کاوه معین فر در عصر ایران نوشت: در روزهای گذشته، تصاویر و ویدئویی از حضور بهنوش طباطبایی بازیگر شناخته شده سینما و تلویزیون، در جلسه دفاع از پایان نامه دکتری اش منتشر شد؛ تصاویری که فضای آن بیشتر شبیه یک مراسم تبلیغاتی بود تا جلسه ای علمی. همراهی بادیگاردها، تصویربرداری مدل عروسی و انتشار هدفمند در رسانه ها، موجی از واکنش ها را در شبکه های اجتماعی برانگیخت.

چند سالی است که هر از گاهی بازیگران با انتشار مراسم عقد یا عروسی خود توجه بسیار زیادی را جلب می کنند و از این طریق برندهای اقتصادی زیادی را هم با تبلیغ در این قضیه شریک می سازند، مانند عروس بهرام ردان و محمدرضا گلزار تا همین نمونه های اخیر کامران تفتی، متین ستوده، محمد نادری و…

نکته این است که در انتشار این فیلم های عروسی جدای از توجه طلبی بازیگران، یک داد و ستد اقتصادی بزرگ هم وجود دارد که همگی از این بابت بهره مند خواهد شد، اما واقعا جلسه دفاع برای اخذ مدرک دکتری بازیگری چون بهنوش طباطبایی چه دستاوردی محسوب می شود؟ و البته برای چه شخص یا اشخاصی؟!

ویدئو بهنوش طباطبایی در جلسه دفاع و فارغ التحصیلی از دانشگاه

بعد از دیدن این ویدئو اولین پرسشی که به ذهن خطور می کند این است که آیا این جلسه دفاع از دکتری است یا جشن فارغ التحصیلی؟ یا هر دو را با هم تجمیع کرده اند! چون خودش در صفحه اینستاگرامش نوشته است: امروز هفدهم آبان ماه 1404 برایم روز مهمی بود. قشنگ ترین روز زندگیم شد وقتی که اساتید و داوران بزرگوار در جلسه ی دفاعیه رساله ی دکتری م نتیجه ی سال ها تلاشم را در حوزه ی روان شناسی موفقیت آمیز اعلام کردند.

پرسش بعدی، آیا بهنوش طباطبایی در ضمن تحصیل هر بار که در دانشگاه حضور یافته است به همین شکل بوده و در میان حلقه بادیگاردها و محافظ های شخصی به کسب علم پرداخته است؟ چون خودش باز در صفحه اینستاگرامش نوشته مدرس دانشگاه هم هستند، آیا هر بار این گونه سر کلاس درس می روند؟ چرا همه چیز اینقدر عجیب شده است؟!

نکته مهم هم این که چرا دانشگاه در چنین بازی شریک شده و اینچنین مراسمی برگزار شده است؟ دانشگاه آزاد واحد بابل چرا باید اینچنین مرعوب حضور یک بازیگر در میان دانشجویانش شود؟ واقعا هییت علمی آن دانشگاه بعد از دیدن این تصاویر کلیپ عروسی و بادیگارد و… چه احساسی بهشان دست داده است؟

کسب تحصیلات عالی توسط هنرمندان یا چهره های عمومی امری مثبت و قابل احترام است؛ اما زمانی که این مسیر به پروژه ای برای مدیریت تصویر شخصی و افزایش دیده شدن تبدیل شود، معنای علم و پژوهش زیر سؤال می رود. در چنین حالتی، پایان نامه نه سندی از تحقیق، بلکه محتوایی برای مصرف رسانه ای تلقی می شود؛ پست ویدیویی که در پی لایک و ویو است، نه نقد و گفت وگوی علمی.

دانشگاه، در ذات خود، محل گفت وگو، تحقیق و فروتنی علمی است. اما آنچه در این تصاویر دیده شد، مرز میان فرهنگ دانشگاهی و فرهنگ سلبریتی را در هم شکست. دفاع از پایان نامه، یک رویداد شخصی و علمی است، نه فرصتی برای نمایش چهره یا تولید محتوای تبلیغاتی.

وقتی سلبریتی ها فضای دانشگاه را به صحنه ی حضور تبلیغاتی رسانه ای تبدیل می کنند، ارزش های علمی در پس جلوه های ظاهری محو می شود و دانشگاه ناخواسته به بخشی از نمایش شهرت بدل می گردد.

نمی توان از نقش رسانه ها و کاربران فضای مجازی در تقویت این چرخه چشم پوشید. بازنشر گسترده ی این تصاویر، تولید شوخی ها و تحلیل های سطحی، نشان داد که جامعه خود نیز از این تضاد میان تحصیل و تبلیغ لذت می برد و آن را بازتولید می کند.

در نتیجه، هرچقدر واکنش ها تندتر باشد، باز هم به نفع چرخه ی توجه و دیده شدن تمام می شود؛ همان چیزی که موتور اصلی فرهنگ سلبریتی است.

در روزگاری که مرز میان حقیقت و تصویر روزبه روز باریک تر می شود، حفط شأن دانشگاه بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. دانشگاه باید همچنان نماد تلاش بی هیاهو، تحقیق بی دوربین و دانایی بی نمایش باقی بماند. علم اگر به ابزار دیده شدن بدل شود، دیگر علم نیست؛ تنها بخشی از نمایش بزرگ شهرت است.

شاید هم این اتفاق اخیر بهنوش طباطبایی نه یک خطای فردی، بلکه نشانه ای از بحران فرهنگی گسترده تری است: نمایشی شدن همه چیز در عصر رسانه های اجتماعی. در جامعه ای که معیار ارزش تعداد بازدید است، نه کیفیت عمل ، طبیعی است که حتی دفاع از پایان نامه هم شبیه یک ایونت تبلیغاتی شود.

اما شاید هنوز بتوان با تأمل و نقد صادقانه، یادمان بیاوریم که دانشگاه صحنه شو آف نمی خواهد؛ صداقت، تلاش و تعهد می خواهد. یک زمانی دانشگاه قلب تپنده جامعه بود…