فتح الله جوادی در اطلاعات نوشت: بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند میزانی که عدم تعادل های اقتصادی، خود تحریمی، نظام ناکارآمد و غیر عقلانی تصمیم گیری و تصمیم سازی و تأخیر در انجام اصلاحات ساختاری به ویژه از چند نرخی و رانتی از عوامل اصلی وضع موجود و ناترازی های مختلف از جمله ناترازی مالی در کشور است، تحریم های خارجی نیست. این حرف نادرست نیست.

چون اگر قرار بود تحریم دلیل عمده باشد پس این میزان اختلاف طبقاتی و این حجم از تولید نقدینگی غیرمولد در کشور و این میزان تبعیض و نابرابری نباید وجود می داشت و مهمتر از همه یکه تازی یک طبقه کوچک بسیار ذی نفوذ و ثروتمند و یک الیگارشی پنهان و آشکار که گویی قدرتی ما فوق قدرت دولت و حاکمیت در دست دارد و موجد این سطح از نابرابری است. حال کمی دقیق تر به مسأله نگاه کنیم تا شاید با گوشه ای از این قدرت الیگارشی پنهان و در سایه آشنا شویم.

چندی پیش عبدالرضا مصری نماینده مجلس که در سوابق خود جدای نمایندگی وزارت کار را هم دارد دست به یک افشاگری زد و گفت: مدیرعامل اسبق یکی از شرکت های بزرگ دارویی، خود واردکننده دارو هم هست. چندین شرکت خصوصی هم دارد. سند به مراجع بالادستی و قضایی ارائه دادم که از طریق شرکت دولتی، که مدیرعامل آن بود دارویی را از شرکت وارداتی خودش ده ها برابر قیمت خریده…

همین دیروز یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس افشاگری کرده و گفته یکی از مهم ترین شرکت های واردکننده نهاده ها برای ده کشتی که 8 تای آن ها اصلاً وجود خارجی ندارند. درخواست ارز کرده، بد نیست عین اظهارات علیرضا عباسی را بخوانید:

اخیراً امپراتور واردات نهاده های دامی اقدام به دریافت کد کوتاژ غیرواقعی، عرضه در سامانه بازارگاه، فروش صوری به دامداران داخلی و مطالبه دریافت ارز ترجیحی برای ده کشتی کالا کرده که 8 کشتی آن وجود خارجی ندارند…

حالا به این اظهارات، بد نیست یک حرف دیگر را هم این بار از عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی محمدحسین روشنک اضافه کنید: … درآمد اتاق بازرگانی را جمع کنید درآمد یک هفته رانت برنج دبش نمی شود.

ماجرای چای دبش تمام شد. حالا به برنج دبش برسید. برنج در پاکستان یک دلار است، ارز ترجیحی برنج هم 28500 تومان است. ما در مشهد که به پاکستان هم نزدیک است برنج پاکستانی را می خریم 220 هزار تومان شما حساب کنید رانت یک هفته برنج بیشتر از همه سرمایه کل اتاق در سراسر کشور است. من همین حالا به وزارت بازرگانی و وزارت کشاورزی می گویم که بزودی برنج دبش چای دبش را پشت سر می گذارد. ببینید این مابه التفاوت پیش کیست؟ …

گمان می کنم ذکر همین 3 نمونه و مصداق کفایت کند گرچه بسیاری از مثال ها می توان آورد از غارتی که در سایه مناسبات رانتی در اقتصاد ایران وعدم انجام اصلاحات ساختاری و حذف امضاهای طلایی و نفوذ الیگارشی، چون موریانه منابع ملی و منافع مردم و دولت و نظام را از درون می خورد و زندگی و معیشت جامعه را به گروگان گرفته است.

جالب اینکه تقریباً تمامی این شبکه توزیع رانت به بهانه و به نیّت حمایت از سفره مردم و کمک به معیشت آنان به حیات غارتی خود ادامه می دهد، در حالی که نه تنها کمکی به سفره مردم نمی کند بلکه یکی از دلایل اصلی نابرابری و تبعیض وعدم توزیع عادانه ثروت و فرصت در کشور به حساب می آید و از طرف دیگر نقدینگی بسیار قابل توجه ناشی از این غارت حتی درصدی هم به سمت تولید نمی رود و اتفاقاً بیشترین آسیب را به بخش تولید ملی وارد می آورد.

راستی اگر شما هم توان دسترسی و بهره مندی از امتیاز تخصیص ارزی حدود یک چهارم قیمت بازار آن را داشتید به خود زحمت و مرارت جان کندن در عرصه تولید را می دادید و یا از این پول باد آورده می گذشتید؟

یکی از دردها و رنج های جامعه وجود همین سازوکار غارتی و رانتی در کشور است که رقم آن را برخی تا سالانه 700 تا 800 همّت هم تخمین می زنند و حتماً خود بهتر می دانید که 800 همت یا 800 هزار میلیارد تومان چند صفر دارد. 8 در برابرش 14 صفر!