فرارو- سرطان سینه از آن دست سرطان هایی است که با تشخیص زودهنگامش می توان آن را کنترل و درمان کرد.

به گزارش فرارو، در اولین کنفرانس علمی جراحی پیشرفته سینه ، ناهید نفیسی، رییس انجمن بیماری های سینه ایران، هشدار داد: هر 40دقیقه یک خانم در ایران به سرطان سینه مبتلا می شود و اگر روند کنونی ادامه یابد، این رقم تا سال 2030 دو برابر خواهد شد. او بر غربالگری دوره ای تا 40سالگی و نقش تشخیص زودهنگام در امکان جراحی های محافظه کارانه و حفظ شکل سینه تأکید کرد. با این وجود اهمیت این بیماری در کنار چالش های موجود همچنان مبهم باقی مانده است.

سرطان سینه شایع ترین سرطان در میان زنان است؛ بیماری ای که در برخی از کشورها با غربالگری های زودهنگام شناسایی و کنترل می شود، اما در ایران بخش زیادی از موارد همچنان در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شوند. در این مورد خبرگزاری ایرنا نوشت: در کشورهای توسعه نیافته، سرطان پستان افراد را در سن پایین تر تحت تأثیر قرار می دهد و به طور قابل توجهی در مرگ و میر زودرس زنان نقش دارد. کارشناسان بارها هشدار داده اند که غربالگری باید پیش از 40 سالگی آغاز شود و زنان باید علائم اولیه را جدی بگیرند. به گفته رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی: سالانه حدود 17 هزار نفر در ایران به سرطان پستان مبتلا می شوند و به دلیل مراجعه دیرهنگام یا تشخیص دیررس، حدود 7 هزار نفر جان خود را از دست می دهند.

دکتر ناهید نفیسی، رییس انجمن بیماری های سینه ایران، با اشاره به ماهیت پنهان این بیماری تأکید می کند: سرطان پستان معمولاً به صورت خاموش و بدون علامت آغاز می شود. همین ویژگی آن را به تهدیدی پنهان برای زنان تبدیل کرده است. پزشکان هشدار می دهند هرچه تشخیص دیرتر انجام گیرد، روند درمان دشوارتر و پرهزینه تر خواهد بود.

از سوی دیگر، مریم عشوری، متخصص زنان و زایمان، با بیان ابعاد گسترده شیوع این بیماری می گوید: از هر 8 زن، یک نفر در طول زندگی خود به سرطان سینه مبتلا می شود؛ برخی آمارها این نسبت را یک نفر از هر 9 زن اعلام کرده اند.

اما پشت این اعداد و ارقام خشک، زندگی های واقعی جریان دارد؛ زندگی زنانی که شاید می توانستند با یک معاینه ساده، سال ها بیشتر کنار خانواده شان بمانند. یکی از این زنان منیر 45ساله است که پزشکان درباره اش می گویند اگر فقط یک سال زودتر مراجعه کرده بود، درمانش بسیار آسان تر و کم هزینه تر می شد. او به فرارو می گوید: حالا که می دانم سینه ام را می برند، احساس می کنم بخشی از زنانگی ام بریده شده. بعید می دانم بتوانم هزینه های پروتز را تأمین کنم و حالا به جز بازگشتن سلامتم هیچ چیز برایم مهم نیست. هنوز در رفت و آمدم تا مطمئن شویم سرطان به بخش های دیگر بدنم منتقل نشده باشد. ای کاش زودتر فهمیده بودم!

اهمیت سرطان سینه تنها در شایع بودن آن خلاصه نمی شود؛ این بیماری بیش از هر سرطان دیگری بر کیفیت زندگی زنان و حتی خانواده های آنان اثر می گذارد. سرطان سینه نه تنها جسم زنان را درگیر می کند، بلکه سلامت روان آنان را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. متخصصان روانشناسی معتقدند که مواجهه زنان با این بیماری، صرفاً یک تجربه جسمی نیست و بار سنگینی از فشارهای روحی را نیز به همراه دارد.

در همین زمینه دکتر سعید بابایی، زوج درمانگر، توضیح داد: پاسخ ذهنی و عاطفی به یک واقعه مهم زندگی مانند ابتلا به سرطان پستان در افراد مختلف متفاوت است. اضطراب، افسردگی، عدم اعتماد به نفس و نگرانی و ترس درباره بیماری از شایع ترین علائم روانی در این دوران است. او افزود: تعدادی دیگر نیز با ترس عود سرطان، بیماری متاستاتیک یا مرگ ناشی از این سرطان زندگی می‎کنند. زندگی با عدم اطمینان و کمبود اعتماد به نفس در طول و بعد از درمان سرطان پستان بسیار رایج است.

