پژوهشگران اولین شواهد مستقیم را مبنی بر این موضوع یافته اند که ذرات ریز آلاینده هوا به گلبول های قرمز خون ما می چسبند و بدین ترتیب، می توانند آزادانه در بدن حرکت کنند.

به گزارش میراژ نیوز، این ذرات که از اگزوز وسایل نقلیه یا از سایش ترمز و لاستیک تولید می شوند، می توانند به راحتی به ریه ها راه یابند. پژوهشگران مشاهداتی را مبنی بر وجود این ذرات در مغز و قلب داشته اند و به ارتباط آنها با افزایش خطر بیماری پی برده اند. با وجود این، تاکنون هیچ مدرک قطعی درباره چگونگی نفوذ ذرات آلاینده به این قسمت های بدن وجود نداشته است.

پژوهشگران دانشگاه کویین مری لندن (QMUL) پس از گذراندن مدت مشخصی در یک جاده شلوغ، افزایش ذرات آلاینده چسبیده به گلبول های قرمز خون را در داوطلبان سالم مشاهده کردند.

این پژوهش شامل 12 داوطلب بزرگسال بود. هر داوطلب چهار ساعت را در یک ساختمان اداری گذراند. سپس از آنها خواسته شد که یک ساعت را در فاصله 10 متری یکی از جاده های شلوغ لندن بگذرانند. هر کدام از داوطلبان، یک دستگاه کوچک به نام Aethalometer با خود داشتند که میزان آلودگی ذرات معلق را در هوای اطراف آنها اندازه گیری می کرد. سپس، داوطلبان به ساختمان اداری بازگشتند.

هشت نفر از داوطلبان، این آزمایش را در روز دیگری تکرار کردند اما این بار ماسک فیلتردار FFP2 زده بودند.

پژوهشگران پس از چهار ساعت حضور در ساختمان اداری، بلافاصله پس از حضور در کنار جاده و دوباره پس از ساعت حضور در دفتر، از داوطلبان نمونه خون گرفتند. آنها با استفاده از میکروسکوپ، عکس های دقیقی را از نمونه های خون گرفتند و بدین ترتیب توانستند ذرات آلاینده چسبیده به گلبول های قرمز خون را ببینند و کمیت آنها را تعیین کنند.

براساس گزارش Aethalometer همراه داوطلبان، سطح آلودگی ذرات معلق در کنار جاده تقریباً پنج برابر بیشتر از ساختمان اداری بود.

وقتی محققان نمونه های خون را بررسی کردند، متوجه افزایش میزان ذرات آلودگی چسبیده به گلبول های قرمز خون داوطلبان پس از گذراندن مدتی در کنار جاده شدند. به طور متوسط، پژوهشگران دریافتند که پس از یک ساعت رانندگی، ذرات معلق بین دو تا سه برابر بیشتر به گلبول های قرمز خون داوطلبان چسبیده اند.

در برخی افراد، سطح ذرات آلاینده پس از یک ساعت دوری از جاده کاهش یافت. این در حالی بود که در برخی دیگر، سطح ذرات آلاینده همچنان بالا بود. این نشان می دهد که ممکن است تفاوت هایی در نحوه برخورد بدن افراد با آلودگی تنفس شده وجود داشته باشد.

اگرچه تنها بخش کوچکی از گلبول های قرمز خون پس از قرار گرفتن داوطلبان در معرض آلودگی هوای کنار جاده ، ذرات را حمل می کردند (حدود دو یا سه از هر هزار گلبول) اما پژوهشگران تخمین زده اند که در پنج لیتر خون در حال گردش در بدن انسان، پس از ایستادن در نزدیکی جاده اصلی به مدت یک ساعت، حدود 80 میلیون گلبول قرمز خون در حال حمل ذرات هستند.

وقتی داوطلبان این آزمایش را با پوشیدن ماسک FFP2 تکرار کردند، اگرچه در معرض همان میزان آلودگی کنار جاده قرار گرفتند اما میزان آلودگی چسبیده به گلبول های قرمز خون آنها پس از ایستادن در کنار جاده افزایش نیافت. به گفته پژوهشگران، این اولین پژوهشی است که نشان می دهد پوشیدن ماسک FFP2، دوز ذرات آلودگی استنشاقی را در انسان کاهش می دهد.

پروفسور جاناتان گریگ (Jonathan Grigg) سرپرست این پژوهش گفت: در بدن ما، گلبول های قرمز خون با جمع آوری اکسیژن از ریه ها و رساندن آن به سراسر بدن کار می کنند. ما با این مجموعه آزمایش ها نشان داده ایم که ذرات ریز آلودگی هوا، گلبول های قرمز خون ما را می ربایند. این بدان معناست که ذرات می توانند تقریباً به همه قسمت های بدن سفر کنند. ما شواهد بیشتری را پیدا کرده ایم مبنی بر این که ذرات آلاینده هوا راه خود را به اندام های گوناگون بدن باز می کنند و اکنون شواهد روشنی را درباره چگونگی وقوع این امر داریم. این روش بدان معناست که اکنون یک روش نسبتاً ساده را برای اندازه گیری میزان آلودگی ورودی به بدن داریم. بنابراین، اکنون می توانیم آزمایش کنیم که کدام عوامل ممکن است مشکل را افزایش یا کاهش دهند. ما از این که متوجه شدیم ماسک FFP2 چقدر خوب از رسیدن و اتصال این ذرات بسیار ریز به سلول های خون جلوگیری می کند، شگفت زده شدیم.

این پژوهش در مجله ERJ Open Research به چاپ رسید.