پهپادها چهره ی جنگ های مدرن را برای همیشه تغییر داده اند؛ از استقرار سریع و جمع آوری اطلاعات لحظه ای گرفته تا کنترل از راه دور و هزینه ی نگهداری پایین، پهپادها به ابزاری کارآمد و چندمنظوره تبدیل شده اند. اما همین ویژگی ها باعث شده تا این تجهیزات مدرن تهدیدی جدی برای ارتش هر کشوری باشند؛ و طی سال های اخیر سیستم ها و راهکارهای متعددی برای مقابله با آن ها توسعه پیدا کرده اند. وزارت دفاع آمریکا هم اکنون روی پروژه ای به نام رپلیکیتور 2 (Replicator 2) برای نابودی پهپادهای دشمن کار می کند. تازه ترین دستاورد این حوزه اما، سامانه لیزری آپولو (Apollo) است؛ سلاحی پرانرژی که می تواند در یک شلیک تا 200 پهپاد را از کار بیندازد، آن هم بدون نیاز به منبع برق خارجی.

قابلیت عملکرد سیار و بی نیاز بودن از انرژی مداوم، آپولو را به سیستمی مرگبار و ایده آل برای مقابله با تهدید پهپادها تبدیل کرده است. این سلاح لیزری در رده ی 100 کیلوواتی (HELW) توسط شرکت الکترو اپتیک سیستم (Electro Optic Systems) یا به اختصار (EOS) استرالیا ساخته شده و حتی توانسته قرارداد همکاری با یکی از کشورهای عضو ناتو را به دست بیاورد. خروجی این سامانه تا 150 کیلووات قابل ارتقاست و یک پوشش کامل 360 درجه برای نابودی پهپادها ارائه می دهد.

شرکت استرالیایی سازنده ی آپولو می گوید این سامانه برای مقابله با پهپادهای گروه های 1 تا 3 و ایجاد اختلال در حسگرهای آن ها از دور طراحی شده است. همان طور که پیشتر گفته شد، این سیستم هم به صورت مستقل قابل استقرار است و هم می تواند روی پلتفرم های مختلف نصب شده و با سایر سامانه ها یکپارچه شود تا عملیات ضدپهپادی تقویت گردد. به نظر می رسد لیزرِ شرکت EOS اکنون در رده ی برترِ ابزارهای مقابله با پهپادها قرار گرفته است؛ گزارشی در نیویورک تایمز با استناد به مسؤولان، کارشناسان و مدیران صنعت نوشته که آپولو به نظر می رسد پرتوان ترین سامانهٔ انرژی مستقیم باشد که تاکنون در بازار جهانی تسلیحات فروخته شده است.

برد مؤثر شلیک سامانه آپولو 5 کیلومتر است و می تواند در هر دقیقه بین 20 تا 30 پهپاد را منهدم کند. یوهانس پینل، مدیر شرکت بزرگ امنیتی-دفاعی MARSS، این نرخ نابودی را بی سابقه توصیف کرده و معتقد است آپولو به ویژه در برابر حملات دسته جمعی (swarm-based drone attacks) پهپادها بسیار کارآمد خواهد بود. یکی دیگر از مزیت های مهم سامانه ضدپهپادی لیزری EOS، صرفه جویی اقتصادی آن است. برآوردها نشان می دهد هزینه هر شلیک آپولو تنها حدود 10 سنت خواهد بود؛ رقمی شگفت انگیز در مقایسه با دیگر سلاح های ضدپهپادی.

این هزینه ی کم، آپولو را در سطح سلاح انرژی هدایت شده با فرکانس رادیویی سامانه ی (Radio Frequency Directed Energy Weapon) یا به اختصار (RFDEW) که در بریتانیا در حال آزمایش است و حدود 13 سنت به ازای هر شلیک هزینه دارد، قرار می دهد. نیروی دریایی ایالات متحده نیز سامانه ای مشابه را آزمایش می کند که با امواج مایکروویو پرقدرت پهپادها را نابود می سازد.

برای مقایسه، هر شلیک سیستم ضدپهپادی گپارد (Gepards) اوکراین حدود 600 دلار هزینه دارد و نسخهٔ مؤثرتر آن به نام AHEAD هزینه هر شلیک را تا 1,000 دلار افزایش داده است. دکتر آندریاس شوئر، مدیر EOS، به یک خبرگزاری محلی می گوید که استفاده از موشک ها برای خنثی سازی پهپادها حتی گران تر خواهد بود و هزینه هر شلیک در حدود 500 هزار تا 2 میلیون دلار خواهد بود. دکتر آندریاس شوئر درباره ساختار سامانه آپولو این گونه توضیح می دهد:

این سیستم ضدپهپاد در واقع چند پرتو لیزری را ترکیب می کند تا انرژی خروجی آن ها افزایش یابد. این سامانه اهداف را بسیار دقیق دنبال می کند، که این امر حیاتی است، و پرتو لیزر را روی هدف نگه می دارد. میزان انرژی نهفته در این نور معمولاً پهپاد را در 1 تا 2 ثانیه از کار می اندازد.

از نظر تاکتیکی، او همچنین تاکید کرد که لیزرها می توانند به سمت بالا شلیک کنند، در حالی که بیشتر سامانه های ضدپهپاد این قابلیت را ندارند.

سامانه های ضدپهپاد مبتنی بر لیزر مزایای تاکتیکی متعددی در میدان نبرد دارند. این سامانه ها نیازی به شارژ یا پر کردن مهمات ندارند و تا زمانی که منبع انرژی پایداری در اختیارشان باشد، می توانند به صورت مداوم عمل کنند. از این نظر، حتی نسبت به توپ های ریلی (Rail Gun) هم کارآمدتر هستند؛ زیرا توپ های ریلی بسیار مخربند، اما انرژی زیادی هم مصرف می کنند.

یکی دیگر از مزیت ها، سرعت شلیک فوق العاده بالا است: پرتو لیزر با سرعت نور حرکت می کند و تنها تاخیر موجود مربوط به زمان شناسایی هدف و نشانه گیری لیزر است. همچنین همان طور که پیشتر اشاره شد، هزینه ی هر شلیک بسیار پایین و استقرار آن نسبت به موشک های ضدپهپاد بسیار ساده تر است. شرکت EOS تنها بازیگر حوزه لیزرهای نظامی نیست.

کشورهای مختلف در حال توسعه سلاح های لیزری خود هستند و به نظر می رسد صرفه جویی اقتصادی باعث سرعت بخشیدن به نوآوری و استفاده سریع از این فناوری جدید شده است.