در بازاری که کراس اوورها به پرفروش ترین گونه خودرو تبدیل شده اند و هجوم برندهای چینی و وارداتی، عرصه را بر محصولات داخلی تنگ کرده است، دو خودروساز بزرگ کشور نیز برای حفظ جایگاه خود وارد میدان رقابت خودروهای کراس اوور شده اند.

به گزارش تجارت نیوز، رقابت برای تولید کراس اوور ملی تقریبا هم زمان آغاز شد، اما ایران خودرو ری را را زودتر به بازار عرضه کرد. از سوی دیگر، آریا با تاخیری حدود یک ساله نسبت به ری را، اکنون در آستانه ورود به بازار قرار دارد، اما اکنون پرسش اصلی این است که کدام یک از دو کراس اوور ملی انتخابی منطقی تر برای خریدار ایرانی است؟

سایپا آریا بر پایه پلتفرم نسل دوم تویوتا یاریس توسعه یافته، در حالی که ری را از پلتفرم پژو 2008 نسل دوم بهره می برد. استفاده از این پلتفرم های به روز، همان مسیری است که از پروژه های شاهین و تارا آغاز شد و اکنون متناسب با تقاضا مصرف کننده ایرانی در حال آزمون و خطا در سگمنت های جدید است.

این معماری های جدید، امکان به کارگیری فناوری های مدرن، رعایت استانداردهای ایمنی روز و توسعه مدل های آینده نگر را برای هر دو خودروساز فراهم می کند. با اینکه هنوز نتایج رسمی آزمون های ایمنی منتشر نشده، کارشناسان معتقدند هر دو خودرو توانایی دریافت حداقل سه ستاره ایمنی را دارند که در شرایط فعلی صنعت خودروسازی کشور، دستاورد قابل توجهی محسوب می شود.

هر دو خودرو نماینده زبان طراحی جدید برندهای خود هستند، اما مسیر متفاوتی را برگزیده اند.

آریا رویکردی محافظه کارانه دارد و ادامه منطقی طراحی شاهین را با اندکی جسارت بیشتر در جزییات در پیش گرفته است. در مقابل، ری را با خطوط پویاتر و تناسبات مدرن تر به وضوح در پی الگوبرداری از بنچمارک های جهانی است. هر دو سبک طراحی در کراس اوورهای ملی با نقدهایی از سوی مصرف کنندگان روبه رو شده اند، اما نباید فراموش کرد که این خودروها در واقع نخستین تلاش خودروسازان برای ورود به سگمنت کراس اوور محسوب می شوند.

در نمای جلو، ری را با چراغ های دو تکه، جلوپنجره بزرگ و دیفیوزر مشکی، چهره ای تهاجمی تر دارد. در حالی که آریا، با چهره ای آشنا و تغییرات ملایم نسبت به شاهین، بیش تر به دنبال جلب اعتماد بازار سنتی است.

در نمای جانبی، هر دو از فلاپ های پلاستیکی، ستون B مشکی و خطوط نرم بهره می برند، اما طراحی مشکی بخشی از ستون C در ری را ظاهری اسپرت تر به خودرو بخشیده است. در عقب، ری را با چراغ های شبه پیوسته و خروجی های اگزوز کرومی، روحی جوان پسند دارد، حال آنکه آریا با استفاده از خطوط افقی طراحی ساده تر و حجیم تری را دنبال کرده است. حجم صندوق 410 لیتری ری را نیز در برابر حجم 285 لیتری آریا، امتیازی محسوس برای استفاده های خانوادگی محسوب می شود.

از نظر ابعاد، ری را کمی بلندتر و عریض تر است و همین امر، حس یک کراس اوور واقعی تر را القا می کند، اما از سوی دیگر نباید فراموش کرد که هر دو این خودروها در دسته کراس اوورهای کامپکت یا جمع و جور جای می گیرند. به طور کلی، ری را با زبان طراحی مدرن تر خود نگاه مشتریان جوان را جذب می کند، در حالی که آریا به خریدارانی با سلیقه کلاسیک و اولویت سادگی نزدیک تر است.

در گام نخست، این رنگ ها هستند که در کابین دو کراس اوور ملی خودنمایی می کنند. هر دو خودرو از ترکیب رنگ های خنثی استفاده کرده اند، اما در ری را انتخاب تناژها پویاتر و مدرن تر است. ایران خودرو حتی در برخی نسخه ها از تریم های رنگی متفاوت برای تنوع بیشتر بهره برده است. در مقابل، آریا با ترکیب رنگی ساده تر و هماهنگ تر، فضایی آرام تر و خانوادگی تر ارائه می دهد.

نکته مهم دیگر در طراحی کابین این خودروها نوع متریالی است که در ساخت داشبورد و رودری ها به کار رفته است. سایپا در آریا برای نخستین بار از مواد سافت تاچ استفاده کرده است، امری که حرکتی رو به جلو برای خودروسازی داخلی به شمار می رود. نتیجه استفاده از مواد سافت تاچ، فضایی است که هنگام لمس، حس کیفیت و دقت مونتاژ بیشتری را منتقل می کند. در مقابل، ری را گرچه از طراحی مدرن تر با خطوط شکسته و نمایشگر یکپارچه بهره می برد، اما بافت برخی قطعات سخت تر بوده و در نگاه دقیق تر، از نظر جزییات مونتاژ هنوز جای بهبود دارد.

