جنبش مقاومت اسلامی حماس اخیرا موافقت مشروط خود با طرح 20 ماده ای رییس جمهور آمریکا را اعلام کرد و بر همین اساس، آتش بس غزه برقرار شد و مرحله اول آن نیز با آزادی حدود 2000 اسیر فلسطینی در مقابل 20 اسیر صهیونیست، به انجام رسید.

به گزارش مهر، واکنش مقاومت اسلامی حماس به طرح ترامپ که در قالب یک موافقت مشروط قابل تعریف است، بازتاب گسترده ای به دنبال داشت.

در همین راستا با عماد نجار، کارشناس مسائل بین الملل به گفت وگو پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید؛

پاسخ حماس به طرح 20 ماده ای ترامپ برای غزه را چگونه ارزیابی می کنید؟

حماس در پاسخ به طرح 20 ماده ای ترامپ در مورد غزه تدبیر بسیار مناسبی به کار گرفت و آن پذیرش مشروط این طرح بود. طرح ترامپ بندهای مختلفی داشت که حماس در مورد پذیرش تمام طرح ها اعلام موافقت نکرد و این طرح را به طور کلی به طور مشروط پذیرفت و با بندهای آن مخالفت کرد. باید این نکته را نیز در نظر داشته باشیم که برای پذیرفتن این طرح رایزنی هایی بین گروه های مختلف فلسطینی صورت گرفت و در این میان فشارهای زیادی هم از سوی امریکا، قطر، مصر و ترکیه برای پذیرش این شروط به مقاومت فلسطین و حماس اعمال شد.

طرح 20بندی ترامپ نسبت به طرح های قبلی تغییراتی کرده و این امر حاکی از نحوه برخورد حماس با طرح ها است؛ انعطاف و ایستادگی حماس باعث شد طرح های آتش بسی که از سوی غرب یا هر کسی مطرح می شود، تغییراتی در خودش به وجود بیاورد. طرح های قبلی کوچ اجباری فلسطینی ها و تخلیه غزه را در نظر داشتند و به دنبال این بودند تا غزه به یک منطقه توریستی کاملاً غربی و آمریکایی تبدیل شود اما طرح 20بندی ترامپ نسبت به طرح های قبلی تغییرات اساسی زیادی کرده است.

دقیقاً کدام بندهای طرح ترامپ با پاسخ مثبت و کدام بندها با پاسخ منفی حماس روبه رو شد؟

حماس با پذیرش مشروط طرح، یک اقدام تاکتیکی انجام داد و شرایط را برای حضور در دوره های بعدی مذاکرات فراهم آورد. حماس اگر این طرح را نمی پذیرفت در مذاکرات بعدی امکان حذفش وجود داشت و این بهانه را به دست غرب و رژیم صهیونیستی می داد که حماس را از دور مذاکرات طرد و حذف کنند و یک جایگزین غیر رسمی و حتی غیر فلسطینی بیاورند اما با این رفتار، حماس فرصت دارد تا با استفاده از پذیرش مشروط، این روند را باز نگه دارد.

حماس بازیگری است که در چندین سطح در حال بازی کردن است؛ حماس به عنوان یک پایگاه اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و نظامی در حال کنترل کردن بحران داخلی غزه و کرانه باختری است. همچنین حماس در سطح منطقه ای در حال کنترل کردن روابط خودش با جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، قطر و مصر است. همچنین این جنبش، در سطح بین المللی و در تعاملات خود با آمریکا و غرب و سازمان های بین المللی و نهادهایی که به عنوان نهاد ناظر مطرح هستند هم یک روابط و یک چارچوبی را ایجاد کرده است.

حماس به جامعه فلسطینی و جامعه بحران زده غزه نشان داد که از اصول مقاومت فاصله نگرفته و در همان راستا در حال حرکت کردن است. همچنین حماس به منطقه هم فهماند که بازیگر باید منعطف، معقول و کاربلد باشد. در سطح جهانی هم خود را ثابت کرد که در حاشیه نیست و به صورت تاکتیکی و اصولی تصمیم گیری می کند.

مخالفت با بندهای خلع سلاح و کنترل غزه توسط غرب به این معنا است که جهان متوجه شد حماس، غزه و فلسطین دارای یک هویت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی نظامی هستند. اگر حماس تمام بندها را می پذیرفت دیگر برای آن هیچ هویتی در هیچ سطحی و لایه ای نمی شد متصور شد و پذیرش مشروط طرح ترامپ در حقیقت یک مانور تاکتیکی و دیپلماتیک از سوی حماس بود.

همانطور که می دانید، مدتی است که آتش بس در غزه برقرار شده است. با توجه به بدعهدی های طرف مقابل، می توان به آتش بس در غزه امیدوار بود؟

بدعهدی های طرف مقابل موضوع مشخص و روتینی است. رژیم صهیونیستی به هیچیک از تعهدات و توافقات حتی قطعنامه های بین المللی پایبند نبوده و نیست. رژیم اشغالگر قدس به وضوح و به طور علنی همه آن ها را نقض می کند و قطعا توافقات جدید را هم نقض خواهد کرد.

افکار آزاد اندیش در جهان به این موضوع پی برده است که اگر حماس طرح ترامپ را به طور مشروط می پذیرد به این دلیل است که رژیم صهیونیستی، آمریکا و غرب هدفشان خدمت و ایجاد شرایط مناسب برای فلسطین نبوده و نیست بلکه آن ها سعی دارند این ملت آزاده را که برای آزادی سرزمین شان مبارزه می کنند، از بین ببرند. پذیرش مشروط طرح ترامپ اکنون شرایطی را رقم زده که دنیا نگاهش به فلسطین و غزه تغییر کرده است. از این به بعد شاهد افزایش تحرکات خودجوش و مردمی مشابه آنچه که در خصوص ناوگان صمود بودیم، خواهیم بود.