فرارو- در طول تاریخ نویسندگان زیادی بوده اند که همه آثار آن ها یا لااقل بخشی از آثارشان از دست رفته است. همچنین تعداد کتاب های مهمی که هرگز نویسنده های اصلی آن ها مشخص نشده نیز کم نیست.

به گزارش فرارو، آثار نوشتاری نقش مهم را در تاریخ و فرهنگ جوامع مختلف داشته اند. از زمانی که بشر شروع به نوشتن افکارش کرد، در گوشه وکنار عالم، آثاری خلق شد که بسیاری از آن ها در ادامه زمینه ساز شکل گیری فرهنگ های مختلف شدند. اما همه این آثار به یک اندازه خوش اقبال نبودند و در بسیاری از مواقع، سرنوشت عجیبی را تجربه کردند.

در بیشتر کشورهای جهان که در آن ها نگارش وجود داشته است، آثاری وجود دارد که نویسندگان آن ها مشخص نیستند. در این بین سهم بعضی از ملت ها بیشتر و سهم بعضی از آن ها کمتر بوده است.

هزار و یک شب مجموعه ای از داستان های کهن شرقی است که نویسنده یا گردآورنده اصلی آن شناخته شده نیست. این اثر در طی قرن ها از دل روایت های شفاهی، داستان های ایرانی، هندی، عربی و بعدها اسلامی شکل گرفته و به تدریج به صورت مجموعه ای واحد درآمده است. داستان های هزار و یک شب در بغداد که از مراکز حکومت ایران باستان بوده است روایت می شوند.

خدای نامه یکی از مهم ترین منابع روایی ایران پیش از اسلام است که نویسنده آن مشخص نیست. این اثر در اواخر دوره ساسانی و به زبان پهلوی نوشته شده و مجموعه ای از تاریخ، اسطوره و افسانه های پادشاهان و پهلوانان ایران باستان را در بر می گیرد.

حماسه گیلگمش نیز یکی دیگر از کهن ترین متون ادبی جهان است که نویسنده آن ناشناخته است. این اثر در حدود چهار هزار سال پیش در میان رودان و به زبان اکدی بر الواح گِلی نگاشته شد و روایتگر ماجراجویی های پادشاهی به نام گیلگمش و جست وجوی او برای جاودانگی است.

افسانه تریستان و ایزولت یکی از عاشقانه ترین و تأثیرگذارترین روایت های قرون وسطای اروپا است که نویسنده اصلی آن ناشناخته است. این داستان، که ریشه در سنت های سلتی دارد، روایتگر عشق ممنوعه میان شوالیه ای به نام تریستان و شاه بانویی به نام ایزولت است. بسیاری از محققان این داستان را ریشه گرفته از داستان ایرانی ویس و رامین می دانند.

سمک عیار نیز یکی دیگر از کهن ترین و پرماجرا ترین داستان های منثور فارسی است که نویسنده اصلی آن ناشناخته است. این اثر بازمانده از سنت روایت های عیّاری و پهلوانی ایران است و داستان دلاوری به نام سمک، یار وفادار خورشیدشاه، را بازمی گوید. روایت اصلی آن به صورت شفاهی در میان نقالان و قصه گویان رواج داشته و بعدها در سده های میانه به دست یکی از دبیران درباری، به نام فرامرز بن خداداد ارجانی، به صورت مکتوب درآمده است.

تعداد آثاری که نویسنده و ریشه آن ها مخص نیست بسیار بیشتر از این ها است که ذکر یکایک آن ها در این مقال نمی گنجد.

تعداد زیادی از نویسندگان مهم تاریخ نیز بوده اند که در گذر زمان بخشی یا تمام آثار آن ها از بین رفته است. در ادامه به عده ای از این نویسندگان خواهیم پرداخت.

آیسخولوس، یا اشیل، از بزرگ ترین تراژدی نویسان یونان باستان است که حدود پنج قرن پیش از میلاد می زیست و پدر تراژدی یونانی به شمار می آید. او بیش از هفتاد نمایشنامه نوشت، اما از این میان تنها هفت اثر به صورت کامل تا امروز باقی مانده است.

ابومنصور معمری از دبیران و نویسندگان برجسته سده چهارم هجری بود که در دربار سامانیان می زیست و نقشی مهم در گردآوری و حفظ روایت های کهن ایرانی داشت. او را بیشتر به سبب تألیف یا گردآوری خدای نامه و نیز شاهنامه ای موسوم به شاهنامه ابومنصوری می شناسند؛ شاهنامه ای که از آن تنها مقدمه اش بر جای مانده و اصل کتاب در گذر زمان نابود شده است. یکی از منابع فردوسی برای سرودن شاهنامه، شاهنامه ابومنصوری بوده است.

سوفوکل نیز از تراژدی نویسان برجسته یونان باستان بود که در قرن پنجم پیش از میلاد می زیست و نقش مهمی در شکل گیری و توسعه تراژدی کلاسیک ایفا کرد. او را بیشتر به سبب آثاری مانند ادیپوس شهریار و آنتیگونه می شناسند. با این حال، بخش قابل توجهی از آثار سوفوکل در گذر زمان از دست رفته است و تنها تعداد معدودی از تراژدی های او به طور کامل باقی مانده اند.

به شکل کلی در میان نویسندگان مطرح جهان نیز، کم نیست تعداد افرادی که آثار آن ها امروزه در دست نیست یا لااقل بخش مهمی از آن ها از دسترس خارج شده اند. از رودکی در ایران گرفته تا نیکلای گوگول در ادبیات روسیه. بنا به شرایط سیاسی و اجتماعی ای که هر نویسنده در آن زندگی می کرده است، ممکن است بخشی از آثار او از میان رفته باشد. برای مثال، در ایران به سبب حملات متعدد نظامی بیگانگان و کتاب سوزی های چندین باره، تعداد بسیاری زیادی از مدارک و کتاب ها و مقالات مهم از بین رفته اند؛ مدارکی که درصورتی که تا امروز وجود داشتند، شاید بسیاری از مسائل فرهنگی و سیاسی نیز در ایران یا در دیگر کشورهای جهان تغییر می کردند.