بعدازظهر 9 آوریل، ماموران واحد رابط بین الملل در شهر مرزی تیخوانای مکزیک، عملیاتی را همچون موارد مشابه پیشین انجام دادند.

به گزارش بی بی سی، رهبری گروه با ابیگیل اسپارزا ریس، مامور کارکشته واحد رابط بین الملل بود؛ واحدی که وظیفه اش تعقیب و دستگیری مجرمان فراری است، به ویژه آمریکایی هایی که برای پنهان شدن به مکزیک گریخته اند.

هدف عملیات، سزار هرناندز بود؛ مردی 35 ساله که در ایالت کالیفرنیا به جرم قتل محکوم شده بود و در دسامبر 2024 هنگام انتقال زندانیان فرار کرد. او خود را به تیخوانا رسانده و تلاش داشت زندگی تازه ای را آغاز کند.

واحد رابط بین الملل که با سازمان های فدرال آمریکا در دستگیری فراری ها در مکزیک همکاری تنگاتنگ دارد، مخفیگاه هرناندز را یافت و حدود ساعت 2 بعدازظهر عملیاتی برای دستگیری اش آغاز شد.

ادواردو ویلا لوگو، خبرنگار امور امنیتی از ایالت باخا کالیفرنیا، می گوید: ماموران در یک مجتمع مسکونی خصوصی حضور داشتند و رفت وآمدها را زیرنظر داشتند. اما عملیات طبق برنامه پیش نرفت و حادثه ای ناخواسته رخ داد.

این خبرنگار توضیح می دهد: به محض ورود گروه به رهبری ابیگیل، به سویشان شلیک شد. ماموران متقابلا پاسخ دادند اما مظنون از پشت ساختمان گریخت.

گلوله ای که از طبقه دوم خانه محاصره شده شلیک شد، ابیگیل اسپارزا را به شدت زخمی کرد. با وجود تلاش پزشکان، او چند دقیقه بعد در بیمارستان جان باخت.

هرناندز برهنه از پشت بام خانه های دیگر گذشت تا این که به خیابانی در همان نزدیک رسید؛ لباس هایی را داخل یک خودرو پارک شده پیدا کرد و بی سروصدا گریخت.

چند روز بعد، مظنون در نقطه ای دیگر از تیخوانا دستگیر شد، اما آسیب جبران ناپذیر وارد شده بود؛ مرگ ابیگیل اسپارزا تلخ ترین ضربه ای بود که واحد رابط بین الملل در طول بیش از بیست سال عملیات موفقیت آمیزش متحمل شده بود.

واحد رابط بین الملل تاکنون بیش از 1500 فراری را، که بیشترشان آمریکایی بودند و به مرز باخا کالیفرنیا پناه برده بودند، بازداشت کرده است. کارایی این واحد، که بر پایه تحلیل های اطلاعاتی و اجرای طرح های دقیق و حساب شده استوار است، از سوی مقام های مکزیک و آمریکا تأیید و تحسین شده است.

رسانه ها نیز به عملکرد این واحد توجه نشان داده اند؛ به ویژه در سال 2022، روزنامه واشنگتن پست گزارشی مفصل منتشر کرد و لقب شکارچیان گرینگو (شکارچیان خارجی ها) را به آن ها داد. این نام بعدها در رسانه های دیگر رواج یافت و نتفلیکس نیز سریالی داستانی الهام گرفته از فعالیت های این واحد ساخت.

سازمان های آمریکایی همچون اف بی آی، اداره مبارزه با مواد مخدر و سرویس مارشال ها طی سال ها همکاری نزدیکی با واحد رابط بین الملل داشته اند؛ امری که در مورد سایر نیروهای امنیتی مکزیک صدق نمی کند، چرا که آن ها کمتر قابل اعتماد تلقی می شوند.

