16 ماه از حادثه سقوط بالگرد حامل ابراهیم رییسی و همراهانش می گذرد؛ حادثه ای غیرمنتظره که تا مدت ها کشور و مردم را در شوک و بهت فرو برد. با این حال، پس از بیش از یک سال و چهار ماه، هنوز ناگفته ها و ادعاهایی درباره درگذشت شهادت گونه ابراهیم رییسی مطرح می شود.

به گزارش خبرآنلاین، تازه ترین سخن در این باره مربوط به اظهارات علی شمخانی، دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی است که گفته است: با توجه به توان فنی بررسی کنندگان، هیچ نشانه ای از دخالت خارجی در شهادت شهید رییسی مشاهده نشده، اما احتمال دارد این اتفاقات فراتر از توان فنی ما باشد.

این اظهارات اخیر کافی بود تا بار دیگر ادعاها درباره ترور رییس جمهور فقید در رسانه ها جای خود را باز کنند. به بیان دیگر، با گذشت 16 ماه از این حادثه و با وجود بیانیه های مکرر ستاد کل نیروهای مسلح درباره علت وقوع آن، اخیراً ادعاهایی از سوی برخی چهره های سیاسی درباره ترور رییس جمهور مطرح شده است؛ ادعاهایی که عمدتاً از سوی یک طیف سیاسی خاص بیان می شوند و حتی بر خلاف نظر ستاد کل نیروهای مسلح قرار دارند.

ابراهیم رییسی صبح یکشنبه 30 اردیبهشت ماه سال 1403، برای بهره برداری از سد مشترک قیزقلعه سی بر روی رودخانه مرزی ارس، همراه با الهام علی اف، رییس جمهور دولت آذربایجان، در نوار مرزی بین دو کشور حاضر شده بود. در حالی که تصاویر این سفر در رسانه ها دست به دست می شد، خبری فوری در ساعت 15:35 بعدازظهر سرخط رسانه ها شد: بالگرد حامل رییس جمهور و همراهانش دچار حادثه شده است.

در پی سانحه برای بالگرد حامل رییس جمهور فقید در جنگل های ارسباران، در محدوده پیر داوود، تیم های امدادی، جست وجو و واکنش سریع، امدادگران هلال احمر، تکاوران ارتش، نیروهای سپاه و مردم محلی، به دلیل شرایط جوی و تاریکی هوا، پس از ساعت ها تلاش توانستند به محل سقوط بالگرد برسند. در نهایت، در نخستین ساعات صبح روز 31 اردیبهشت ماه 1403، با اعلام خبر درگذشتِ شهادت گونه ابراهیم رییسی و همراهانش، جمهوری اسلامی برای دومین بار سیاه پوش رییس جمهور مستقر خود شد.

آیت الله آل هاشم، امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، مالک رحمتی، استاندار آذربایجان شرقی، سردار سیدمهدی موسوی، فرمانده یگان حفاظت رییس جمهور، و همچنین سرهنگ خلبان سید طاهر مصطفوی، سرهنگ خلبان محسن دریانوش و سرگرد فنی بهروز قدیمی، همراهان ابراهیم رییسی در این سانحه تلخ بودند.

زمزمه ها درباره ترور ابراهیم رییسی مربوط به امروز و دیروز نیست و تقریباً از همان ماه های ابتدایی درگذشت او، از سوی برخی چهره ها و جریان های تندرو مطرح شد. به بیان دیگر، برخی از چهره های سیاسی که عمدتاً از طیف اصولگرا و تندرو بوده و در سال های اخیر به دنبال حاشیه سازی و جلب توجه با گفته های شاذ هستند، در طی یک سال گذشته تلاش کردند با طرح ادعای ترور رییس جمهور فقید، بهره برداری های سیاسی خود را داشته باشند.

