حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران و فعال محیط زیست، در واکنش به هشدارهای اخیر درباره احتمال تخلیه پایتخت، این طرح را غیرعملی و شبیه جوک توصیف کرد. او با اشاره به اجرای استراتژی تخلیه تدریجی تهران گفت که بحران آب تنها با اعتماد عمومی، اصلاح سیاست ها و توقف بارگذاری جمعیت قابل مهار است، نه با انتقال میلیون ها شهروند به شهرهای دیگر.

به گزارش رویداد 24 وی گفت: در ماه های گذشته بارها هشدارهایی به پایتخت نشینان بابت بحران آب داده شده است. مسعود پزشکیان رییس جمهور یکبار در مرداد ماه و یکبار شب گذشته جدی ترین هشدار را داده است؛ او گفته اگر تا آذرماه باران نبارد، ناچار به جیره بندی آب خواهیم بود و در صورت تداوم خشکسالی باید تهران را تخلیه کنیم.

محسن اردکانی، مدیر کل آبفای تهران هم عصر پنجشنبه، در جلسه شورای برنامه ریزی استان تهران با بیان اینکه در سال آبی 1404 1403 تنها 159 میلی متر بارندگی در استان تهران ثبت شده گفت: ذخیره سدهای پنج گانه تأمین کننده آب تهران به پایین ترین میزان خود رسیده است.

اردکانی با اشاره به کمبود شدید بارندگی و کاهش 42 درصدی حجم ذخایر سدها، از احتمال بروز مشکلات جدی آب در ماه های آینده خبر داد و از مردم خواست مصرف خود را کاهش دهند تا از جیره بندی آب جلوگیری شود.

این هشدارها در کنار قطعی های شبانه تهران جدی تر به نظر می رسد. شهروندان پایتخت در بسیار از نقاط از یک تجربه مشابه حرف می زنند؛ اینکه آب ساختمان ها بدون اطلاع قبلی در ساعات شب قطع یا فشار آن بسیار کم می شود.

حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران و فعال محیط زیست، در گفت وگو با رویداد24 با اشاره به آنچه استراتژی تخلیه تدریجی تهران خوانده، اظهار داشت که پایان این داستان از مدت ها پیش طرح ریزی شده و سال هاست این روند به شکل نامحسوس در حال اجراست.

او می گوید: زمانی که به دلیل قطعی برق، آلودگی هوا یا کمبود آب تعطیلی اعلام می شود، در واقع نوعی مانور برای تخلیه تهران است، اما با وجود این اقدامات، هیچ تغییر محسوسی در سیاست های حاکمیتی برای اصلاح وضعیت دیده نمی شود.

به گفته آخانی، اگر هشدار اخیر رییس جمهور درباره احتمال تعطیلی تهران به دلیل نبود آب به واقعیت تبدیل شود، باید توجه داشت که جامعه در وضعیت خاصی قرار خواهد گرفت. او با اشاره به مشارکت پایین مردم در انتخابات و انتقادات نسبت به عملکرد دولت افزود که بیش از نیمی از جامعه در انتخابات اخیر شرکت نکردند و بسیاری از کسانی که به آقای پزشکیان رأی دادند نیز با نگاه انتقادی به میدان آمدند؛ همه اینها انتظار داشتند وعده های دولت تحقق یابد، اما این اتفاق نیفتاده است.

این فعال محیط زیست تصریح کرده: امروز با جامعه ای مواجهیم که حدود 80 درصد آن ناراضی و منتقد است. چنین جامعه ای در شرایط بحرانی ممکن است دیگر به هشدارهای حاکمیت گوش نکند. به گفته او، اگر جای رییس جمهور بود، بسیار نگران می شد و امیدوار است آن روز فرا نرسد.

آخانی با بیان اینکه عبور از چنین بحرانی، نیازمند اعتماد عمومی است، خاطرنشان کرد: در شرایط بحرانی همه باید با مدیریت حاکم همراه شوند؛ برای مثال اگر فردی هر روز دوش می گرفته، در وضعیت کم آبی می تواند هر سه روز یک بار دوش بگیرد، یا اگر تا دیروز روزی 100 لیتر آب مصرف می کرده، حالا می تواند آن را به 20 لیتر کاهش دهد. اما چنین همراهی زمانی شکل می گیرد که مردم حاکمیت را باور داشته باشند، و در حال حاضر چنین باوری وجود ندارد.

او شرایط فعلی را به بیماری سرطانی تشبیه کرد که در مرحله متاستاز قرار دارد و گفت: در چنین مرحله ای دیگر هیچ پزشکی نمی تواند مسئولیت درمان را بپذیرد. آخانی تأکید کرد که راه حل فوری برای بحران آب وجود ندارد و تا زمانی که دولت نتواند مردم را با خود همراه کند و با آنان صادقانه سخن بگوید، اوضاع بهبود نخواهد یافت.

این کنشگر محیط زیست افزود: اگر دولت واقعاً از مردم بخواهد که در شرایط سخت کشور یاری اش کنند، باید ابتدا خود به وعده هایش عمل کند. مردم انتظار زیادی نداشتند؛ قرار بود دو پلتفرم فیلترشده، رفع فیلتر شوند، اما حتی همین وعده هم عملی نشد. به همین دلیل مردم اعتمادشان را از دست داده اند و همکاری نمی کنند.

آخانی می گوید نگران پیامدهای این بی اعتمادی است و معتقد است اکنون همه منتظر رسیدن به روز صفر هستند تا ببینند دولت در آن لحظه بحرانی چه می کند.

او در ادامه درباره طرح تخلیه تهران به عنوان راه حل عبور از بحران کم آبی گفت: چنین اقدامی پاک کردن صورت مسئله است. نمی توان ده میلیون نفر را از تهران خارج کرد، زیرا بحران کم آبی فقط محدود به پایتخت نیست و در سراسر فلات ایران گسترده است. به گفته او، تنها در بخش هایی از شمال کشور وضعیت اندکی بهتر است و سایر شهرهای بزرگ مانند اصفهان، یزد، اراک و کرمان نیز درگیر کم آبی هستند.

آخانی تأکید کرد که انتقال جمعیت به شهرهای دیگر نه ممکن است و نه منطقی، زیرا مردم در آن مناطق نیز امکانات و ظرفیت لازم برای زندگی ندارند. او افزود: من به عنوان استاد دانشگاه وظیفه دارم به دانشجویانم آموزش بدهم؛ آیا باید همه این مسئولیت ها را رها کنم و به شهر دیگری بروم؟ این راه حل نیست. این پیشنهاد از اساس غیر عملی است و بیش تر شبیه جوک است.

به گفته این فعال محیط زیست، راه حل اصلی از سال ها پیش روشن بوده است: ظرفیت اکولوژیکی تهران به پایان رسیده و بارگذاری جمعیت و فعالیت های جدید در این کلان شهر نباید ادامه یابد. آخانی در پایان هشدار داد که بی توجهی به این واقعیت، کشور را به نقطه ای می رساند که عبور از آن ممکن نخواهد بود.