حسین فصیحی در روزنامه جوان نوشت: راه، یکی از سه ضلع مثلث حوادث رانندگی است؛ ضلع سوم و شاید تعیین کننده ای که اگر ناایمن باشد، می تواند از رانندگی روزمره کابوس بسازد. مسیر ایمن، یعنی مسیری که از جان کاربران و سلامت وسایل نقلیه محافظت کند، اما واقعیت جاده ها و خیابان های ما چیز دیگری است. در بسیاری از مسیرهای شهری و بین شهری، چاله ها و دست اندازها هر روز قربانی می گیرند، از خسارت های سنگین مالی گرفته تا تصادفاتی که به قیمت جان شهروندان تمام می شود.

کافیست مسیر آزادراه امیرکبیر از قم به سمت اصفهان را طی کنید تا عمق این ناایمنی را با پوست و استخوان خود حس کنید. رانندگان در میان فریاد و بدوبیراه، چرخ های خودروهایشان را از میان گودال و برجستگی های پی درپی عبور می دهند. مسیر پر از دست انداز و چاله هایی است که می تواند به راحتی سیستم تعلیق خودروها را از کار بیندازد، اما، چون دست رانندگان به متولیان نمی رسد، سهم شان از اعتراض فقط همان ناسزاهایی است که در سکوت شب در آزادراه گم می شود. این تنها یک نمونه از ده ها مسیر ناایمن کشور است، جاده هایی که به جای تسهیل تردد، به تهدیدی برای جان و مال شهروندان تبدیل شده اند.

بخش مهمی از سوانح رانندگی و خسارت های وارده بر وسایل نقلیه برعهده شهرداری ها، وزارت راه و شهرسازی است، اما در عمل، پیگیری حقوقی چنین خسارت هایی برای شهروندان تقریباً غیرممکن است. در نتیجه، خودروها آسیب می بینند، رانندگان متضرر می شوند و جان های بسیاری در اثر سهل انگاری از دست می رود، بی آنکه نهادی پاسخگو باشد.

این موضوع در قلب پایتخت هم مشهود است. کافیست در یکی از بزرگراه های تهران رانندگی کنید تا با صحنه ای تکراری روبه رو شوید؛ خودروی جلویی ناگهان تغییر مسیر می دهد تا از افتادن در چاله ای عمیق جلوگیری کند، اما همین واکنش می تواند آغاز سانحه ای مرگبار باشد.

بی توجهی به اصول فنی در ترمیم معابر شهری هم معضلی مضاعف است. سرقت های مکرر دریچه های فاضلاب باعث شده شرکت آب و فاضلاب در بسیاری از نقاط از دریچه های سیمانی یا حتی آسفالت استفاده کند، اما این عملیات بدون هیچ نظارت مهندسی انجام می شود؛ نتیجه، تپه های کوچک آسفالتی است که همچون مانعی خطرناک وسط خیابان ها قدعلم کرده اند. در چنین وضعیتی، کنترل خودرو برای رانندگان مختلف، به ویژه موتورسواران بسیار دشوار می شود. هر انحراف کوچک ممکن است به تصادف، مصدومیت و حتی مرگ بینجامد. این همان ترک فعل مدیریتی است که پیامدش میلیاردها تومان خسارت و ده ها جان از دست رفته خواهد بود.

مرمت معابر شهری معمولاً با روش لکه گیری انجام می شود، اما این اقدام، نه راه حل که آرام بخشی موقت است. در بزرگراه ها به دلیل سرعت بالا، لکه گیری به ناچار سریع و سطحی انجام می شود. در خیابان های درون شهری نیز که سرعت پایین تر است، گاهی ماه ها طول می کشد تا چاله ای ترمیم شود. در این فاصله، ده ها خودرو آسیب می بینند و هزینه های سنگینی بر دوش مردم گذاشته می شود.

حال در وضعیت خشکسالی به سر می بریم، اما باید در نظر داشته باشیم بارش باران، وضعیت را وخیم تر می کند. آب باران، چاله ها را می پوشاند و راننده ای که مسیر را نمی شناسد، ناگهان با ضربه ای شدید روبه رو می شود. در بزرگراه آزادگان، بارها دیده شده که خودروها پس از افتادن در چاله های پرآب، کنترل خود را از دست داده و به گاردریل یا خودروهای دیگر برخورد کرده اند.

حفاظت از جان کاربران راه، یک وظیفه قانونی است، نه لطف نهادها. شهرداری ها و وزارت راه باید با نظارت مستمر، ترمیم اصولی و پاسخگویی شفاف از بروز این حوادث قابل پیشگیری جلوگیری کنند. چاله ها شاید کوچک باشند، اما وقتی مسئولیت بر زمین بماند، همین چاله های کوچک می توانند شهر را به چاهی از خسارت و مرگ بدل کنند.