اقدامی که ابتدا از سوی علی اکبر رائفی پور، مدیر موسسه مصاف و فعال سیاسی تندرو، آغاز شد. او در گفت وگویی با خبرفوری درباره سقوط بالگرد رییس جمهور فقید و همراهانش بیان کرده بود: یک بخشی اش اصلاً فارغ از اینکه کار چه کسی بوده؛ این اتفاق بوده یا مثلاً یک حادثه بوده یا یک عملیات تروریستی یا هرچیزی، قصد و نیتی پشت سرش بوده. قصور بوده یا تقصیر؟ کوتاهی بوده یا عمد؟ ببینید من فعلاً پیش فرض اول را بر این می گذارم که یک حادثه ای بوده.

واقعاً این پذیرفتنی نیست که شخص دوم کشور، این اتفاق برایش بیفتد و تمهیداتی اندیشیده نشده باشد. آن موقع خیلی اتفاق بدی افتاد. یعنی کسانی که این کاره بودند، من با آن ها تماس گرفتم، با چندین خلبان خودم به طور شخصی صحبت کردم. از خلبان های ارتش، سپاه، خلبان هایی که حالا در فضای نظامی نیستند.

برای آن ها هم سؤال بود؛ یعنی برای خودشان عجیب بود که آقا چطور چنین اتفاقی ممکن است! یعنی آن هلی کوپتر دستگاه فرستنده ای ندارد؟ جی پی اسی ندارد؟ خیلی حرف ها هست. البته که بعد از مدتی دادستانی علیه رائفی پور اعلام جرم کرد.

محمد منان رییسی، نماینده قم و رییس ستاد انتخاباتی سعید جلیلی، پس از شهادت اسماعیل هنیه، درگذشت شهادت گونه ابراهیم رییسی را کاملاً مشکوک خواند.

پس از آن، خبرگزاری اصولگرای فارس مدعی شد که اطلاعاتی از نتایج بررسی پرونده سقوط بالگرد رییس جمهور فقید در اختیار دارد و نوشته بود: بالگرد حامل شهید رییسی دو نفر بیش از پروتکل های امنیتی را حمل می کرد و زمانی که خلبان توده مه را مشاهده کرد و خواست بالگرد را در ارتفاع پروازی مناسب تنظیم کند، قدرت بالگرد کشش کافی برای این اقدام را نداشت و در محدودیت دید حاصل از مه، با کوه برخورد کرد. این ادعا توسط ستاد کل نیروهای مسلح تکذیب شد.

اظهارات کامران غضنفری و حمید رسایی که در سال گذشته مدعی ترور و حذف ابراهیم رییسی بودند، هم با واکنش ستاد کل نیروهای مسلح همراه شد. با این حال، علی رغم صدور بیانیه ها و گزارش هایی از سوی ستاد کل نیروهای مسلح درباره علت سقوط بالگرد حامل رییس جمهور فقید، از جمله تکذیب جنگ الکترونیک ، مورد مشکوک ، بمب گذاری با خرابکاری و اصابت گلوله ، تندروها همچنان بر ادعای خود پافشاری می کنند. خاصه آنکه میثم نیلی، برادر داماد ابراهیم رییسی، نیز در شبکه اجتماعی ایکس از تعابیر متفاوتی مانند شهید ترور درباره رییسی استفاده کرد.

در روزهای گذشته، کامران غضنفری با انتشار ویدیویی مدعی شد: آن صحبتی که یک مقام آمریکایی در هفته اول اردیبهشت کرده بود که اسراییل بنا دارد یک مقام ارشد ایرانی را ترور کند، سند اطلاعاتی است؛ سند سری پنتاگون که به طریقی به دست نیروهای اطلاعاتی افتاده. این حدس و گمان نیست و سند اطلاعاتی است. سندی که البته جایی منتشر نشد و مراجع رسمی هیچگاه اشارتی به آن نداشتند.

از سوی دیگر، یکی از نکات قابل توجه این است که پس از آنکه محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در گفت وگویی اینترنتی مدعی ترور ابراهیم رییسی توسط اسراییل شد، دادستانی تهران علیه وی اعلام جرم کرده و پرونده قضایی برای او تشکیل شد. با این حال، در طول یک سال گذشته، دادستانی علیه برخی چهره های تندروها اعلام جرم نکرده و یا در محافل رسمی و قضایی چنین موضوعی مطرح نشده است.

