فرارو- جی دی ونس، معاون رییس جمهوری آمریکا، سه شنبه 29 مهر در نشستی خبری در اسراییل از جانب دونالد ترامپ گفت او خواهان رونق ایران و برقراری روابط خوب با ایرانیان است، اما تأکید کرده ایران نباید سلاح هسته ای داشته باشد. این اظهارات دی ونس در شرایطی مطرح می شود که وی نسبت به پایداری صلح در غزه نیز ابراز امیدواری کرده است.

به گزارش فرارو، ونس در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرده که دولت آمریکا همچنان از همه راه های دیپلماتیک ممکن استفاده خواهد کرد تا برنامه هسته ای ایران محدود شود. اخیرا سخنان مشابهی از سوی ویتکاف و بقایی، در خصوص رد و بدل شدن برخی پیام ها بین ایران و آمریکا اشاره شده که گرچه از سوی هیچ یک به معنای مذاکره رسمی نیست اما گمانه زنی هایی در خصوص احتمالات پیش رو مطرح کرده است.

جلال ساداتیان دیپلمات پیشین ایران و تحلیلگر سیاست خارجی در گفتگو با فرارو به بررسی وضعیت موجود پرداخته است:

جلال ساداتیان به فرارو گفت: رهبری در سخنان اخیر خود تا حد زیادی مواضع سیاست خارجی را روشن کردند. به هر حال مقام های وزارت خارجه ایران نیز بارها اعلام کرده اند که اگر طرف غربی تمایلی به گفتگو دارد باید وارد مذاکره برابر شود و نمی توان بدون برابری در گفتگو، انتظار خاصی داشت. اما در کنار این موضوع یک نکته که همیشه مورد نقد من بوده این است که چه لزومی دارد، افرادی که ذی صلاح نیستند یا جزو مقامات ارشد تصمیم گیر کشور نیستند به خود اجازه اظهارنظر بدهند. بارها در طول هفته های اخیر شاهد اظهارنظرهایی تند و بعضا حساسیت برانگیز از سوی افرادی بوده ایم که اصلا لزومی ندارد در خصوص مسائل سیاست خارجی نظر بدهند. قرار نیست هر شخصی به خود اجازه دهد درباره مسائلی صحبت کند که مستقیما با امنیت ملی کشور مرتبط است.

وی افزود: از دید من با توجه به سخنان اخیر جی دی ونس، ترامپ و سایر مقامات غربی، هیچ لزومی ندارد اقدام به تحریک آنان کنیم. این نکته نیز مهم است که هم اکنون اسراییل در تلاش است بار دیگر علیه ایران توطئه چینی کند. با همه این ها سخنان اخیر مقامات اسراییل و ایالات متحده و تاکید همزمان بر مسائل هسته ای نشان می دهد تمرکز طرف آمریکایی و اسراییلی بر فعالیت های هسته ای ایران است.

دیپلمات پیشین ایران در انگلستان در خصوص مذاکرات با ایالات متحده گفت: به نظر می رسد رایزن هایی طرفین در پشت پرده در حال فعالیت هستند. اما عمق و حجم این فعالیت ها تا زمانی که حداقل یک مصداق بیرونی نبینیم، قابل تشخیص نیست. بر اساس نوع حرکاتی که در منطقه اتفاق می افتد، به نظر می رسد که شرایط به سمت برخی تنش ها بین اسراییل و بخشی از نیروهای مقاومت منطقه حرکت می کند. تحرکات اسراییلی ها و سخنان مقامات اسراییل و آمریکا درباره حماس و حزب الله نشان می دهد هر لحظه ممکن است اتفاقی جدید در منطقه رقم بخورد. درواقع همه شواهد می گوید احتمالا طرفین به سمت درگیری حرکت می کنند اما نمی دانیم این درگیری از چه زمانی آغاز می شود یا چه سطح دامنه ای دارد.

وی افزود: ایران در نقطه ای از تاریخ ایستاده است که بیش از هر زمان دیگری به انتخاب های عقلانی و هوشمندانه نیاز دارد. آینده میان واشنگتن، تل آویو و تهران به هوشمندی دیپلمات های کشورمان در شکل دهی یک دیپلماسی پیوسته و قدرت منطقه ای معنا می شود. این روزها، اسراییل و آمریکا با اعمال فشار چماق تحریم سعی در تسلیم ایران دارند، اما اعتقاد من این است تمرکز این دو، دیگر روی گزینه نظامی نیست. با این وجود، مقامات ما نیز نباید خود را در وضعیت واکنش پذیری محض قرار دهند. هر حرکت ایران باید از درون تعیّن یابد، نه از بیرون تحمیل شود. اگر دیپلماسی را تنها به نرمش تعبیر کنیم، می بازیم؛ اگر مقاومت را تنها به موشک و ببینیم، از وجوه دیگر غافل می شویم.

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در ادامه گفت: باید راهی میانه ساخت: یک سیاست خارجی فعال، که هم ظرفیت چانه زنی داشته باشد و هم ابزار بازدارندگی. ایران باید با طمانینه متهم شدن به تهدید را پاسخ دهد، اما هر گام تحریک آمیز را به عنوان بهانه ای برای حمله تلافی نکند. در این مسیر، نباید از ابزار حقوق بین الملل چشم بپوشیم. ما قائل به گفتگو هستیم اما با شروطی منطقی و ضمانت هایی که از سوی طرف مقابل صراحتا داده شده باشد و نه محرمانه و پشت پرده. در عین حال، مقاومت منطقه ای را نباید رها کرد؛ اما باید آن را به ابزاری متناسب با وضعیت موجود تبدیل کرد. اگر ایران بتواند دیپلماسی خود را با همسایگان نزدیک تر کند، با اروپا رابطه ای معقول برقرار کند و روابطش با روسیه و چین را مدیریت کند، آن گاه امکان تبدیل فشار به فرصت وجود دارد.