عباس عبدی در سرمقاله هم میهن نوشت: اجلاس شرم الشیخ هم برگزار شد. دیروز درباره چرایی دعوت از ایران و تبعات شرکت نکردن در آن نوشتیم. گرچه از ابتدا هم می توانستیم حدس بزنیم که آقای رییس جمهور در این اجلاس شرکت نخواهد کرد.

دلایل عدم شرکت کمابیش قابل پیش بینی بود. ایران به طور کلی خود را منزوی از جهان تعریف می کند، چون اصولاً نظم موجود را نمی پذیرد و نپذیرفته است. درحالی که چنین منطق شکل گیری اجلاس هایی در ذیل و در چارچوب نظم موجود جهانی است.

کشورهای شرکت کننده با پذیرش آن و در همان چارچوب، ایفای نقش می کنند و دنبال افزایش منافع و تحقق اهداف خود هستند. درحالی که ایران ایفای چنین نقشی را نمی پذیرد. مضحکه ترین رفتارها هنگامی بود که برای اعلام موضع نفی این نظام با خدم و حشم 130نفری عازم نیویورک و مجمع عمومی می شدند تا مثلاً صدای خود را به جهانیان برسانند! درحالی که آن رفتار فقط مصرف داخلی داشت و در سطح جهانی نیز فقط هزینه های ایران را زیاد می کرد.

البته، در کنار این سفرهای سیاحتی، خریدهای سوغاتی هم بود. بنابراین، شرکت ایران در این چنین مجامعی با پیش فرض نفی ساختار جهانی مفید فایده نیست؛ به ویژه اگر در سطح رییس جمهور باشد. ولی پاسخ منفی دادن به شرکت در حد وزیر امورخارجه معنای خوبی ندارد و این ظرفیت را دارد که تبعات مذکور در سرمقاله دیروز را متوجه ایران کند.

ابتدا تصور می شد که منطق دقیق و متینی پشت این رد دعوت وجود دارد؛ ولی توضیحات آقای عراقچی نشان داد که نه تنها منطق دیپلماتیک از ادبیات وزارت متبوع غیب شده است، بلکه دلایل مطرح شده کمتر کسی را می تواند قانع کند. اولین استدلال ایشان چنین است: با وجود تمایل به تعاملات دیپلماتیک، نه رییس جمهور پزشکیان و نه من، نمی توانیم با کسانی وارد تعامل شویم که به مردم ایران حمله کرده اند و همچنان ما را تهدید و تحریم می کنند.

اگر چنین است، چرا در سازمان ملل دنبال نشست و ملاقات با آنان بودید؟

آیا این گزاره، به معنای نقد رفتار فلسطینیان هم هست که می نشینند و برای حل مسئله و جنگ تعامل می کنند؟ به علاوه، آیا می خواهید تا ابدالدهر گفت وگو و تعامل نکنید؟ سپس نوشته اند: ایران همواره نیرویی کلیدی برای صلح در منطقه بوده و خواهد بود.

اگر ممکن است، توضیح داده شود که در غیاب حضور در چنین نشست هایی، مصداق این نقش مهم در کجا متجلی می شود؟ آیا ایران توانست در سوریه و لبنان اقدامی که معرف این ادعا باشد، انجام دهد؟ یا منتظر ماندیم که دیگران برای آنجا تعیین تکلیف کردند؟

در ادامه نوشته اند که: بااین حال، ایران از هر ابتکاری که به نسل کشی اسراییل در غزه پایان دهد و به اخراج نیروهای اشغالگر منجر شود، استقبال می کند.

این گزاره روشن و از سیاست های عمومی ایران است؛ ولی پرسش این است که آیا ایران توافق اخیر را گامی به سوی تحقق این هدف می داند یا آن را در مسیر معکوس تلقی می کند؟

در ادامه نوشته اند که: فلسطینیان کاملاً محق هستند که حق اساسی تعیین سرنوشت خود را به دست آورند و همه کشورها بیش از هر زمان دیگری وظیفه دارند که در حمایت از این خواسته قانونی و مشروع به آنان کمک کنند.

ولی این جملات کاملاً درست هم پاسخی مناسب برای رد دعوت به این نشست نیست. آقای وزیر امورخارجه می توانست و یا بهتر است گفته شود که می بایست در مورد جزییات این نشست و نگرانی های احتمالی ایران نیز اظهارنظر کند.

این مواضع اگر در همراهی با پایان دادن به جنگ غزه باشد، بسیار پسندیده است و می توانست در همان نشست گفته شود. ولی اگر این سخنان در رد این توافق ولو توافق ناپایدار است؛ در این صورت، چنین برداشتی به سود ایران نیست.