از منظر طراحی، هر دو خودرو از کلاستر دیجیتال و نمایشگر مالتی مدیای به هم پیوسته استفاده می کنند؛ فرمی که از جریان طراحی کابین های مدرن جهانی الهام گرفته است. همچنین، دسته دنده الکترونیکی، پنل مجزای کنترل تهویه و نورپردازی ملایم داخلی نیز به ارتقای حس لوکس بودن کابین کراس اوورهای ملی کمک کرده اند. با این حال، ری را در ترکیب خطوط و فرم ها، حال وهوایی اسپرت تر و فنی تر دارد، در حالی که آریا سعی کرده با طراحی مینیمال تر و ارگونومی بهتر، تجربه ای آرام تر برای سرنشینان فراهم کند.

هر دو کراس اوور ملی فهرست قابل قبولی از امکانات رفاهی مانند سیستم تهویه اتوماتیک، ترمز پارک برقی، اتو هلد، کنترل پایداری، سیستم کمکی حرکت در سربالایی و سراشیبی، شارژر بی سیم و هشدار نقطه کور را ارائه می دهند.

با این حال، ری را امکانات بیشتری چون دوربین 360 درجه، پدال شیفتر، دو کیسه هوای جانبی و چراغ گردش دارد که در آریا دیده نمی شود. در مقابل، آریا به فرمان برقی سه حالته مجهز است که در ری را به چشم نمی خورد. در مجموع، ری را از نظر امکانات، اندکی دست بالا را دارد.

در بخش فنی، فلسفه محرکه دو خودرو کاملاً متفاوت است. سایپا آریا از یک پیشرانه 2 لیتری تنفس طبیعی با قدرت 138 اسب بخار و گشتاور 189 نیوتن متر استفاده می کند که به در قیاس با ری را موتوری کم استهلاک و سازگارتر با سوخت داخلی به شمار می رود. در مقابل، ایران خودرو ری را را با موتور 1.6 لیتری توربوشارژ EF7P TC روانه بازار کرده که 160 اسب بخار قدرت و 240 نیوتن متر گشتاور تولید می کند.

گرچه با بررسی اعداد و ارقام ری را در شتاب برنده است، اما احتمال حساسیت بیشتر توربو نسبت به بنزین بی کیفیت و هزینه نگهداری بالاتر، نگرانی هایی برای مصرف کنندگان داخلی ایجاد می کند. هر دو خودرو از گیربکس 6 سرعته اتوماتیک DAE بهره می برند، با این تفاوت که تست های اولیه از عملکرد نرم تر و هوشمندتر گیربکس آریا حکایت دارند.

هر دو کراس اوور ملی از ساختار مک فرسون در محور جلو و تیر پیچشی در محور عقب بهره می برند. با این حال، نحوه تنظیم سیستم تعلیق، نوع فنربندی، ضرایب میرایی کمک فنرها، توزیع وزن و نوع بوش ها در محور عقب می تواند تجربه سواری را کاملاً متفاوت کند.

در آریا، تست های اولیه نشان داده اند که این خودرو در شرایط آزمایشگاهی عملکردی رضایت بخش دارد. با این حال، در ترمزگیری های سنگین و سرعت های بالا، گزارش شده که محور عقب تمایل به حرکات عرضی جزیی دارد؛ مساله ای که دور از انتظار نیست در نسخه های نهایی بهبود یابد.

در سوی دیگر، ری را سواری سفت تر و پویاتری ارائه می دهد، اما سیستم کنترل پایداری آن گاهی مداخله گر است و حس طبیعی رانندگی را کاهش می دهد. نکته قابل توجه آن است که در شرایط اورلود (بارگذاری بیش از حد تعلیق)، بخش عقبی خودرو اندکی از نرمی خود را از دست می دهد و ضربات مسیر محسوس تر به کابین منتقل می شوند. نسخه های اولیه ری را نیز با حرکات عرضی در محور عقب مواجه بودند، اما این مشکل با فراخوان فنی و تعویض کمک فنرهای عقب تا حد زیادی رفع شده است. در نهایت برای قضاوت نهایی درباره کیفیت سواری هر دو خودرو، باید منتظر تست های میدانی نسخه های تولید انبوه آریا ماند.

ایران خودرو ری را و سایپا آریا هر یک با رویکردی متفاوت وارد میدان کراس اوورهای ملی شده اند و هر کدام برای گروهی از مشتریان مناسب تر هستند. ری را با طراحی مدرن تر، پیشرانه ی توربوشارژ، امکانات رفاهی کامل تر و سواری به نسبت اسپرت تر، انتخابی مناسب تر برای خریداران جوان، اهل سفر و علاقه مند به فناوری و طراحی روز است. در مقابل، آریا با پیشرانه تنفس طبیعی، استهلاک کمتر، کابینی آرام تر و مونتاژی دقیق تر، گزینه ای منطقی تر برای خانواده ها و افرادی است که دوام، هزینه نگهداری پایین و آرامش رانندگی را در اولویت قرار می دهند.

با این حال، در حال حاضر تنها ری را به صورت رسمی به بازار عرضه شده است و در صورت آنکه سایپا بتواند آریا را با قیمتی رقابتی و تولید انبوه منظم وارد بازار کند، رقابت میان دو کراس اوور ملی می تواند به مراتب جدی تر و جذاب تر شود. چنین رقابتی نه تنها به نفع مصرف کننده خواهد بود، بلکه خودروسازان را نیز به بهبود کیفیت، افزایش امکانات و کاهش قیمت تمام شده سوق می دهد.

در نهایت، مسیر تازه ای که ایران خودرو و سایپا با ورود به سگمنت کراس اوورهای جمع وجور آغاز کرده اند، سرآغازی امیدبخش برای توسعه طراحی و مهندسی داخلی است. امید می رود در آینده با عرضه نسخه های فیس لیفت و افزودن امکانات رفاهی و ایمنی بیشتر، این خودروها بتوانند نه فقط در بازار داخلی بلکه در سطوح بالاتر نیز قابلیت رقابت پذیری بیشتری پیدا کنند.