فرارو- مهدی دهقان؛ کوروش بزرگ، اگر مهم ترین و بزرگ ترین پادشاه همه دوران ها نباشد، یکی از بزرگترین هاست. تفاوت مهم کوروش با سایر پادشاهان باستانی و پساباستانی جهان، در نبوغ و عدالت اوست.

به گزارش فرارو، به نقل از منابع مختلف، کوروش بزرگ در بین سال های 600 تا 529 پیش از میلاد زندگی می کرد. او به عنوان بنیانگذار اولین پادشاهی جهان شناخته می شود که در بین سال های 559 تا 529 پیش از میلاد، بر مناطق گسترده ای از زمین حکومت می کرد.

و خداوند کوروش را برگزید و به او توانایی هایی بخشید تا پادشاه شود و سرزمین ها را فتح کند و پادشاهان مقتدر را شکست دهد. (آیات اول تا سوم از فصل چهل و پنجم کتاب اشعیا)

از شخصیت کوروش بزرگ، در باور عوام و خواص تعابیر متفاوتی وجود داشته و دارد. نام کوروش برای گعده ها و قبایل و ملیت ها و معتقدین به ادیان مختلف، بیانگر تعابیر ویژه ای است؛ از مسلمانان گرفته که کوروش را با ذوالقرنین در قرآن یکی می دانند تا یهودیان که معتقدند کوروش با عنایت یهوه بر بابل پیروز شد تا منجی قوم یهود باشد.

باوجوداین، آنچه تا به امروز در مورد کوروش بر بسیاری از مردم جهان مشخص شده، این است که کوروش بزرگ، بنیان گذار نخستین پادشاهی جهان، نابغه ای نظامی و فردی عادل بوده است.

کوروش حاصل ازدواج کمبوجیه، شاهزاده پارس و ماندانا، دختر اژی دهاک یا آستیاگ (پادشاه ماد)، بود. در مورد چگونگی زندگی کوروش در دوران کودکی اش روایت های متفاوتی دیده می شود که یکی از معروف ترین این روایت ها متعلق به هرودوت، تاریخ نگار یونانی، است. بنابر روایت هرودوت، پس از تولد کوروش، آژی دهاک، پدر بزرگ او و پادشاه ماد، خواب می بیند که از شکم دخترش آبی روان شده و تمام جهان را درمی نوردد. آژی دهاک پس از چاره جویی از معبران، تصمیم می گیرد تا کوروش را به قتل برساند. در ادامه او را به چوپانی سپرده و از او می خواهد تا کوروش را بکشد. اما چوپان از دستور آژی دهاک سرپیچی کرده و کوروش را نزد خود بزرگ می کند و...

به هرحال و صرف نظر از روایت ها گوناگون که بیشتر به افسانه های معمول آن روزگار شبیه هستند، کوروش در سال 559 پیش از میلاد، به جای پدرش کمبوجیه، بر تخت پادشاهی پارس می نشیند. او در ادامه و در سال 550 پیش از میلاد، با پیروزی بر اژی دهاک که در اواخر عمرش به پادشاهی بیدادگر بدل شده بود- اولین پادشاهی تاریخ بشر را به وجود می آورد. کوروش در سال های بعد، بخش بزرگی از جهان را فتح کرده و درعین پیروزی بر دشمنانش، با آن ها و با مردم سایر نقاط فتح شده در کمال عدل و انصاف برخورد می کند.

یکی از مهم ترین فتوحات کوروش، فتح بابل و آزادسازی تعداد زیادی از بردگان اسیرشده در این منطقه بود. کوروش بزرگ، در سال 539 پیش از میلاد به بابل لشکر کشید و با امپراطوری بابل به جنگ برخاست. مطابق با سیاست های کوروش، او هرگز از خونریزی استقبال نمی کرد و بنابر نوشته های ثبت شده بر رویدادنامه نبونید که در خود بابل نگاشته می شد، او بدون کمترین خونریزی، بابل را فتح کرد؛ این همه درحالی اتفاق می افتاد که مردم بابل از بیدادگری های پادشاه زمانه شان، نبونید، به تنگ آمده بودند.

پس از اینکه کوروش بابل را فتح کرد، بنابر عدلی که از ابتدای حکومتش پیشه کرده بود، بردگان را که عموم آن ها از قوم یهود بودند- آزاد کرد و به مردم بابل نیز مانند مردمان دیگر سرزمین های تحت حاکمیتش، آزادی عقیده و تفکر داد. پس از فتح بابل، به دستور کوروش بزرگ منشوری به زبان بابلی نگاشته شد که بعدها به عنوان اولین منشور حقوق بشر از آن یاد شد. این منشور در سال 1897 کشف شد و مورد توجه قرار گرفت.

به هرحال و با وجود روایت های مختلفی که در مورد کوروش بزرگ وجود دارد، نمی توان انکار کرد که او علاوه بر اینکه نابغه ای نظامی بود، فردی عادل نیز بوده است. فردی که پس از قریب به 2500 سال، همچنان مورد احترام ملل و اقوام و ادیان مختلف است.