بزرگ تر می شود. بهترین کار این بود که قیمت ها به شکل تدریجی اصلاح می شدند. درست است که چاپ پول، خود یکی از ریشه های تورمی است اما علت چاپ پول همان کسری بودجه دولت است. درواقع سیاست مالی دولت ایراد داشته که به اینجا رسیده است. دولتی که بیش از دخل خود خرج می کند، مجبور خواهد شد ابتدا با نهادهای زیردست خود تسویه مالی نکند یا تسویه ها را به تاخیر بیندازد و سپس برای تامین هزینه سایر نهادها و دستگاه ها به سمت استقراض از بانک مرکزی حرکت کند.

وی افزود: در حال حاضر 98 درصد از نقدینگی کشور بدون اعتبار و به شکل یک عدد داخل کامپیوتر بانک ها است. بنابراین، همین مسئله نیز بسیار مهم است که اصلاح بودجه انجام دهیم. اگر دولت، مجلس و حاکمیت از این ایده دفاع کنند که اصلاح بودجه شکل بگیرد و بودجه های زائد حذف شوند، می توان به آینده امیدوار بود. اگر این اقدامات با روش های درست و صحیح انجام شود، می توان اصلاح بودجه انجام داد، اما متاسفانه بسیاری از ردیف های بودجه صاحبانی دارند که هر دولتی روی این ردیف ها دست می گذارد، متاسفانه، معترضینی خواهد داشت. برخی از این معترضین نفوذهایی دارند که باعث می شود جلوی موفقیت این تصمیم ها را بگیرند. قطعا هر زمان این تصمیم ها عملی شود، ثباتی در وضعیت خانوارها نیز رخ می دهد و شاهد تورم افسارگسیخته نخواهیم بود.