فرارو- در ماه های پس از جنگ 12 روزه ایران و اسراییل، یکی از موضوعات مهم سیاست خارجی ایران فعال سازی مکانیسم ماشه و متعاقب آن نوع تصمیمات و تعاملات بعدی بین ایران و آژانس بود. موضوعی که همچنان و در سایه اظهارنظرهای اخیر گروسی مهم است.

به گزارش فرارو، رافائل گروسی اخیرا گفته است: به صراحت گفته ام ایران سلاح هسته ای ندارد. اکنون ما در حال تلاش برای بازسازی اعتماد با ایران هستیم، اگر ایران اراده کند، می تواند ظرفیت های هسته ای خود را بازسازی کند. تلاش می کنیم عناصر یک توافق جدید را کنار هم بگذاریم. آژانس نمی تواند به اسراییل برود.️ اسراییل می گوید به دلیل تهدیدات وجودی نمی تواند از ابهام هسته ای دست بکشد.

این اظهارنظر گروسی در شرایطی مطرح می شود که عباس عراقچی و محمد اسلامی، بارها بر پایبندی ایران به تعهدات صلح آمیز هسته ای ایران تاکید کرده اند. اما حساسیت موضوع، پس از فعال سازی مکانیسم ماشه، همچنان مورد توجه کارشناسان قرار دارد. محسن پاک آیین، سفیر پیشین ایران در آذربایجان و تحلیلگر سیاست خارجی در گفتگو با فرارو، به بررسی این موضوع پرداخته است:

محسن پاک آیین به فرارو گفت: سخنان گروسی به شکل هدفمند مطرح می شود. در طول 10 روز اخیر، ایشان، صحبت های مختلفی مطرح کردند که همگی، یک هدف را دنبال می کند؛ ارزیابی عکس العمل ایران به این صحبت ها که درواقع، این عکس العمل ها به غرب و آقای گروسی کمک می کند که وضعیت فعلی هسته ای ایران را متوجه شوند. بعد از حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران، غربی ها مشتاق شده اند از میزان خسارت و وضعیت فعلی تاسیسات هسته ای ایران مطلع شوند و از این که به دلیل سدی روابط ایران و آژانس در بی خبری به سر می برند و مانند گذشته از همه امور مطلع نیستند، ناراضی و نگران شده اند. به همین دلیل هم مواضعی اتخاذ می کنند که واکنش های ایران را بسنجند. برای مثال در همان روزهای نخست پس از جنگ 12 روزه، ترامپ اعلام کرد ما تاسیسات هسته ای ایران را نابود کردیم. گاهی نیز رژیم صهیونیستی اعلام می کند تاسیسات نابود نشده و تا یک الی 2 سال آینده ایران می تواند تاسیسات خود را بازسازی کند. گاهی نیز می بینیم که خود گروسی اظهارنظرهایی می کند.

وی افزود: گروسی حدود یک هفته پیش اعلام کرد که من پیش از این هم گفته ام ایران دارای سلاح هسته ای نیست و این که ایران من را متهم به زمینه سازی برای حمله رژیم صهیونیستی به این کشور می کند، صحت ندارد. یکشنبه 4 آبان نیز، گروسی سخنانی ضد و نقیض مطرح کرد و گفت اگر ایران اراده کند، می تواند ظرفیت های هسته ای خود را بازسازی کند. همچنین تاکید کرد من به صراحت گفته ام ایران ظرفیت سلاح هسته ای ندارد. در مجموع به نظر می رسد گروسی در تلاش برای بازسازی اعتماد از دست رفته با ایران است. به طور طبیعی پس از این که سه کشور اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه، با حمایت ایالات متحده، چند قطعنامه پشت سر هم در شورای حکام آژانس علیه ایران صادر کردند و گروسی نیز حمایت کرد، نوعی حس بی اعتمادی، ایجاد شد که در نهایت منتهی به قانون مجلس شورای اسلامی در رابطه با نوع همکاری با آژانس شد. اگر چه گروسی در تلاش است روابط را اصلاح کند اما حقیقت این است که ما کماکان به آژانس بی اعتماد هستیم.

دیپلمات پیشین ایران در آذربایجان در ادامه گفت: طبیعی ترین خواسته ما این است که آژانس به صورت فنی نه با انگیزه های سیاسی، فعالیت های خود را دنبال کند و اتهامات بی اساس غربی ها در خصوص تلاش ایران برای ساخت بمب هسته ای را مورد حمایت قرار ندهد و با صراحت آن چه را که در تاسیسات هسته ای ایران است، صادقانه مطرح کند. در وضعیت فعلی بعید می دانم بتوانیم اعتماد از دست رفته با آژانس را احیا کنیم. آژانس باید به شکل عملی به سمت اعتمادسازی حرکت کند تا ایران را متقاعد به همکاری همه جانبه مجدد کند. در سطح شورای عالی امنیت ملی، به آژانس اعلام کرده ایم که اگر پیشنهادی برای همکاری دارد اعلام کند و اگر این پیشنهاد مطابق با قوانین کشور بود همکاری را دنبال خواهیم کرد.

وی در خصوص شرایط مذاکره با ایالات متحده گفت: بعد از جنگ تحمیلی 12 روزه و حمایتی که ایالات متحده از رژیم صهیونیستی در حمله به ایران انجام داد، تمام پل های پشت سر خود را برای اعتمادسازی شکست. به نظر می رسد آمریکا هنوز بر اساس همان روحیه استکباری خود رفتار می کند. در خصوص اروپایی ها نیز بعد از آن همه مذاکره ای که سعی کردیم اروپایی ها را متقاعد کنیم، باز هم کار خود را انجام دادند و علیرغم این که به هیچ یک از تعهدات برجامی خود عمل نکرده بودند، باز هم مدعی اسنپ بک شدند و آن را در شرایطی فعال کردند که کاملا غیرقانونی بود. بیانیه چین و روسیه در کنار ایران در محکوم کردن این اقدام نیز نشانه ای از حقانیت ایران است. اعضای جنبش عدم تعهد نیز، با صدور بیانیه ای کاملا واضح کردند که از بازگشت قطعنامه ها حمایت نمی کنند و به طور طبیعی آن را اجرا نخواهند کرد. بعید می دانم در آینده نزدیک مذاکره ای با آمریکا و اروپا داشته باشیم. دیپلماسی کشور باید به شکل جدی چرخشی به سمت کشورهایی داشته باشد که در طول تحریم ها با ما همکاری کرده اند و باید جبهه چندجانبه گرایی در برابر آمریکا را تقویت کنیم. از چین و روسیه تا کشورهای آسیایی، افریقایی و آمریکای جنوبی باید هرچه سریعتر در دستور کار دیپلماتیک ما قرار گیرند و آن انرژی که برای متقاعد کردن آمریکایی ها صرف می کردیم را باید صرف راهکارهای موثر برای همکاری با کشورهای دوست کنیم.