فرارو- بازار ارز دیجیتال ایران در آستانه یک تحول بزرگ قرار دارد چون 55 نماینده مجلس با ارائه طرحی تازه دنبال اجباری کردن استفاده از کارت ارزی در فرآیند خرید و فروش رمزارز هستند.

به گزارش فرارو؛ اسم طرح را مقاوم سازی نظام ارزی گذاشته اند و امیدوارند بانک مرکزی به کمک آن بتواند کنترل جریان های ارزی کشور، از جمله رمزارز را در اختیار بگیرد. ماده یک این طرح، کارت ارزی را ابزاری شبیه به کارت های بانکی رایج معرفی می کند که موجودی و تراکنش های آن به جای ریال، بر اساس دلار یا یورو محاسبه خواهد شد و تراکنش های خرید و فروش ارز دیجیتال به طور الزامی تنها باید از این راه انجام بگیرد. برای اینکه بفهمید قضیه از چه قرار است، توصیه می کنیم این نوشته را بخوانید.

کاربران در حال حاضر می توانند رمزارز را به روش های مختلفی از صرافی های داخلی یا افراد دیگر با پرداخت ریالی خریداری کنند اما اگر این طرح تصویب شود خرید رمزارز تنها از طریق صرافی های منتخب بانک مرکزی و منحصراً با استفاده از کارت ارزی مجاز خواهد بود.

این یعنی خرید مستقیم با اسکناس (دلار، یورو و...) ممنوع اعلام می شود. فروش رمزارز نیز باید در صرافی های منتخب صورت گیرد و ارز حاصل از آن مستقیم به کارت ارزی فروشنده واریز شود.

گزارش های اولیه نشان می دهند خریداران رمزارز موظف خواهند بود معادل ارز پرداختی برای خرید رمزارز را حداکثر ظرف مدت یک سال به کارت ارزی خود بازگردانند. این بند به شدت بحث برانگیز است و نیاز به شفاف سازی بیشتر در مراحل تصویب دارد. تا اینجا متوجه می شویم تمام معاملات رمزارز باید از یک چرخه کاملاً رسمی و تحت نظارت بانک مرکزی (شامل حساب و کارت ارزی) عبور کنند و مبادله خارج از این چارچوب به عنوان قاچاق ارز در نظر گرفته می شود.

طرح مقاوم سازی نظام ارزی مانند هر قانون جدیدی، جنبه های مثبت و منفی متعددی دارد و باید به دور از هیجانات معمول و مرسوم قضاوت شود. اول به مزایای احتمالی می پردازیم.

بسیاری از کاربران به معاملات غیررسمی روی می آورند که به تشکیل بازار زیرزمینی منجر خواهد شد

کاربران و کارشناسان بازار ارز دیجیتال به طور طبیعی در صف مخالفان طرح قرار می گیرند و اعتقاد دارند چالش های پیش رو برایشان دردسرساز خواهد شد. احتمالا به یکی از این پنج دلیل:

اجرای این طرح و جزییات نهایی آن، تأثیرات متفاوتی بر بازار می گذارد. مثلا در صورت تصویب نهایی طرح با جزییات فعلی، باید منتظر کاهش نقدشوندگی بازار باشیم که به خاطر محدود شدن معاملات به صرافی های منتخب و کارت ارزی رخ می دهد.

بسیاری از کاربران نیز برای دور زدن محدودیت ها و حفظ حریم خصوصی، به معاملات غیررسمی و همتا به همتا (P2P) روی می آورند که به تشکیل بازار زیرزمینی منجر می شود و ریسک کلاهبرداری را افزایش خواهد داد. در عین حال باید نگران پرونده هایی باشیم که به خاطر فعالیت های خارج از چارچوب تعیین شده و خرید و فروش غیر از کارت ارزی با عنوان قاچاق ارز تشکیل می شود و دنبال راهی باشیم تا سرمایه گذاران بزرگ به صرافی های خارجی مهاجرت نکنند یا به روش های پیچیده برای خرید و فروش تن ندهند.

موارد بالا خیلی واضح دردسرساز هستند برای همین ممکن است پیشنهاددهندگان ناچار شوند بخش هایی از آن را مثل حذف تعهد بازگشت ارز یا تعیین سقف منطقی معاملات تعدیل کنند. شاید باورتان نشود اما این کار هم مشکل ساز است و می تواند کلیت طرح نمایندگان را زیر سوال ببرد.

به عنوان مثال اگر بند جنجالی تعهد بازگشت ارز حذف شود، بخش بزرگی از مقاومت بازار از بین رفته و طرح تنها به یک سامانه نظارتی متمرکز تبدیل خواهد شد و اگر سقف معاملات با کارت ارزی برای کاربران خرد در نظر گرفته شود، فشار منطقی مورد نظر برای تاثیرگذاری بر بازار در عمل از بین می رود.

اختصاص کارت ارزی برای معاملات رمزارز را می توان تلاشی آشکار از سوی نهادهای قانون گذار برای کنترل، رسمیت بخشیدن و مدیریت جریان های ارزی از طریق ارزهای دیجیتال دانست. این طرح هنوز تبدیل به قانون نشده و هنوز در مراحل اولیه بررسی قرار دارد اما چون ماهیت بازار رمزارز را از حالت آزاد و غیرمتمرکز به یک بازار کاملاً کنترل شده تغییر می دهد، قطعا با مقاومت فعالان بازار و کارشناسان روبرو می شود.

مطرح شدن نام چند نماینده مجلس مانند رضا تقی پور و نصرالله پژمان که پیش از این در زمره مدافعان سرسخت طرح های جنجالی مثل صیانت بوده اند و ظاهرا اینجا هم جزو پیشنهاددهندگان هستند، بیش از پیش به جنجال ها دامن خواهد زد و در نتیجه مشکل بتوان افکارعمومی را قانع کرد هدف طرح شفافیت جریان ارز است و قرار نیست تنها دنبال محدودکردن بازار باشند.