فرارو- هزینه سند زدن خانه در ایران شامل مراحل قبل از مراجعه به دفتر اسناد رسمی و بعد از مراجعه به آن است و مبلغ نهایی به عوامل مختلفی بستگی دارد.

به گزارش فرارو؛ تکلیف تقسیم بخشی از هزینه های سند زدن خانه بین خریدار و فروشنده مطابق قانون مشخص شده و تکلیف تقسیم بخشی دیگر را عرف مشخص می کند.

فرآیند انتقال رسمی سند ملک در ایران کاملاً مشخص و قانونی است و فقط در دفترخانه اسناد رسمی انجام می شود و نه در بنگاه املاک. با این حال محل شروع کار معمولاً در بنگاه املاک دارای مجوز اتحادیه است. در این مرحله طرفین قرارداد مبایعه نامه یا قولنامه را امضا می کنند. در متن قرارداد معمولاً نوشته می شود:

"طرفین متعهد شدند در تاریخ … در دفترخانه شماره … برای تنظیم سند رسمی حاضر شوند."

در این مرحله خوب است خریدار برای جلوگیری از زیان، قبل از پرداخت بیعانه و حق بنگاه، خودش استعلامات لازم را انجام دهد.

در مرحله بعد از بنگاه و قبل از مراجعه به دفترخانه، فروشنده باید تا روز تنظیم سند در دفترخانه مقدمات انتقال سند را آماده کند. این مقدمات در جدول زیر آمده و در صورتی که هر یک از این مراحل ناقص بماند، دفتر اسناد رسمی انتقال ملک را انجام نمی دهد.

نوع هزینه

پرداخت کننده

محل پرداخت / مرجع مربوطه

توضیحات تقریبی

فروشنده باید از طریق سامانه مالیات نقل و انتقال املاک یا مراجعه حضوری، قبض مالیات انتقال را دریافت و پرداخت کند. بدون پرداخت این مالیات، دفترخانه اجازه تنظیم سند ندارد.

طبق ماده 59 قانون مالیات های مستقیم، پرداخت مالیات نقل و انتقال ملک به عهده انتقال دهنده (فروشنده) است. خریدار هیچ تکلیفی ندارد مگر اینکه توافقی خلاف این صورت گیرد. ارزش معاملاتی بر اساس موقعیت، متراژ، نوع ملک و عمر بنا توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود.

الباقی هزینه ها بسته به وضعیت ملک است. مثلاً اگر ملک در رهن بانک است، هزینه فک رهن یا تنظیم سند قطعی با حفظ رهن باید پرداخت شود.

اگر ملک نوساز باشد یا پایان کار نداشته باشد، فروشنده باید پایان کار و مفاصاحساب شهرداری را بگیرد. در صورت بدهی (نوسازی یا پسماند)، باید تسویه شود.

مرحله نهایی انتقال رسمی در دفترخانه اسناد رسمی انجام می شود که هر دو طرف باید حضوراً مراجعه کنند. دفترخانه استعلام های لازم را از اداره ثبت، دارایی و شهرداری انجام می دهد. بعد از پرداخت هزینه ها و تأیید استعلام ها، سند رسمی تنظیم و امضا می شود. در پایان، سند تک برگ جدید به نام خریدار در اداره ثبت صادر می گردد. این کار هزینه هایی دارد که در ادامه به آن می پردازیم.

مورد

پرداخت کننده

حدود مبلغ

حق الثبت در واقع درآمد دولت از انتقال سند بوده و درصدی از ارزش درج شده در سند رسمی (مثلاً 0.5٪ تا 1٪) است که توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تعیین و در دفترخانه وصول می شود.

حق التحریر دفترخانه دستمزد دفترخانه از انتقال سند است و طبق تعرفه رسمی مصوب قوه قضاییه و سازمان ثبت در سال 1404 معمولاً بین 0.25 الی 0.5 % از مبلغ معامله است.

استعلامات انتقال ملک شامل استعلام ثبت (مالکیت و بازداشت)، استعلام شهرداری، استعلام دارایی، استعلام تسهیلات بانکی (اگر ملک در رهن است)، هزینه پست، پیامک و خدمات الکترونیک دفترخانه می شود و جمعاً بین 150 تا 500 هزار تومان متغیر است.