رضا رییسی در یادداشتی در روزنامه هم میهن نوشت: برای توصیف وضعیت بغرنج فعلی نه نیازی به شرح و توصیف و تفصیل است، نه لازم به ارائه ادله و شواهد و قرائن. وضعیت معیشت و روزمره زندگی مردم در هر سطح و لایه ای چنان واضح است که نیاز به تحلیل و تشریح و توضیح نگارنده و یا هیچ صاحب قلمی نداشته باشد.

اما در این میان یک نکته جالب توجه و شایسته تأمل است و آن واکنش سیاستمداران از طیف های مختلف اعم از منتقدان دولت تا مسئولان است که از هر منظری که نگریسته شود، همان بانیان وضعیت موجود هستند اما تو گویی تنها چیزی که زیر بارش نمی روند، همین حس مسئولیت پذیری و تصحیح و تغییر رویکرد و نگرش است، تا شاید امیدی به تغییر وضعیت در پیامد تغییر الگوهای حکمرانی و سیاست ورزی در سطوح مختلف سیاسی و فرهنگی و اقتصادی را شاهد باشیم.

بزرگواران در سطوح مختلف و طیف های متفاوت، کمافی السابق مشغول مجادلات و مباحثات سیاسی و طیفی و جناحی خود هستند و در عوالم دیگری سیر می کنند، بی آنکه توجه داشته باشند که در قالب چنین نگرش ها و عملکردهایی اکنون به اینجای کار رسیده ایم و با ابرچالش های متعدد و متکثری دست وپنجه نرم می کنیم و چشم انداز مشخص و مدونی هم برای تغییر وضعیت و بهبود شرایط حداقل در کوتاه مدت و میان مدت قابل رصد و نظاره نیست.

1- منتقدان دولت از طیف اصولگرا که بخش عمده ای از قوه قانونگذاری کشور را هم در ید اختیار خود دارند و در استیضاح همتی یا کنارگذاری ظریف نشان دادند که دست وپابسته هم نیستند، این روزها به جای ریشه یابی مشکلات یا بهره گیری از ابزارهای نظارتی و تقنینی در مجلس و تدوین و ترسیم راه حل برای برون رفت از این وضعیت، در واکنش به تلاطم های اخیر بازار و فشارهای اقتصادی بر گرده مردم، در رسانه ها و شبکه های اجتماعی متعلق به خود، مشغول متلک پرانی و کنایه زنی به دولتمردان و اصلاح طلبان برای این وضعیت هستند و اوج هنر آنان نیش و کنایه است که چرا قیمت دلار به اینجا رسیده و چرا راجع به قیمت مرغ، حرفی ندارید و چطور در دولت رییسی معترض می شدید و اکنون فریاد نمی زنید؟

در نهایت امر هم بحث استیضاح مجدد وزیر اقتصاد را مطرح می کنند، بی آنکه بگویند استیضاح همتی چه دردی را دوا کرد و هدف و قصد و نیت شان از آن استیضاح کذایی چه بود. البته که این آدرس های اشتباهی و فرافکنی های تبلیغاتی موجب نمی شود که بپرسیم، چه کسانی بانیان اصلی وضعیت موجود هستند و با ندانم کاری و اشتباهات فاحش ما را به چاه ویل قطعنامه های شورای امنیت انداختند و در تمامی سال هایی که برجام مفر و راه تنفسی در برابر تحریم ها ایجاد کرد، آنان تمام قامت در برابرش ایستادند و از اساس مخالف هرگونه تعامل ورزی و تعادل نگری در عرصه سیاست خارجی بودند و اکنون قاعدتاً نسخه مطلوب آنان و نتایج نوع نگرش شان به مقوله سیاست خارجی بر مقدرات کشور حکمفرما شده و به قول عامیانه آشی که برای مردم پخته اند، به بار نشسته است و اکنون معترض چه چیزی هستند؟

