فرارو- اخیرا اخباری در برخی رسانه ها مبنی بر پرواز چند فروند جنگنده جی 10 چینی از پاکستان به پایگاه شیراز منتشر شد که اندکی بعد مشخص شد این اخبار صحت نداشته و صرفا شایعه بوده است. به گزارش فرارو، انتشار این شایعات از این جهت اهمیت داشت که پیش تر اخباری از برنامه ایران برای تقویت نیروی هوایی خود با جنگنده های نسل جدید چین در رسانه ها منعکس شده بود و برای همین این شایعات به سرعت به خرید اولین اسکادران جنگنده های چینی توسط ایران منسوب شد. اما جنگنده جی 10 چین چه مشخصاتی دارد و با توجه به تهدیدات موجود، اصولا این جنگنده قادر به نبرد و دفع حملات هوایی جنگنده های ساخت آمریکا همچون اف 16، اف 15 و اف 35 خواهد بود؟ معرفی جنگنده چنگدو جی-10 جنگنده چنگدو جی-10 (Chengdu J-10)، که با نام "اژدهای پرشور" (Vigorous Dragon) نیز شناخته می شود، یکی از پیشرفته ترین هواپیماهای جنگنده نسل 4.5 چینی است که توسط شرکت چنگدو (Chengdu Aircraft Corporation) توسعه یافته و از اواخر دهه 1990 وارد خدمت شده است. این جنگنده تک موتوره، چندمنظوره و سبک وزن، برای عملیات همه جوی طراحی شده و نقش های اصلی آن شامل برتری هوایی، حمله زمینی و سرکوب دفاع هوایی دشمن (SEAD) است. جی-10 بر پایه طراحی دلتا-کانارد (delta wing with canards) ساخته شده و از سیستم کنترل پرواز fly-by-wire بهره می برد، که مانورپذیری بالایی را در سرعت های بالا فراهم می کند. در ادامه، مشخصات فنی دقیق آن بر اساس منابع معتبر مانند ویکی پدیا و سایت های تخصصی دفاعی آورده شده و سپس به قابلیت های درگیری هوایی آن با جنگنده های آمریکایی F-16، F-15 و F-35 پرداخته می شود.  مشخصات فنی جی-10 (مدل J-10C، پیشرفته ترین واریانت صادراتی) جی-10 در واریانت های مختلفی مانند J-10A (نسل 4)، J-10B (با رادار AESA) و J-10C (با موشک های پیشرفته) تولید شده است. مشخصات کلیدی بر اساس داده های رسمی و گزارش های تحلیلی عبارتند از: مشخصه مقدار خدمه | 1 نفر | طول | 16.9 متر | عرض بال | 9.8 متر | ارتفاع | 5.7 متر | مساحت بال | 37 متر مربع | وزن خالی | 9,750 کیلوگرم (J-10A)؛ حدود 10,000 کیلوگرم در J-10C | حداکثر وزن برخاست | 19,277 کیلوگرم | موتور | 1 × WS-10A-3 (توربوفن چینی، 89.17 kN رانش خشک، 144 kN با پس سوز)؛ در مدل های صادراتی AL-31FN روسی | حداکثر سرعت | ماخ 1.8 (حدود 2,200 کیلومتر بر ساعت در ارتفاع بالا)؛ برخی منابع تا ماخ 2.2 گزارش کرده اند | شعاع عملیاتی | 1,100 کیلومتر (با مخازن خارجی)؛ برد کلی 1,850 کیلومتر | سقف پرواز | 18,000 متر | نیروی G | +9G (مثبت)؛ -3.6G (منفی) | رادار | KLJ-7A AESA (آرایه اسکن الکترونیکی فعال) با برد تشخیص 170 کیلومتر برای اهداف بزرگ | تسلیحات | - 1 × توپ 23 میلی متری Type 23-2 (با نرخ شلیک 3,000-3,400 گلوله در دقیقه) - تا 5,600 کیلوگرم تسلیحات در 11 نقطه اتصال (6 زیربال، 5 زیر بدنه) - موشک های هوا به هوا: PL-15 (برد 200+ کیلومتر، BVR)، PL-10 (کوتاه برد، IR) - موشک های هوا به زمین: LS-6، KD-88 - بمب های هدایت شونده و مخازن سوخت خارجی | ویژگی های کلیدی | مانورپذیری بالا به دلیل طراحی کانارد، قابلیت حمل موشک های پیشرفته PL-15 (مشابه AIM-120D آمریکایی)، و ادغام با سیستم های جنگ الکترونیک (ECM) | این مشخصات جی-10 را به یک جنگنده چابک و کارآمد تبدیل کرده که برای عملیات در محیط های پرتهدید مناسب است. بیش از 600 فروند از آن در نیروی هوایی ارتش آزادی بخش خلق چین (PLAAF) عملیاتی است و به کشورهای مانند پاکستان (J-10CE) صادر شده.  