تورم در ایران دیگر پدیده و حادثه ای گذرا نیست؛یک بحران اقتصادی هم نیست، زخمی مزمن است که هر روز از اعماق ساختار معیوب حکمرانی سر باز می کند، روایت فرسودگی اعتماد عمومی و ناتوانی ساختارهای حکمرانی در مهار چرخه بی نظمی است.

سال هاست که تصمیم ها و رفتارهای اقتصادی، به جای تکیه بر دانش و انضباط مالی، میان مصلحت های کوتاه مدت، مداخله های نامعقول و التقاط مکاتب اقتصادی در نوسان است. نتیجه آن که تورم، علاوه بر گذران مرز عدد و آمار، به عرفی نانوشته در رفتار دولت و جامعه و اکوسیستم اقتصادی کشور تبدیل شده است؛ عرفی که به تعبیر میلتون فریدمن، همان مالیات بی قانون است که بیش از همه، فقیرترین مردم را مجازات می کند.

تورم در ایران دیگر یک بحران گذرا نیست؛ منطق پنهان حکمرانی اقتصادی شده است. برآمده از الگویی که کاهش ارزش پول را ابزار تأمین مالی دولت کرده است. در چنین شرایطی، اصلاح سیاست پولی به تنهایی کفایت نمی کند. اقتصاد ایران و مدل های عرفی آن نیازمند چرخشی پارادایمی است؛ گذار از درمان های پولی به حکمرانی شفاف، دانش بنیان و اعتمادآفرین.

اصلاح نظام بانکی و شفاف سازی بودجه، در کنار تفکیک نقش بانک های تجاری از بانک های توسعه ای و تخصصی، و نیز مدیریت انتظارات عمومی از راه اطلاع رسانی دقیق و راه اندازی بازار شفاف و منسجم ارز، از ستون های اصلی این تحول اقتصادی اند . بانک ها باید از خلق پول بی پشتوانه به خلق ارزش برای تولید، کارآفرینی و نوآوری روی آورند. اما مهار تورم صرفاً اقتصادی نیست؛ مسئله ای اخلاقی و اجتماعی است.

تورم، وقتی مزمن شود، اعتماد مردم را می فرساید و سرمایه ی اجتماعی را می کاهد. وقتی اکثریت جامعه باور دارد که ارزش پول در حال سقوط است، حتی رفتارهای عادی اقتصادی هم رنگ سفته بازی می گیرد. فلذا بازسازی ثبات اقتصادی در گرو بازسازی اعتماد عمومی و گفت وگوی صادقانه میان دولت و مردم است. اقتصاد بدون رعایت قواعد عدالت، همان کشتی بی بادبانی است که در طوفان بی اعتمادی سرگردان می شود.

اگر دولت با صداقت و شفافیت با مردم سخن بگوید، جامعه نیز با اعتماد متقابل پاسخ خواهد داد. در چنین فضایی، ثبات و امنیت اقتصادی نه از مسیر فرمان و کنترل، بلکه از مسیر شفافیت، پاسخگویی و مشارکت جمعی حاصل می شود. مهار تورم نه در انقباض پولی، بلکه در انضباط نهادی، رفع تعارض منافع و صداقت گفتار است. مهار تورم، بازسازی اخلاق اقتصادی است؛ و امید، سرمایه ای که اگر حفظ شود، می تواند حتی سنگین ترین چرخه های تورم را از حرکت بازدارد.