| ورود خودروهای برقی به بازار ایران، با صدور مجوزهای جدید برای مدل های شاخص جهانی، وارد فاز عملیاتی تری شده است. بر اساس اسناد جدیدی که به دست آمده، گواهینامه نهایی تایید نوع برای خودروی تمام الکتریکی تویوتا bZ3X صادر شده است. به گزارش خودرو بانک، این خودرو که محصول مشترک تویوتا و شریک چینی آن، گروه GAC است، به عنوان یکی از جدیدترین کراس اوورهای خانواده bZ (Beyond Zero) تویوتا شناخته می شود. صدور این مجوز با مدل ساخت 2025، نشان دهنده برنامه ریزی واردکننده برای عرضه به روزترین نسخه این خودرو در بازار کشور است. تویوتا bZ3X بر پایه پلتفرم اختصاصی e-TNGA توسعه یافته که با همکاری سوبارو و شرکای چینی برای خودروهای تمام الکتریکی تویوتا طراحی شده است. این پلتفرم به خودرو اجازه می دهد تا با مرکز ثقل پایین و توزیع وزن بهینه، پایداری مناسبی را ارائه دهد. بررسی کد فنی موتور و عملکرد احتمالی در سند گواهینامه صادر شده، کد موتور این خودرو TZ180XS135 درج شده است. این کدینگ که معمولاً در پیشرانه های الکتریکی تولید چین (به ویژه محصولات مرتبط با تامین کنندگانی نظیر بی وای دی یا شرکت های تابعه GAC) دیده می شود، اطلاعات مهمی را در خود دارد. پیش وند "TZ" به موتورهای سنکرون آهنربای دائم اشاره دارد که امروزه استاندارد طلایی در بهره وری خودروهای برقی محسوب می شوند. اگرچه توان دقیق خروجی در این سند ذکر نشده، اما بر اساس محصولات مشابهی که از این خانواده موتور استفاده می کنند، می توان انتظار توانی در حدود 150 تا 160 کیلووات (معادل تقریبی 201 تا 215 اسب بخار) را داشت. این میزان قدرت برای یک کراس اوور سایز متوسط شهری (M1)، شتاب گیری قابل قبولی را فراهم خواهد کرد که احتمالاً صفر تا صد آن در محدوده 8 ثانیه قرار می گیرد. تکنولوژی باتری و برد حرکتی با توجه به سابقه همکاری تویوتا در چین برای مدل های سری bZ، احتمال استفاده از باتری های لیتیوم آهن فسفات (LFP) در این خودرو بسیار بالا است. این باتری ها که عمدتاً توسط BYD (تحت عنوان باتری های تیغه ای یا Blade) تامین می شوند، دوام بالاتری نسبت به نمونه های لیتیوم-یون معمولی داشته و در برابر حرارت مقاوم ترند. پیش بینی می شود تویوتا bZ3X با پک باتری با ظرفیتی در حدود 60 تا 70 کیلووات ساعت عرضه شود که می تواند بردی فراتر از 500 کیلومتر (بر اساس چرخه استاندارد CLTC چین) را برای راننده فراهم کند. البته این برد در شرایط واقعی و سیکل های سخت گیرانه تر، ممکن است کاهش یابد. زبان طراحی و ویژگی های کابین تویوتا bZ3X از زبان طراحی جدید سری bZ پیروی می کند که ترکیبی از خطوط تیز و رویکردی آینده نگرانه است. این خودرو به عنوان نسخه تولید انبوه کانسپت "bZ Sport Crossover"، ظاهری تهاجمی تر نسبت به برادر بزرگتر خود یعنی bZ4X دارد. طراحی بدنه و آیرودینامیک در نمای روبرو، شاهد استفاده از طرح "کوسه سرچکشی" (Hammerhead) هستیم که امضای جدید خودروهای تویوتا محسوب می شود. چراغ های باریک و کشیده که با یک نوار نوری به هم متصل شده اند، به همراه حذف جلوپنجره سنتی، چهره ای کاملاً الکتریکی به آن بخشیده اند. خط سقف در bZ3X با شیبی ملایم به سمت عقب حرکت می کند که استایلی شبیه به کراس اوورهای کوپه به آن می دهد. این فرم بدنه علاوه بر زیبایی بصری، به بهبود ضریب درگ و در نتیجه افزایش برد پیمایش خودرو کمک شایانی می کند. فضای داخلی و امکانات رفاهی کابین bZ3X بر اساس فلسفه "محیط باز و مینیمال" طراحی شده است. انتظار می رود در نسخه نهایی وارداتی به ایران، شاهد یک نمایشگر مرکزی بزرگ لمسی باشیم که اکثر کنترل های خودرو از طریق آن انجام می شود. کلاستر دیجیتال (پشت آمپر) نیز احتمالاً در موقعیتی دورتر و نزدیک به شیشه جلو نصب شده تا دید راننده را کمتر از جاده منحرف کند (مشابه طراحی کاکپیت هواپیما). با توجه به ماهیت مدل 2025، این خودرو احتمالاً به آخرین نسخه از سیستم های کمک راننده تویوتا (TSS 3.0) مجهز خواهد بود که شامل ترمز اضطراری خودکار، کروز کنترل تطبیقی، و سیستم نگهداری خودرو بین خطوط است. جایگاه در بازار ایران و چالش های پیش رو ورود تویوتا bZ3X توسط زرین تجارت به سیما، می تواند معادلات بازار خودروهای برقی وارداتی را تغییر دهد. تا پیش از این، عمده خودروهای برقی وعده داده شده از برندهای تمام چینی بودند، اما حضور برندی همچون تویوتا، حتی اگر محصول مشترک با چین باشد، می تواند اعتماد بیشتری را در میان خریداران محافظه کار ایرانی جلب کند. تحلیل رقبا و قیمت گذاری تویوتا bZ3X در بازار ایران باید با رقبایی همچون فولکس واگن ID.4، اسکای ول ET5 و مدل های آتی برندهایی نظیر فونیکس (مدیران خودرو) رقابت کند. برگ برنده bZ3X، یدک کشیدن نام تویوتا و کیفیت ساخت مورد انتظار از این برند ژاپنی است، هرچند که تولید آن در چین (GAC Toyota) انجام می شود. چالش اصلی برای موفقیت این خودرو، قیمت گذاری نهایی با توجه به تعرفه های متغیر خودروهای برقی و همچنین ایجاد زیرساخت مناسب برای خدمات پس از فروش یک خودروی تمام الکتریکی پیشرفته است. |