افزایش شدید قیمت ها در سال های اخیر، خرید کالای نو را برای بسیاری از خانوارها به رؤیایی دور تبدیل کرده است. از یخچال و ماشین لباسشویی گرفته تا فرش و مبلمان، جهش قیمت ها باعث شده بازار دست دوم از حاشیه به متن زندگی مردم بیاید. در سایت های خرید و فروش نیز روزانه هزاران آگهی از وسایل استوک منتشر می شود؛ از کولر گازی فقط یک بار سرویس شده تا لپ تاپ های قدیمی با چندبار تعمیر.

به گزارش اقتصادنیوز، در خیابان جمهوری، کارگاه های تعمیر لوازم خانگی یکی پس از دیگری باز می شوند. تعمیرکاران می گویند: مردم الان بیشتر دنبال تعمیرند تا خرید. وسایلی که از نظر فنی دیگر نمی ارزد تعمیر شوند، به اصرار صاحبانشان زنده نگه داشته می شوند چون خرید نو ممکن نیست. در خانه های قدیمی تر هم همین وسایل فرسوده باعث افزایش مصرف برق و گاز و قبض های سنگین تر شده اند، اما جایگزینی برای شان وجود ندارد.

روایت ها از زندگی روزمره این واقعیت را تأیید می کنند؛ زهرا پرستار بیمارستانی است که مایکروویو ده ساله اش را از بازار ناصرخسرو خریده و می گوید: نو بخرم یعنی یک ماه کامل حقوقم بره. سامان، دانشجوی کارشناسی ارشد، لپ تاپ استوکش را با تعمیر و چسب سرپا نگه داشته و اعتقاد دارد باید با دعا کار کنه چون نو خریدن دیگه شوخیه .

در بسیاری از خانه ها، وسایل برقی 15 تا 20 ساله همچنان در حال کارند؛ با هزینه هایی چندبرابر. کارشناسان انرژی می گویند وسایل قدیمی تا 30 درصد برق بیشتری مصرف می کنند، اما مردم ترجیح می دهند قبض سنگین بدهند تا قسط بخرند .

از سوی دیگر، کارگاه های نجاری حالا بیش از هر زمان دیگری مبل های فرسوده را نونوار می کنند. نجارها می گویند مشتریان امروز فقط تعمیر می خواهند، حتی از شمال شهر. در فضای مجازی نیز بازار کالاهای کارکرده شکل صنعتی به خود گرفته است؛ شرکت هایی وسایل استوک را تست و عرضه می کنند. با وجود ظاهر زیست محیطی این روند، انگیزه اصلی بیشتر مردم زیستن در بحران تورم است نه دغدغه حفظ محیط زیست.

بازار گوشی های دست دوم و لپ تاپ های تعمیرشده هم پررونق است. فروشندگان در پاساژ علاءالدین می گویند مردم دنبال گوشی زیر ده میلیون تومان اند و ترجیح می دهند همان را تعمیر کنند تا دوام بیاورد. پشت این انتخاب، داستانی مشترک نهفته است: درآمدی که با رشد قیمت ها همگام نیست.

برای برخی، بازار دست دوم فرصتی برای صرفه جویی است و برای برخی دیگر تنها راه بقا. یکی یخچالش را تعمیر می کند چون نو 33 میلیون تومان است؛ دیگری وسایل کارکرده می خرد تا در خانه ای اجاره ای راحت تر جابه جا شود.

پدیده زندگی در مدار دست دوم اکنون به نماد سازگاری اجباری جامعه با تورم تبدیل شده است. مردم یاد گرفته اند به جای خرید، نگه دارند و به جای تعویض، تعمیر کنند. این رفتار اگرچه به بقای کوتاه مدت کمک می کند، اما در بلندمدت می تواند فشار اقتصادی و زیست محیطی را افزایش دهد.

در نهایت، وجه مشترک همه روایت ها یک چیز است: تورم. از زهرا و مایکروویوش تا سامان و لپ تاپش، از مریم و جهیزیه نصفه تا کولر قدیمی علی، همه در زیر سایه گرانی، زندگی خود را با وسایل دست دوم ادامه می دهند؛ جامعه ای که یاد گرفته از هرچیز، حتی فرسوده ترین وسیله، بیشترین استفاده را ببرد.