دفتر کلانتری سن دیگو در آمریکا اعلام کرد: فرمانده ابیگیل اسپارزا ریس نمادی از شخصیت استثنایی و تعهد به خدمت به جامعه بود. یاد او به دلیل شجاعت، ایثار و فداکاری والایش همواره زنده خواهد ماند.

پس از مرگ او، واحد رابط بین الملل ترجیح داد از رسانه ها فاصله بگیرد. تلاش بی بی سی موندو برای مصاحبه با این واحد نیز بی نتیجه ماند.

به گفته ویلا لوگو، پس از مرگ ابیگیل، سرویس مارشال های آمریکا مراسمی برای حمایت از خانواده اش برپا کرد و در مکزیک نیز با حضور مقام های آمریکایی مراسم رسمی بزرگداشت برگزار شد.

ویکتور سانچز، کارشناس امنیتی، می گوید: مهم ترین نقطه قوت واحد ارتباطات بین الملل این است که ماموریت هایی را که به آن ها سپرده شده، با موفقیت به انجام رسانده و همین موضوع رابطه ای مبتنی بر اعتماد با مقام های آمریکایی ایجاد کرده است.

او می افزاید: به طور معمول، مقام های آمریکایی به دلیل فساد گسترده و ضعف های ساختاری در نهادهای مکزیک، از همکاری و تبادل اطلاعات با آن ها پرهیز می کنند.

در سطح ملی، هیچ نهاد یا واحد محلی دیگری در مکزیک وجود ندارد که عملیات جست وجو و دستگیری را مشابه واحد رابط بین الملل در باخا کالیفرنیا انجام دهد.

سخنگوی دبیرخانه امنیت و حفاظت شهروندان مکزیک در گفت وگو با بی بی سی موندو توضیح داد: ما با ایالات متحده در زمینه اجرای درخواست های بازداشت همکاری می کنیم و تاکنون ده ها فراری را دستگیر کرده ایم، از جمله یکی از ده فرد تحت تعقیب اف بی آی در ماه مارس؛ اما هیچ واحد ویژه ای نداریم که به طور خاص بر دستگیری اتباع خارجی متمرکز باشد.

در باخا کالیفرنیا اما، بسیاری از ماموران و فرماندهان تیم ها در ایالات متحده آموزش های اطلاعاتی و تاکتیکی دیده اند.

ویلا لوگو می گوید: برخی از هماهنگ کنندگان حتی دوره های نظامی یا شبه نظامی در زمینه عملیات و طراحی استراتژی گذرانده اند.

هرگاه مقام های آمریکایی متوجه شوند فردی تحت تعقیب از مرز عبور کرده و وارد مکزیک شده است، می توانند از تیم هایی مانند واحد رابط بین الملل برای شناسایی و دستگیری او درخواست همکاری کنند و اطلاعات میان دو طرف مبادله می شود.

سانچز می گوید: بخشی از تحقیقات در خاک ایالات متحده انجام می شود. آن ها مثلاً می گویند: ما حساب بانکی، سیگنال تلفن همراه یا ایمیلی از یک نشانی آی پی با مکان مشخص را یافته ایم و چون در مکزیک اختیارات قانونی ندارند، از واحدهایی مانند واحد رابط بین الملل درخواست همکاری می کنند.

ماموران ویژه طرحی برای پیگیری تهیه کرده و در صورت شناسایی هدف، عملیات بازداشت را طراحی و اجرا می کنند. از آن جا که این عملیات متوجه افراد مشخص است، به شمار اندکی مامور نیاز دارد؛ برخلاف عملیات گسترده ضد مواد مخدر که توسط مقام های ایالتی یا ملی انجام می شود.

این وضعیت به ماموران واحد رابط بین الملل امکان می دهد مخفیانه تر عمل کنند؛ آن ها هنگام عملیات ردیابی و نظارت از خودروها و لباس هایی بدون نشان های سازمان های امنیتی دولتی استفاده می کنند تا فرد یا افراد مورد نظر متوجه حضورشان نشوند.

