همزمان با افزایش قیمت جهانی طلا در سال های اخیر، بانک های مرکزی در سطح جهان به طور مداوم ذخایر طلایی خود را افزایش داده اند. در ایران نیز بازار طلا از فروردین 1400 تا میانه 1404 بیشترین بازدهی را در میان بازارهای دارایی داشته است.

به گزارش دنیای اقتصاد، بانک مرکزی ایران با هدف کاهش ریسک های اقتصادی و کنترل نوسانات، ذخایر طلای خود را در سال 1403 حدود 37 درصد افزایش داده است. این سیاست با هدف تقویت ثبات مالی و ارزی ، تنوع بخشی به دارایی های ذخیره ای ، تقویت قابلیت سیاستگذاری مستقل ، مصونیت در برابر شوک های خارجی ، افزایش اعتماد سرمایه گذاران و فراهم شدن زیرساخت برای توسعه ابزارهای مالی نوین دنبال می شود.

در حال حاضر، ذخایر طلای بانک مرکزی ایران بیش از 300 تن برآورد شده است. این اقدام همسو با سیاست سایر بانک های مرکزی جهان است که در سه سال اخیر هر سال حدود 1000 تن طلا به دارایی های خود افزوده اند. افزایش ریسک های ژئوپلیتیک مهم ترین عامل شتاب گرفتن این روند بوده است. ایالات متحده با بیش از 8000 تن طلا، بیشترین ذخایر طلا را در میان بانک های مرکزی دارد و پس از آن آلمان، روسیه و چین قرار دارند.

در اقتصاد ایران، کنترل تورم یکی از دغدغه های اصلی است. تورم مزمن دهه هاست در کشور وجود دارد و شهریورماه شصت و یکمین ماه متوالی بود که تورم نقطه به نقطه بیش از 30 درصد ثبت شد. نوسانات نرخ ارز و تأمین پولی کسری بودجه دولت از مهم ترین عوامل تورم به شمار می روند. در چنین شرایطی، افزایش ذخایر طلا به عنوان یکی از راهکارهای تقویت توان بانک مرکزی برای مقابله با ریسک های اقتصادی مطرح شده است.

به گفته یکتا اشرفی، معاون توسعه مدیریت و منابع بانک مرکزی، سیاست افزایش ذخایر طلا در راستای استانداردهای بین المللی و اصول مدیریت ریسک های مالی اتخاذ شده است. طلا به عنوان دارایی امن (Safe Haven) نقشی تثبیت کننده در برابر نوسانات ارزی و تورم دارد و افزایش این ذخایر، توان بانک مرکزی را برای مدیریت نقدینگی و کنترل شوک های ارزی بالا می برد.

تنوع بخشی به دارایی های ذخیره ای باعث می شود کشور در برابر بحران های مالی آسیب پذیری کمتری داشته باشد. همچنین، با تکیه بر طلا به عنوان دارایی بدون ریسک، وابستگی به جریان های نقدینگی خارجی کاهش یافته و بانک مرکزی می تواند سیاست های پولی مستقل تری اتخاذ کند.

این ذخایر موجب مصونیت در برابر شوک های خارجی و افزایش تاب آوری اقتصاد ملی در شرایط تحریم یا نوسانات بازار جهانی می شود. علاوه بر آن، افزایش ذخایر طلا اعتماد سرمایه گذاران داخلی را تقویت کرده و نشانه ای از مدیریت هوشمندانه منابع ملی است.

در نهایت، این اقدام زیرساخت لازم برای توسعه ابزارهای مالی نوین مانند اوراق مبتنی بر طلا و توکن سازی دارایی های مالی را فراهم می کند. اشرفی تأکید کرد که سیاست افزایش ذخایر طلا تصمیمی راهبردی برای تقویت استقلال مالی و ثبات اقتصادی کشور بوده و ظرفیت مانور بانک مرکزی در مواجهه با بحران ها و نوسانات جهانی را افزایش داده است.