مدتی است که در دنیای دهه هشتادی ها و دهه نودی ها یک نوع مخدر جدید پیدا شده است. امواج یک نوشیدنی دست ساز به نام شربت لین که اعتیادآور است و در فضای مجازی سروصدای آن بسیار بلند است.

به گزارش همشهری، این شربت مانند همه مواد مخدر و محرک های دیگر عوارض خطرناکی دارد. بدتر اینکه مصرف شربت لین که شربت بنفش یا دِرتی اِسپرایت هم نام دارد، شروعی برای اعتیاد نوجوانان به مواد افیونی است.

شربت لین (Lean) به نام شربت بنفش هم شناخته می شود زیرا نمونه های آمریکایی آن رنگ بنفش درخشان دارند. این آشامیدنی خیلی آرام رواج پیدا کرد. از سال های 1960بعضی از خواننده های آمریکایی در هیوستون تگزاس شربت سرفه را به عنوان یک مخدر می نوشیدند.

از سال های 2000شربت بنفش بین گروه بزرگ تری رایج شد و به ترانه های رپ هم راه پیدا کرد. از سال 1403بعضی ازخواننده های رپ فارسی در ترانه های خود از آن نام بردند و فضای مجازی به سرعت پر از دستورالعمل های ساخت لین شد. البته داروهای ضدحساسیت ایرانی بنفش نیستند و در نتیجه شربت لین ایرانی قهوه ای و زرد و… است.

نوجوانی که سرماخورده نیست معمولا نباید چند شیشه شربت سرفه را بین وسایل مدرسه حمل کند مگر اینکه استفاده غیردارویی داشته و قرار باشد با افزودنی های ساده دیگر به آن کارکردی متفاوت بدهد شربت بعد از نوشیدن در مدت 10دقیقه تا نیم ساعت اثرات خود را نشان می دهد.

سرخوشی مهم ترین اثر لین است و تا 6.5ساعت هم ادامه پیدا می کند. کدیین موجود در ترکیب شربت روی اعصاب تأثیر آرامبخش می گذارد اما اینها مربوط به دفعات اول مصرف است. مصرف کننده لین باید دائم میزان مصرف را بیشتر کند تا به احساس سرخوشی برسد و در مدت چندماه نشانه های اعتیاد به مواد افیونی را نشان می دهد.

آسیب به کبد از همان ماه های اول مصرف شروع می شود و بعد از مدتی اندام های بدن درگیر علائم اعتیاد خواهند شد. مشکلات کبدی، تشنج، نشانه های ظاهری مانند لاغر شدن و خشکیده شدن پوست و… بعضی از این علائم هستند.

در فضای مجازی می شود ویدئوهای زیادی درباره لین وجود دارد و تعداد آن ها در حال افزایش است. کسانی که این ویدئوها را می سازند معمولا ادعا می کنند که قصد دارند به نوجوان ها و والدین هشدار بدهند اما در ویدئو جزییات ساخت شربت را با آب و تاب فراوان تعریف می کنند تا از این راه لایک بیشتری به دست بیاورند.

با مرور نظرات نوشته شده زیر این ویدئوها می شود حدس زد که ویدئو اثر بازدارنده زیادی نداشته و تعداد زیادی از مخاطبان، تشویق به آزمایش این ماده مخدر شده اند. برخی هم به آن مواد دیگری مانند الکل می افزایند که مسمومیت را بیشتر می کند.

ماده مؤثر اصلی شربت لین همان کدیین موجود در شربت هاست اما نمی شود شربت های کدیین دار را از نظام دارویی حذف کرد. یک دکتر داروساز می گوید: کدیین داروی درمان سرفه در جهان است. شربت کدیین خالص در ایران موجود نیست و درعوض از ترکیبات آن استفاده می شود تا با تأثیر در هیپوتالاموس مغز، مانع سرفه های پشت سر هم شود.

کیان دواساز، روش اثر ماده کدیین در شربت لین را اینطور شرح می دهد: ترکیب این شربت از یک طرف کدیین دارد و از طرف دیگر شامل نوعی ضدحساسیت قدیمی است. این داروی ضدحساسیت تأثیرهای پراکنده ای دارد و مثلا مانع تهوع هم می شود و بر نقاط مختلف شبکه اعصاب اثر دارد. مصرف همزمان این دو دارو احساسی شبیه مصرف موادمخدر ایجاد می کند.

او با تأکید بر اینکه هیچ دارویی را نباید خودسرانه و به مقدار زیاد مصرف کرد، مثالی می زند و می گوید: یکی از بیماران که خانم جوانی بود و مشکل روانی داشت، روزانه تعداد زیادی استامینوفن کدیین می خورد. ما نشانه های اعتیاد به کدیین را جست وجو می کردیم که متوجه شدیم علاوه بر آن، دچار کم خونی هم شده است. شربت لین احتمالا باعث اختلال هایی در دستگاه تنفس خواهد شد ولی ممکن است با چند بار مصرف آثار خطرناک دیگری را هم نشان دهد.