ماموران واحد رابط بین الملل هنگام آغاز عملیات با سرعت وارد عمل می شوند؛ طرف را محاصره کرده و با معرفی خود به عنوان مامور امنیتی او را بازداشت می کنند. روند انتقال و تحویل فرد به مقام های آمریکایی نیز به همان اندازه سریع است.

سانچز توضیح می دهد: آن ها افراد را برای محاکمه در دادگاه های مکزیک و طی کردن روند اخراج بازداشت نمی کنند. بلکه فرض بر این است فرد به عنوان گردشگر وارد شده و بیش از مهلت مجاز سه ماه مانده است؛ در نتیجه او را مستقیماً به کشورش بازمی گردانند.

افراد دستگیرشده مستقیماً به مرز برده می شوند و تحویل ماموران آمریکایی داده می شوند؛ ماموران نیز بی درنگ آن ها را بازداشت کرده و به محل موردنظرشان انتقال می دهند.

در سال های گذشته تعداد خارجیان در مکزیک رو به افزایش بوده، اما اتباع آمریکا همیشه بیشترین سهم را داشته اند و در حال حاضر شمار آن ها به حدود دو میلیون نفر رسیده است.

رفتار دوستانه مردم مکزیک با خارجیان سبب شده این کشور برای مجرمان فراری از آمریکا یا سایر کشورها مقصد و پناهگاهی امن به نظر برسد.

سانچز می گوید: فرار به مکزیک معمولاً سه دلیل دارد: نخست، ضعف نهادی و نبود سازوکارهای کافی برای تحقیق و پیگرد؛ دوم، نگاه مثبت جامعه به خارجی ها، چون مکزیک کشوری گردشگری است، معمولاً از خارجی ها استقبال خوبی می شود و کمتر کسی می پرسد که آیا مرتکب جرمی شده اند یا نه؛ و سوم، به دلیل پایین بودن هزینه های زندگی، افراد می توانند با پول کم هم زندگی قابل قبولی داشته باشند.

اما ساختار اجتماعی این منطقه مرزی با سایر بخش های مکزیک یا آمریکا متفاوت است؛ به ویژه مرز شمال غربی که از پرترددترین مرزهای جهان محسوب می شود.

ویلا لوگو توضیح می دهد: سبک زندگی در این منطقه بسیار همگون است. تیخوانا از نظر کار، اقتصاد و جنبه های دیگر پیوند نزدیکی با سن دیگو دارد و بسیاری از ساکنان سن دیگو در تیخوانا خویشاوند دارند. به همین دلیل، اگر کسی در کالیفرنیا مرتکب جرمی شود، می تواند به تیخوانا برود و در این شهر بزرگ پنهان شود.

پرونده هایی که واحد رابط بین الملل پیگیری می کند معمولاً شامل جرایم سنگینی چون قتل، تجاوز، خشونت یا فرار از زندان است؛ اما بیشتر این افراد عضو باندهای بزرگ جنایی یا کارتل های مواد مخدر نیستند.

سانچز می گوید: اگر پای باندی از قاچاقچیان مواد مخدر یا سارقان سوخت در میان باشد، احتمال زیادی وجود دارد که آن ها در پلیس نفوذ کرده باشند و در نتیجه هیچ همکاری با آمریکا انجام نشود.

از آنجا که رسیدگی به جرایم مرتبط با قاچاق مواد مخدر در مکزیک صرفاً بر عهده مقام های فدرال است، مقام های محلی حتی در برابر مظنونانی که دخالتشان در این جرایم محرز است، اختیارات محدودی برای اقدام دارند.

ویلا لوگو می گوید: بسیاری از قاچاقچیان اصلی مواد مخدر حتی حکم بازداشت محلی هم ندارند. ما به شوخی می گوییم این افراد اگر بخواهند، به راحتی می توانند گواهینامه رانندگی بگیرند، چون در باخا کالیفرنیا تحت تعقیب نیستند.