ما دیگر نمی توانیم چند دقیقه پشت سر هم به یک چیز فکر کنیم؛ نه به یک کتاب، نه به یک گفت وگو، نه حتی به خودمان. ذهن مان میان نوتیفیکیشن ها، اخبار فوری و دغدغه های ناتمام تکه تکه شده است.

جامعه ای شکل گرفته که در آن تمرکز، به کالایی لوکس تبدیل شده است. تمرکز روزگاری یعنی توانایی دنبال کردن یک موضوع تا انتها؛ اما امروز، ذهن ما مدام از شاخه ای به شاخه ای می پرد، درست مثل اسکرول بی پایان صفحات مجازی. نتیجه، تصمیم های سطحی، هیجانات ناپایدار و تجربه های نیمه کاره است.

هر نوتیفیکیشن یا پیام کوتاه، محرکی روانی ایجاد می کند که توجه را مختل می کند. این جریان مداوم، مانع از تفکر عمیق و ارتباط با خود می شود. وقتی هزاران ذهن در یک جامعه دچار حواس پرتی شوند، فراتر از فراموش کاری فردی، نوعی بی ثباتی شناختی جمعی شکل می گیرد. گفت وگوهای عمیق، تصمیم گیری بلندمدت و دنبال کردن اخبار تا انتها دشوار می شود؛ همه چیز در سطح باقی می ماند و واکنش گرایی غالب می شود.

نشانه ها

* کاهش مطالعه مفید

* ناتوانی در گوش دادن فعال

* انجام چند کار هم زمان با بازده پایین

* خستگی ذهنی مداوم

* بی حوصلگی مزمن

تمرکز مانند عضله ای است که با تمرین تقویت می شود؛ مواجهه دائمی با محرک های سریع و کوتاه، این عضله را تحلیل می برد و ذهن را برای فرار از سکوت شرطی می کند. در سطح اجتماعی، این بحران باعث عجله در قضاوت، انتشار اخبار سطحی و کاهش تحمل گفت وگو می شود. وقتی همه به دنبال پاسخ های سریع هستند، تحلیل عمیق از بین می رود و تصمیم های جمعی سطحی می شوند.

راه بازگشت

* هر روز چند دقیقه بدون گوشی یا تصویر بنشینید.

* کارها را یکی یکی انجام دهید.

* اجازه دهید حوصله تان سر برود تا خلاقیت زاده شود.

* فضاهایی برای گفت وگو، مطالعه و تجربه ی بدون شتاب ایجاد کنید.

بحران تمرکز، بازتاب فشار روانی و اطلاعات زیاد بر مغز است که توانایی مدیریت توجه و کیفیت تصمیم گیری را کاهش می دهد. بازگشت تمرکز نیازمند آگاهی فردی، تنظیم سبک زندگی دیجیتال و تمرین مهارت های ذهن آگاهی است. هرچقدر بتوانیم ذهن و توجه را دوباره در اکنون مستقر کنیم، آرامش، کارایی و کیفیت زندگی بهبود می یابد.