قابلیت درگیری هوایی با جنگنده های اسراییلی قابلیت جی-10 در درگیری های هوایی (BVR: فراتر از دید چشمی، و WVR: درگیری نزدیک) بر اساس شبیه سازی ها، تمرین های مشترک و تحلیل های کارشناسی ارزیابی می شود. جی-10 به عنوان یک جنگنده نسل 4.5، با رادار AESA و موشک PL-15، در BVR رقابتی است، اما در WVR به مانورپذیری وابسته است. مقایسه با F-16 (نسل 4)، F-15 (نسل 4+) و F-35 (نسل 5) که ستون فقرات نیروی هوایی اسراییل هستند به شرح زیر است: در برابر F-16 Fighting Falcon (نسل 4، چندمنظوره، تک موتوره): جی-10 و F-16 از نظر اندازه و نقش مشابه هستند (هر دو سبک وزن و چندمنظوره)، اما جی-10C با موتور قدرتمندتر AL-31FN (رانش بالاتر از F110 در F-16V) و نسبت رانش به وزن بهتر (حدود 1.1 در مقابل 1.0)، عملکرد پروازی برتر دارد. رادار AESA جی-10 (KLJ-7A) با F-16V (APG-83) قابل مقایسه است و موشک PL-15 برد بیشتری نسبت به AIM-120C دارد. در BVR، شانس برابری وجود دارد، اما در WVR، مانورپذیری جی-10 (به دلیل کانارد) می تواند برتری ایجاد کند. تحلیل ها نشان می دهد جی-10C در تمرین های شبیه سازی شده، F-16 را در سناریوهای ترکیبی شکست می دهد، به ویژه با ادغام جنگ الکترونیک. با این حال، F-16 با تجربه عملیاتی بیشتر (بیش از 4,500 فروند تولیدشده) و اکوسیستم تسلیحاتی گسترده تر، در عملیات واقعی مزیت دارد. در برابر F-15 Eagle (نسل 4+، برتری هوایی، دو موتوره): F-15 یک جنگنده سنگین تر (وزن خالی 12,700 کیلوگرم) با برد بیشتر (5,700 کیلومتر با مخازن) و رادار AN/APG-63(V)3 قدرتمندتر است که برد تشخیص 200+ کیلومتر دارد. جی-10 در مقایسه، سبک تر و چابک تر است، اما F-15 با ظرفیت حمل سوخت و تسلیحات بیشتر (تا 7,300 کیلوگرم) و سابقه بی نقص (104 پیروزی بدون شکست در هوا به هوا)، برتری کلی دارد. در BVR، موشک های AIM-120D F-15 می تواند PL-15 را خنثی کند، و در WVR، قدرت موتورهای دوگانه F-15 (رانش کلی 236 kN) مانورپذیری جی-10 را تحت فشار قرار می دهد. تحلیل ها جی-10 را بیشتر با F-16 قابل مقایسه می دانند تا F-15، و در سناریوهای واقعی، F-15 شانس بالاتری (حدود 70-30) دارد. در برابر F-35 Lightning II (نسل 5، پنهان کار، چندمنظوره): F-35 با فناوری پنهان کاری (RCS کمتر از 0.005 متر مربع) و سنسورهای پیشرفته (DAS و EOTS برای تشخیص 360 درجه) در BVR غالب است، جایی که جی-10 (RCS حدود 1 متر مربع) قبل از تشخیص F-35، شناسایی می شود. سرعت F-35 (ماخ 1.6) کمتر است، اما سقف پرواز (15,240 متر) و برد (2,200 کیلومتر) مشابه جی-10 است. در WVR، مانورپذیری جی-10 (نیروی G بالاتر) می تواند در dogfight خالص برتری ایجاد کند، اما F-35 با helmet-mounted display و موشک AIM-9X، این مزیت را خنثی می کند. تحلیل ها F-35 را دو برابر پیشرفته تر می دانند، به ویژه در شبکه محوری (data fusion) و جنگ الکترونیک، و جی-10 تنها در سناریوهای نزدیک و بدون پنهان کاری شانس دارد (شانس کلی 20-80 به نفع F-35). |