| کوئل یک سیم پیچ القایی است که وظیفه اصلی آن افزایش ولتاژ پایین باتری (حدود 12 ولت) به ولتاژ بسیار بالا (بین 7 تا 25 هزار ولت) برای جرقه زنی شمع ها است. موتورهای احتراق داخلی برای ایجاد جرقه و شروع احتراق، به ولتاژ بسیار زیادی نیاز دارند که باتری به تنهایی قادر به تأمین آن نیست. کوئل با استفاده از قوانین فیزیک و القای الکترومغناطیسی، جریان ورودی را تقویت کرده و به شمع ها منتقل می کند تا فرآیند احتراق به درستی انجام شود. در مطلب امروز به شما می گوییم کوئل چیست، علائم خرابی کوئل چه هستند و آموزش تعمیر کوئل خودرو را نیز ارائه خواهیم کرد. بنابراین تا پایان مطلب امروز در جهت یافتن پاسخی برای پرسش کویل چیست؟ همراه ما باشید. کوئل چیست؟ کویل یا کوئل (Coil) یک واژه انگلیسی است که معنای لغوی آن، سیم پیچ است. کویل یک قطعه الکتریکی محسوب می شود که از یک رشته سیم رسانا ساخته شده است. این رشته سیم رسانا دور یک هسته پیچیده شده و به همین دلیل خاصیت القاگری دارد. کویل در دستگاه های مختلفی کاربرد دارد که ازجمله آن ها می توان به خودروها اشاره کرد. این قطعه در خودروهای درون سوز، ولتاژ باتری را به ولتاژ بالایی تبدیل می کند تا عملیات جرقه زنی امکان پذیر شود. اجزای اصلی کوئل کوئل از سه بخش اصلی تشکیل شده است: سیم پیچ اولیه : دارای تعداد دور کمتری سیم (حدود 250 تا 350 دور) است که برق 12 ولت باتری را دریافت می کند. سیم پیچ ثانویه : دارای تعداد دور بسیار بیشتری سیم (حدود 15 تا 30 هزار دور) است که در اثر القای الکتریکی از سیم پیچ اولیه، ولتاژ را به چندین هزار برابر افزایش می دهد. هسته مرکزی : از یک آلیاژ مقاوم در برابر حرارت ساخته شده و هر دو سیم پیچ اولیه و ثانویه به دور آن پیچیده شده اند. انواع کویل کوئل ها به دو دسته کلی با سیم وایر و بدون سیم وایر تقسیم می شوند: کوئل های با وایر : این نوع کوئل در خودروهای قدیمی تر استفاده می شد و از طریق یک سیم وایر، برق را به شمع ها منتقل می کرد. این دسته شامل کوئل های معمولی (برای خودروهای کاربراتوری) و کوئل های دوبل (برای خودروهای انژکتوری) می شود. کوئل های بدون وایر : در خودروهای مدرن تر استفاده می شوند و مستقیماً روی شمع نصب می گردند تا از هدر رفت انرژی جلوگیری کنند. این نوع شامل کوئل های کتابی (همانند کوئل های دوبل اما بدون وایر) و کوئل های قلمی (مخصوص خودروهای پیشرفته، یک کویل جداگانه برای هر سیلندر) می شود. علائم خرابی کویل چیست؟ خرابی کویل می تواند مشکلات جدی در عملکرد خودرو ایجاد کند. علائم رایج خرابی کوئل عبارتند از: استارت نخوردن یا روشن شدن سخت خودرو : به دلیل عدم تأمین ولتاژ کافی برای جرقه زنی. لرزش و ریپ زدن موتور : احتراق ناقص سوخت و هوا باعث لرزش و ریپ زدن موتور در حالت درجا یا حین حرکت می شود. افزایش مصرف سوخت : کامپیوتر خودرو برای جبران احتراق ناقص، سوخت بیشتری به سیلندرها تزریق می کند. صدای انفجار یا خروج دود سیاه از اگزوز : بنزین نسوخته به اگزوز می رود و در آنجا منفجر می شود. دلیل خراب شدن کوئل خودرو دلایل اصلی خرابی کویل شامل فرسودگی طبیعی، استفاده از شمع های معیوب، مشکلات برقی و نوسان ولتاژ و همچنین نفوذ رطوبت یا روغن به کوئل است. نحوه عیب یابی و جلوگیری از خرابی برای عیب یابی کویل می توانید از روش های زیر استفاده کنید: تست چشمی : بررسی ظاهر کوئل برای یافتن هرگونه ترک، نشتی یا علائم سوختگی. تست با مولتی متر : اندازه گیری مقاومت سیم پیچ های اولیه و ثانویه برای اطمینان از صحت عملکرد آن ها. دیاگ : استفاده از دستگاه دیاگ برای خواندن کدهای خطای مربوط به سیستم جرقه زنی. برای افزایش طول عمر