نسل Z در سال های اخیر توانسته اند تغییرات زیادی را رقم بزنند. آن ها دیگر کودک نیستند و حضورشان حتی کشورهای دموکراتیک را هم تهدید می کند.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از فارن پالیسی، بچه های نسل Z را به یاد می آورید؟ همان نسلی که به عنوان افرادی خودخواه، تنبل و بی تفاوت مشهورند و بزرگ ترها همیشه آن ها مسخره می کنند؟

در دو سال گذشته، اعضای نسل زد در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین به خیابان ها آمده اند، به طور مخفیانه انقلاب هایی را سازماندهی کرده و حاکمان مستقر را سرنگون کرده اند. بسیاری از شرکت کنندگان در این اعتراضات حتی جان خود را از دست داده اند؛ این موضوع نشان می دهد که این جنبش ها نباید دست کم گرفته شوند. برای مثال، 14 اکتبر، رییس جمهور ماداگاسکار، آندری راجولینا، پس از هفته ها اعتراض، برکنار و دولت نظامی جایگزین او شد. این اتفاق قدرت تازه جوانان و گاهی خشونت طلب را نشان می دهد که خواهان تغییر هستند.

برخی ممکن است این موج جدید فعالیت های اجتماعی را برای آینده دموکراسی های مستقر بی اهمیت بدانند. اما این دیدگاه محتاطانه می تواند اشتباه باشد؛ اگر این جنبش انقلابی چیزی نشان داده باشد، آن این است که هیچ کس نباید سرایت پذیری آن را دست کم بگیرد.

در سال های 2022 و 2024، قیام های جوانان منجر به برکناری رهبران سریلانکا و بنگلادش شد، دو کشور با جمعیت ترکیبی حدود 200 میلیون نفر. امسال هم شاهد جنبش های مشابه در اندونزی (284 میلیون)، فیلیپین (116 میلیون)، کنیا (56 میلیون)، مراکش (38 میلیون)، نپال (30 میلیون)، ماداگاسکار (32 میلیون) و پرو (34 میلیون) بوده ایم. این تعداد مجموعا حدود 790 میلیون نفر را شامل می شود؛ بخش قابل توجهی از جمعیت جهان و بزرگ ترین موج شورش در تاریخ بشر.

ماداگاسکار تنها کشور نیست که رهبرانش برکنار شده اند؛ نپال و پرو نیز حاکمان خود را کنار گذاشته اند و اکوادور با الهام از ناآرامی های پرو، هنوز با نسخه ی خود از آشوب های نسل Z دست و پنجه نرم می کند.

با این حال، آیا واقعا می توان همه این موارد را با هم یکی دانست؟ یک ناظر هوشمند ممکن است بپذیرد که برچسب هایی مانند نسل Z اغلب بیشتر باعث ابهام هستند تا روشن گر. چرا که ما در عصری زندگی می کنیم که قطب بندی سیاسی، تا حدی ناشی از شبکه های اجتماعی، حتی میان هم سن و سال ها هم خطوط شکاف ایجاد کرده است.

برای مثال، در آمریکا، اروپای غربی و کره جنوبی، مردان و زنان هم سن به طور فزاینده ای در گرایشات سیاسی خود متفاوت شده اند؛ بنابراین هنگام دسته بندی گروه های متنوع به یک گروه سیاسی واحد باید محتاط بود.

همچنین، مقایسه جنبش های اجتماعی در کشورهای مختلف نیازمند احتیاط است. ناآرامی های اکوادور به دلیل کاهش یارانه های سوخت دیزل آغاز شد؛ در مراکش، تصمیم دولت برای هزینه میلیاردها دلار در ساخت یک ورزشگاه در حالی که سیستم بهداشت ملی در حال فروپاشی بود، باعث اعتراض شد.

در نپال، ناآرامی زمانی افزایش یافت که دولت قصد داشت شبکه های اجتماعی مهم را مسدود کند، از جمله همان شبکه هایی که موجب خشم عمومی نسبت به کودک نخبگان یا همان Nepo Kids شده بودند.

با این حال، یک پیوستگی مشهود وجود دارد: افراد بیست ساله نقش برجسته ای در این کشورها داشته اند، نماینده جمعیت جوانی که فرصت های خود برای پیشرفت را توسط نخبگان حریص مسدود شده می بینند. این هم نسلی مشترک حتی به انتقال تاکتیک ها از یک کشور به کشور دیگر منجر شده است. یکی از جالب ترین موارد، استفاده از دیسکورد، پلتفرم محبوب گیمرها که توسط نسل های مسن تر کمتر استفاده می شود، برای سازماندهی اعتراضات است. در سپتامبر، معترضان نپال از دیسکورد برای انتخاب نخست وزیر موقت استفاده کردند و نتیجه انتخاب سوشیلا کارکی، رییس سابق دیوان عالی، بود.

معترضان به طور آشکار دیگران را در کشورهای مختلف به عنوان منبع الهام می دانند، که نشان می دهد چگونه خبر و اطلاعات به سرعت و سهولت منتقل می شوند حتی با وجود تلاش های دولت ها برای کنترل.

نسل زد با ارجاع به فرهنگ پاپ، به ویژه انیمه ژاپنی وان پیس، هویت خود را در اعتراضات متمایز کرده است. قهرمان این سریال، Monkey D. Luffy، فردی است که علیه یک الیگارشی جهانی بی رحم مبارزه می کند. پرچم او (یک جمجمه با کلاه حصیری) در اکثر اعتراضات جوانان دیده و در اندونزی، نمایش آن حتی به خیانت تعبیر شد.

اما پشت این بازی های ظاهراً سرگرم کننده، پیام جدی وجود دارد: همانند دزدان لوفی، نسل زد خود را مخالف هر کسی که بخشی از سیستم موجود باشد می داند، و این حتی شامل احزاب سیاسی می شود که خود را منتقد می دانند. بیشتر معترضان همکاری با رهبران مخالف سنتی را رد کرده و بر ماهیت بی رهبر جنبش های خود تاکید می کنند.

نکته جالب دیگر این است که کشورهای تحت تأثیر نسل زد، اکثرا دموکراتیک هستند؛ با وجود فساد، نابرابری و کمبود آزادی ها، هنوز نهادهای دموکراتیک خود را حفظ کرده اند. بیشتر معترضان می خواهند شکایت های خود مثل رانت خواری، سوءمدیریت دولت، نابرابری و کمبود فرصت اقتصادی ا از طریق تجدید نهادهای دموکراتیک موجود حل کنند، نه نابودی کامل آن ها. این موضوع نسل زد را از انقلاب های بهار عرب که در کشورهای کاملاً استبدادی رخ داد، متمایز می کند.

در نهایت، نسل زد در دهه 2020 نشان داده است که به تغییر و اصلاح اعتقاد دارد، اما پرسش این است که اگر انقلاب ها به نتایج مطلوب نرسند، آیا ناامیدی و رکود به بار نخواهد آمد؟ شواهد نشان می دهد که اعتراضات مبتنی بر شبکه های اجتماعی همیشه برای ایجاد سازمان های سیاسی واقعی کافی نیست.

حتی در غرب، بسیاری از اعضای نسل زد خود را بی خانمان سیاسی می دانند و نماینده ای در احزاب و نهادهای موجود ندارند و فرصت های اقتصادی مشابه والدین خود را تجربه نمی کنند.