آلومینیوم، فلزی که کمتر از جذابیت ژئوپلیتیکی عناصر کمیاب و درخشش طلا برخوردار است، اما در عمل به ستون فقرات زندگی مدرن تبدیل شده و از هواپیما و خودروهای برقی گرفته تا آیفون، پنجره ها و قوطی های نوشیدنی همه جا دیده می شود.

به گزارش خبرآنلاین، در حالی که رهبران سیاسی توجه خود را به فلزاتی مانند مس، ژرمانیوم و عناصر نادر خاکی معطوف کرده اند، آلومینیوم تقریباً از مرکز توجه بیرون مانده است. اما این بی توجهی با واقعیت بازار در تضاد است. آلومینیوم با ارزش سالانه ای نزدیک به 300 میلیارد دلار، بزرگ ترین فلز غیرآهنی جهان است و تنها فولاد در مقیاس مصرف از آن پیشی می گیرد.

بر خلاف طلا یا عناصر کمیاب، مواد اولیه آلومینیوم در پوسته زمین فراوان است. سنگ بوکسیت تقریباً در همه جا یافت می شود. اما استخراج و پالایش آن به فلز خالص، فرآیندی پیچیده و پرانرژی است به حدی که در قرن نوزدهم، آلومینیوم فلزی گران تر از نقره به شمار می رفت.

ناپلئون برای مهمانان ویژه اش قاشق و چنگال آلومینیومی در نظر می گرفت، و در سال 1884، نوک بنای یادبود واشنگتن در آمریکا با هرمی آلومینیومی پوشیده شد، نمادی از فلزی که آن زمان گران بهاتر از نقره بود. اندکی بعد روش جدیدی برای پالایش ارزان تر ابداع شد و آلومینیوم از فلز لوکس به ماده ای روزمره بدل شد.

اما راز بزرگ آلومینیوم در مصرف عظیم انرژی نهفته است. برای تولید هر تُن از این فلز، کارخانه های ذوب نیاز به همان مقدار برقی دارند که پنج خانه آلمانی در یک سال مصرف می کنند. به همین دلیل، آلومینیوم در میان تولیدکنندگان به نام غیررسمی برق جامد شهرت دارد.

این وابستگی سنگین به انرژی، تولید را در برابر نوسانات قیمت برق و سیاست های زیست محیطی آسیب پذیر کرده است. در اروپا، بسیاری از کارخانه های ذوب به دلیل هزینه های بالا تعطیل شده اند، در حالی که چین با تکیه بر برق آبی و زغال سنگ، بخش اعظم ظرفیت جهانی تولید را در اختیار دارد.

چین امروز بزرگ ترین تولیدکننده آلومینیوم جهان است و حدود نیمی از عرضه جهانی را در کنترل دارد. این کشور با سقف قانونی 45 میلیون تُن در سال مواجه است، اما احتمال می رود تولید را از طریق سرمایه گذاری در خارج از کشور گسترش دهد.

اگر روند کنونی ادامه یابد، جهان صنعتی بیش از پیش به واردات آلومینیوم چینی وابسته خواهد شد.

از این منظر، جهان در حال حرکت به سمت تناقضی خطرناک است. از طرفی تقاضا برای خودروهای برقی، تجهیزات الکترونیکی و زیرساخت های سبز در حال افزایش است در عین حال اما ظرفیت تولید، به ویژه در خارج از چین، محدود و رو به کاهش است.

اگر عرضه نتواند هم پای این رشد حرکت کند، بازار ممکن است با جهش شدید قیمت ها روبه رو شود. بحرانی که کارشناسان از هم اکنون نسبت به آن هشدار می دهند.

آلومینیوم نه درخشش طلا را دارد و نه جذابیت ژئوپلیتیکی عناصر کمیاب، اما در قلب اقتصاد جهانی می تپد. بدون آن، هیچ جهان برقی شده ای ممکن نیست. در عین حال، همین فلزِ خاکستری می تواند به یکی از نقاط آسیب پذیر آینده صنعتی جهان بدل شود.