کویل، توصیه می شود شمع ها را به موقع تعویض کنید، به طور مداوم باتری و اتصالات خودرو را چک کنید و فقط قطعات باکیفیت را روی خودرو نصب کنید. روش تعمیر یا تعویض کوئل خودروهای مختلف به انواع گوناگونی از کوئل مجهز هستند. برخی از این کویل ها امکان تعمیرات را دارند اما در سایر موارد بایستی نسبت به تعویض آن ها اقدام کرد. در ادامه نگاهی به روند تعمیر یا تعویض کویل خودرو خواهیم داشت. تعمیر کویل نیم سوز اگر کویل به حالت نیم سوز درآمده و ولتاژ کافی را به شمع ها نمی رساند، امکان تعویض برخی قطعات داخلی آن ازجمله عایق وجود دارد. البته بهتر است این کار توسط برق کار و باتری ساز انجام شود و در همین حین بخش های داخلی کوئل تمیزکاری شوند. تعویض کوئل در بیشتر موارد بهتر است قطعه خراب را با کوئل جدید و باکیفیت تعویض کنید. برای تعویض کویل باید خودرو را در محلی صاف و ایمن پارک کرده و اجازه دهید موتور کاملاً خنک شود. کابل منفی باتری را جدا کنید. خودروهای قدیمی معمولاً یک کویل دارند اما در خودروهای جدید و مدرن از کوئل های جداگانه برای هر سیلندر استفاده می شود. برای یافتن محل دقیق کوئل خودرو به دفترچه راهنمای آن مراجعه کنید. برای جدا کردن کوئل خراب ابتدا سوکت برق متصل به آن را جدا کنید. سپس پیچ های کویل را باز کرده و آن را به آرامی بیرون بکشید. کویل جدید را در محل خود قرار داده و پیچ های آن را ببندید. سوکت برق را وصل کرده و کابل منفی باتری را متصل کنید و استارت بزنید. اگر خودرو ریپ نزند و موتور لرزش نداشته باشد، کار خود را به درستی انجام داده اید. مراجعه به مکانیک اگر وقت یا دانش کافی برای تعویض کویل خودرو را ندارید بهتر است این کار را به یک متخصص بسپارید تا ضمن اطمینان از نصب صحیح کوئل جدید، از آسیب به سایر بخش ها جلوگیری شود. نگاهی گذرا به انواع کویل در خودروهای پرفروش ایرانی هرکدام از خودروهای درون سوز موجود در بازار ایران با توجه به برند سازنده و ساختار پیشرانه، نوع متفاوتی از کویل را در اختیار دارند. ساده ترین نوع کویل ها، کویل های قدیمی است که با دلکو همراه بودند. این سیستم در پرایدهای موسوم به نیمه انژکتور که به سیستم CLC مجهز بودند، مورد استفاده قرار می گرفت. عیب یابی این سیستم به سادگی امکان پذیر نیست و به همین دلیل است که سایپا پس از آن به تولید پرایدهای انژکتوری با پسوند GLXi روی آورد. در خودروهای ایرانی مدرن تر که سیستم انژکتوری داشتند، از کویل های با وایر و سپس کویل های قلمی یا بدون وایر استفاده شد. به عنوان مثال خودروهای مجهز به موتور XU7 پژو کویل به همراه وایر دارند. برای تعویض این کوئل ها بایستی وایر و کوئل به صورت کامل عوض شوند. درنهایت به نوع سوم می رسیم که در موتور TU5 مورد استفاده قرار گرفته است. این کویل ها از نوع قلمی یا بدون وایر هستند. با توجه به فناوری موتور، کویل های قلمی به صورت جداگانه یا در قالب یک مجموعه تعویض می شوند. جمع بندی کویل یا کوئل، قطعه ای حیاتی در موتورهای درون سوز انژکتوری محسوب می شود. همان گونه که در مطلب بالا خواندید، این قطعه وظیفه دارد تا ولتاژ باتری را به ولتاژ مناسب برای جرقه زنی شمع ها تبدیل کند. این قطعه با استفاده از القای الکترومغناطیسی کار می کند. بروز هرگونه ایراد در کویل خودرو، تأثیراتی جدی بر نحوه عملکرد اتومبیل شما به همراه خواهد داشت. روشن نشدن خودرو، ریپ زدن موتور، کاهش شتاب و کشش، افزایش مصرف سوخت و درنهایت روشن شدن چراغ چک بخشی از این مشکلات هستند. بنابراین اگر هرکدام از عوامل و نشانه های خرابی کویل را مشاهده کردید، در کوتاه ترین زمان ممکن نسبت به تعویض یا تعمیر این قطعه اقدام کنید. |