الهه شعبانی در اعتماد نوشت: در ایران امروز، شکاف طبقاتی دیگر صرفا تفاوت میان فقیر و غنی نیست؛ به زخمی روانی بدل شده که هر روز عمیق تر می شود.

تورمِ بی امان، قیمت های سرسام آور و نابرابری آشکار در سبک زندگی، نه فقط سفره مردم را کوچک کرده، بلکه روان شان را هم خسته و فرسوده ساخته است. فضای مجازی این شکاف را چون آینه ای تمام قد در برابر چشم ها می گیرد. هر اسکرول، یادآور فاصله ای است که هر روز بیشتر می شود.

در جهانی که افراد ناخواسته خود را با تصاویر ثروت، رفاه و خوشبختی دیگران مقایسه می کنند، احساس ناکافی بودن به تجربه ای جمعی تبدیل شده است. این احساس، آرام آرام امید را می بلعد و میل به زندگی را کمرنگ می کند.

پژوهش ها نشان داده اند که نابرابری اقتصادی و تورمِ مزمن، از قوی ترین عوامل افزایش افسردگی، اضطراب و خشم اجتماعی اند. وقتی مردم حس کنند تلاش شان بی ثمر است و فاصله ها هرگز پر نمی شوند، ناامیدی جای انگیزه را می گیرد.

در چنین شرایطی، نرخ خودکشی افزایش می یابد؛ نه به عنوان تصمیمی فردی، بلکه به مثابه فریادی جمعی در برابر بی عدالتی ساختاری. گزارش های داخلی نیز نشان می دهد که در سال های اخیر، نرخ خودکشی در ایران به ویژه در میان جوانان و زنان، روندی رو به رشد داشته است؛ زنگ خطری جدی برای سلامت روان جامعه.

این شکاف طبقاتی، بنیان های اخلاقی را هم می ساید. وقتی پول معیار ارزش می شود، همدلی و انصاف به حاشیه می رود. فقرا در چرخه بقا می چرخند و ثروتمندان در انزوای خودساخته شان احساس ناامنی می کنند. جامعه به جایی می رسد که در آن هیچ کس از دیگری آرامش نمی گیرد، چون ترس، مقایسه و خشم، زبان مشترک همه می شود.

در برابر چنین وضعیتی، روانشناسی به تنهایی قادر به درمان نیست، اما می تواند راهی برای بازسازی امید نشان دهد. جامعه نیازمند بازتعریف موفقیت است؛ بازگشت از داشتن به بودن . باید آموزش های عمومی در زمینه تاب آوری، رضایت درونی و سواد روانی در مدارس و رسانه ها جدی گرفته شود.

مشارکت در فعالیت های جمعی، همیاری و پروژه های اجتماعی می تواند حس تعلق و معنا را زنده کند. روانشناسان و نهادهای مدنی نیز باید از سطح درمان فردی فراتر بروند و در شکل دهی گفت وگوهای عمومی درباره عدالت، کرامت و سلامت روان نقش آفرینی کنند.