فرارو بیشترین رقم در میان تسهیلات دانشجویی کشور مربوط به وام ودیعه مسکن دانشجویان متاهل است که تا سقف 200 میلیون تومان و با کارمزد 4 درصد پرداخت می شود.

به گزارش فرارو؛ مبلغ وام تحصیلی برای دانشجویان 5 میلیون در مقطع کارشناسی، 7 میلیون برای کارشناسی ارشد و 10 میلیون تومان در دکتری تعیین شده است. همچنین وام ضروری که پیش تر تا سقف 8 میلیون پرداخت می شود، اکنون تا 10 میلیون تومان افزایش یافته است.

وام تحصیلی، نخستین و قدیمی ترین نوع تسهیلات دانشجویی محسوب می شود. مبلغ وام تحصیلی در دانشگاه های دولتی بسته به مقطع، بین 5 تا 10 میلیون تومان متغیر است و در دانشگاه آزاد نیز در قالب وام شهریه تا 10 میلیون تومان در هر ترم می رسد.

دومین مدل وام دانشجویی، وام ضروری است؛ این تسهیلات در شرایط خاص مانند ازدواج، مشکلات مالی یا بیماری پرداخت می شود و مبلغ آن تا 10 میلیون تومان تعیین شده است.

سومین مدل به وام های خاص تر به اسم وام ودیعه مسکن بازمی گردد؛ سقف وام ودیعه مسکن اکنون به صورت پلکانی تعریف شده است: 100 میلیون تومان برای شهرهای کوچک، 150 میلیون تومان برای مراکز استان ها و 200 میلیون تومان برای کلانشهرها.

در برخی دانشگاه ها از جمله پیام نور و فرهنگیان نیز وام ازدواج و عائله مندی پرداخت می شود. مبلغ این وام بین 2 تا 5 میلیون تومان است و میزان دقیق آن بسته به اعتبار تخصیص یافته هر نیم سال و وضعیت بودجه رفاهی دانشگاه متغیر خواهد بود. پرداخت این تسهیلات معمولاً به صورت موردی انجام می شود و اولویت با دانشجویان متأهل و دارای فرزند است.

در دانشگاه های دولتی، صندوق رفاه وزارت علوم نقش اصلی را دارد؛ در مراکز غیرانتفاعی و پیام نور، بانک های عامل یا سامانه های داخلی مسئول پرداخت هستند و این وظیفه در دانشگاه آزاد بر دوش سامانه هایی چون ساجد قرار گرفته است. با این همه، مسیر دریافت وام دانشجویی یکسان است: ثبت نام در سامانه، تکمیل مدارک، تأیید دانشگاه و سپس صبر.

دریافت انواع وام دانشجویی مشروط به معدل حداقل 12 یا 14 و وضعیت تحصیلی فعال است. بدین ترتیب، متقاضی نباید بدهی معوق به صندوق داشته باشد و موظف به ارائه مدارکی از جمله گواهی اشتغال به تحصیل، کارت ملی و شماره حساب خواهد بود.

به زعم کارشناسان آموزشی، بسیاری از متقاضیان یا فاقد ضامن رسمی هستند یا توان حفظ معدل خود را در شرایط سخت معیشتی ندارند. همین جاست که موانع اداری راه دسترسی بسیاری از متقاضیان را سد می کنند.

در کنار این شرایط کلی، جزییات و تبصره هایی هم وجود دارد که از نگاه بسیاری داوطلبان پنهان می ماند. شرایطی مانند:

هر دانشجو تنها مجاز است در هر مقطع تحصیلی از هر نوع وام تا سقف مشخصی استفاده کند و تکرار وام شهریه بیش از دو بار در سال امکان پذیر نیست.

دانشجویان مهمان، مشروط یا در حال تعلیق از اغلب حمایت ها حذف، و در صورت مرخصی تحصیلی نیز وام به صورت خودکار لغو می شود.

همچنین دریافت وام ودیعه مسکن تنها برای دانشجویان متاهلی مجاز است که اجاره نامه رسمی با کد رهگیری ارائه دهند و دریافت هم زمان وام شهریه و ودیعه در برخی دانشگاه ها محدود یا امکان ناپذیر است.

بازپرداخت وام دانشجویی از شش ماه تا یک سال پس از فارغ التحصیلی شروع می شود. اقساط تسهیلات دانشجویی با کارمزد 4 درصد محاسبه شده و دوره بازپرداخت برای وام های خرد عموما 60 ماهه (پنج ساله) در نظر گرفته شده است.

برای نمونه، اگر دانشجویی 10 میلیون تومان وام تحصیلی دریافت کند، مجموع سود آن حدود 2 میلیون خواهد بود و کل مبلغ بازپرداخت به 12 میلیون می رسد. یعنی قسط هر ماه حدود 200 هزار تومان خواهد بود.

مبالغ و اقساط وام ودیعه مسکن هم بسته به محل تحصیل و جمعیت شهر متفاوت است. سقف این وام برای شهرهای کوچک و مناطق با جمعیت کمتر از پانصد هزار نفر، 100 میلیون تعیین شده که سود کلی آن حدود 20 میلیون خواهد بود. در این حالت، مجموع بازپرداخت به 120 میلیون تومان می رسد ودانشجو باید ماهانه حدود 2 میلیون تومان قسط بپردازد.

مبلغ این وام در مراکز استان ها یا شهرهای پرجمعیت تر به 150 میلیون رسیده که دانشجو را با اقساط 3 میلیون تومانی مواجه می کند. دانشجویان کلانشهرهایی مانند تهران، مشهد، شیراز، اصفهان و تبریز هم تا سقف 200 میلیون دریافت می کنند.. سود کلی آن در پایان دوره حدود 40 میلیون است. در نتیجه دانشجو باید ماهانه رقمی حدود 3.8 تا 4 میلیون تومان پرداخت کند.