اما فارغ از ادعاهای تندروها و خلاف نظر ستاد کل نیروهای مسلح، انتشار سخنان اخیر علی شمخانی، عضو شورای دفاع و دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، درباره سانحه برای ابراهیم رییسی بار دیگر پای این موضوع را به تیتر رسانه ها کشاند. او که در برنامه ماجرای جنگ حاضر شده بود، سوال درباره درگذشت رییس جمهور فقید را سوالی سخت دانست.

با این حال، او پاسخ داد: ستاد کل تا لحظه آخر با توجه به هیئت های بررسی کننده اعلام کرد که هیچ اتفاقی در داخل پرواز رخ نداده است. پس از جنگ دوازده روزه، این سوال قوت گرفت که آیا ترور شهید رییسی می تواند به اسراییل مرتبط باشد. با توجه به توان فنی بررسی کنندگان، هیچ نشانه ای از دخالت خارجی در شهادت شهید رییسی مشاهده نشده، اما احتمال دارد این اتفاقات فراتر از توان فنی ما باشد.

در این میان، اگرچه پاسخ شمخانی به نوعی تکمیل کننده بیانیه های ستاد کل نیروهای مسلح بوده و حتی اگر زمان بیشتری برای بررسی ماوقع حادثه وجود داشت، با قاطعیت بیشتری ادعای ترور تکذیب می شد؛ اما رجانیوز، رسانه مربوط به تندروها و نزدیک به سعید جلیلی و جبهه پایداری، در کانال تلگرامی خود آن را نوعی تایید تلویحی ترور اعلام کرد.

اما طرح ادعا درباره ترور ابراهیم رییسی و پافشاری تندروها بر آن، تنها یک بخش از اقدامات آنان علیه بیانیه های ستاد کل نیروهای مسلح است. در یک سال گذشته، با توجه به ریاست شهید سرلشکر محمدباقری بر ستاد، هجمه هایی علیه او مطرح شد تا طبق برخی تحلیل ها به نوعی تسویه حساب کرده باشند. به بیان دیگر، از آنجایی که ستاد کل نیروهای مسلح به ریاست شهید باقری به ادعاها و تلاش های آنان برای جلوه دادن ترور ابراهیم رییسی توجهی نشان نمی داد و حرف آنان را منعکس نمی کرد و حتی تکذیب هم می کرد، به همین سبب مورد کینه حلقه تندروها قرار گرفت. کینه ای که با شهادتش در حمله اسراییل به تهران هم پایان نیافته و همچنان ادامه دارد.

در واقع، حادثه سقوط بالگرد حامل ابراهیم رییسی، علاوه بر شوک اولیه برای تندروها، همچنان به صحنه ای برای رقابت ها و منازعات سیاسی تبدیل شده است. بررسی های رسمی ستاد کل نیروهای مسلح نشان می دهد که هیچ عامل خارجی یا عملیات تروریستی در کار نبوده است. با این حال، برخی جریان ها و رسانه های تندرو با پافشاری بر ادعاهای خود، تلاش کردند از این حادثه برای اهداف سیاسی خود بهره برداری کنند؛ اقدامی که نشان می دهد حتی پس از روشن شدن جزییات یک حادثه، برخی افراد می توانند آن را به ابزار فشار و تبلیغ سیاسی تبدیل کنند.

از سوی دیگر، تاکنون ستاد کل نیروهای مسلح به ریاست سرلشکر موسوی و نهادهای رسمی چون قوه قضاییه و هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان، واکنش جدیدی به ادعاها درباره ترور ابراهیم رییسی نشان نداده اند. باید دید در روزهای آینده، آیا بیانیه ای تازه علیه ادعاهای جدید جریان های تندرو صادر خواهد شد یا خیر.