پیامدهای روانی بلندمدت نیز تنها به دوران درمان محدود نمی شود. بسیاری از زنان پس از بهبود نسبی همچنان با ترس از بازگشت بیماری، اختلال خواب، کاهش اعتماد به نفس و حتی کناره گیری از فعالیت های اجتماعی مواجه هستند. کارشناسان تاکید دارند که ارائه حمایت های روانی و اجتماعی از طریق مشاوره تخصصی یا گروه های حمایتی می تواند کیفیت زندگی بیماران را به شکل قابل توجهی ارتقا دهد.

ابعاد اجتماعی و خانوادگی سرطان سینه نیز پررنگ است. بسیاری از زنان مبتلا نگران ایفای نقش خود به عنوان مادر یا همسر هستند و فشار ناشی از این دغدغه ها می تواند استرس مضاعف و حتی احساس گناه ایجاد کند. اما ماجرا به همین جا ختم نمی شود و هزینه های بالای درمان، بُعد دیگری از بحران را رقم می زند.

علی قنبری مطلق، رادیوانکولوژیست و رییس سابق اداره سرطان وزارت بهداشت، در این زمینه گفت: 68 درصد از مبتلایان به سرطان دچار هزینه های کمرشکن می شوند. هم اکنون مردم بیش از 50 درصد هزینه های درمان را از جیب شان پرداخت می کنند. همین مساله سبب می شود که برخی افراد درمان خود را نیمه کاره رها کنند، برای ادامه مجبور به فروش خانه و سرمایه شان شوند یا حتی برای کمتر شدن هزینه، راه درمانی موثرتر را در نظر نداشته باشند. علی قنبری مطلق با اشاره به سهم بالای داروها در این روند افزود: خدمات شیمی درمانی و رادیوتراپی خیلی ارزان نیست اما کمتر از هزینه های دارویی است، بنابراین ممکن است 10 تا 30 درصد هزینه ای که فرد برای تهیه دارو می کند، بیش از 50 درصد کل هزینه هایی باشد که برای درمان سرطان می کند.

از سوی دیگر، شیوه درمانی انتخاب شده نیز می تواند به مشکلات اضافه کند. اسماعیل اکبری، رییس مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به استفاده بیش از حد از شیمی درمانی گفت: متاسفانه 30 درصد بیشتر از دنیا برای بیماران مبتلا به سرطان سینه شیمی درمانی در کشور انجام می شود، در حالی که شیمی درمانی فقط 11 درصد اثرپذیری دارد. با این وجود برخی از زنان شیمی درمانی را راه حلی کم هزینه تر تلقی می کنند. به بیان فریده، زن 38 ساله ای که به سرطان سینه مبتلاست: أولا کمبود دارو مطرح است. چقدر برویم هلال احمر و بیاییم و نه بشنویم؟ ثانیا، بخش زیادی از داروها تحت پوشش بیمه ما نیست، اگر هم باشد مبلغ کمی از آن پرداخت می شود. گاهی فکر می کنم کاش أصلا متوجه نمی شدم سرطان سینه دارم. حالا اگر من از دنیا بروم، بچه ها و همسرم با دنیایی از بدهی باقی می مانند. من خاطره خوشی از خودم برایشان باقی نگذاشته ام!

کمبود تجهیزات هم چالش دیگری است. دکتر یاشا مخدومی، رییس انجمن رادیوانکولوژی ایران، تاکید کرد: به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت باید 4 تا 6 دستگاه وجود داشته باشد؛ در حالی که در کشور ما تنها حدود 100 دستگاه فعال است، در حالی که نیاز به بیش از 300 دستگاه احساس می شود.

در نهایت، گرانی دارو و ناتوانی بسیاری از بیماران در تأمین آن ها بر سختی مسیر درمان می افزاید. علی قنبری مطلق در این خصوص توضیح داد: هزینه درمان سرطان در بخش خصوصی بسیار بالاست. مثلا درمان سرطان پستان 17 هزار دلار است. بخش دولتی با مشکل کمبود تجهیزات پزشکی و نوبت های طولانی مواجه است. بسیاری از مردم حتی توان خرید داروهای سرطان را هم ندارند. این در حالی است که این رقم مربوط به سال 1401 است و در شرایط کنونی، برآورد دقیق هزینه ها بسیار دشوارتر شده است.