مبارزه و مجادله و منازعه با الگوی مسلط غربی فارغ از ارزش گذاری و چرایی آن، نتایج و تبعاتی دارد که اکنون به شکل عریان با آن دست به گریبان هستیم و این وضعیت در مسیر و تابع، پارادایم و مانیفست و نگرش آنان رقم خورده و تاکنون هم هیچ نسخه و آلترناتیوی برای برون رفت از این وضعیت جز مشتی شعار و البته حمله و هجمه به طیف مقابل داخلی ارائه و تشریح نکرده اند و در دولت احمدی نژاد و رییسی هم شرایط بر همین منوال طی شده است.

2- حامیان دولت چهاردهم در پاسخ به انتقادات طیف حامی دولت قبل، البته که می توانند بگویند، این دولت نقشی در وضع قطعنامه ها نداشته است، هیچ دولتی مانند این دولت از روز اول با چالش هایی چون ترور و تلاطم مداوم و منازعه طلبی عریان خارجی و در نهایت جنگ روبه رو نبوده، برخلاف دولت قبل با پدیده ای چون ترامپ دست به گریبان نشده و حداقل فرصت های دولت قبل را هم نداشته و اکنون هم با بازگشت تحریم ها، میراث داری بس بداقبال بوده و با این حال با توجه به آمارها در قیاس با دولت قبل کارنامه بدی با توجه به شرایط نداشته است اما نکته آن است که این توجیهات دردی از شرایط امروز مردم دوا نمی کند و البته که بسیاری از این موارد قابل پیش بینی بوده است و دولتی که شعار تعامل گرایی و بهره گیری از ظرفیت های دیپلماتیک را داشته در عمل موفق به هیچ تغییر محسوس و ملموسی در این عرصه نشده و نتوانسته طرحی نو دراندازد و ابتکار عملی از خود نشان دهد.

در عرصه داخلی و تدبیر و تدوین سیاست های اقتصادی هم، جز مشتی شعار و تشکیل فلان کارگروه و بهمان ستاد و رویه های کلیشه ای، شاهد هیچ تغییر و تکانه جدی نبوده ایم، گویی که فقط اسامی مسئولان عوض شده و کسانی رفته و دیگرانی آمده اند، حتی طی این مدت متولیان اصلی اقتصادی دولت، چون معاون اول و معاون اجرایی و یا حتی وزرای مربوطه به خود زحمت توضیح و اقناع سازی و آرامش بخشی به جامعه نداده اند که حتی پیرامون نکاتی حرف می زنند که در حیطه وظایف ساختاری آنان نیست، به عنوان مثال معاون اجرایی رییس جمهوری راجع به رفع فیلترینگ سخن می گوید و یک وعده دیگر نخ نماشده را باز تکرار می کند یا معاون اول چندین و چند بار وعده کنترل بازار و جلوگیری از گرانی کالاهای اساسی و عدم نگرانی نسبت به آن را می دهد و در نهایت بازار راه خودش را می رود، گویی هیچ کس در دولت عزم و اراده ای برای انجام وظایف ساختاری خود ندارد.

مع الاسف باید گفت، سیاسیون چه از طیف منتقدان دولت چه متولیان امروز ساختار اجرایی کشور، هنوز در چنبره معادلات و مجادلات چند دهه گذشته سیر و سیاحت می کنند و به جای تمرکز بر وضعیت فعلی و تغییر رویکرد با عنایت به سیر تحولات سپری شده و تغییر نگرش و راهبرد نسبت به معضلات حکمرانی یا اسیر در بهانه گیری و آتوگیری از رقیب و مانور تبلیغاتی و پروپاگاندای سیاسی و جناحی هستند، یا آنکه در پی توجیه وضعیت و حفظ کرسی و صندلی خود و در این میان آنچه که مغفول می ماند وضعیت مردم و برون رفت کشور از شرایط ناخوشایند کنونی است.