تحقیقی جدید باوری قدیمی که محیط های یخ زده واکنش های شیمیایی را کند می کنند را تغییر و توضیح می دهد چرا رودخانه های قطب شمال نارنجی رنگ می شوند. اکنون مشخص شده یخ در آزادسازی آهن از مواد معدنی طبیعی بهتر از آب مایع عمل می کند.

به گزارش خبرگزاری مهر، طی سال های اخیر، رودخانه ها در مناطق قطب شمال به دلیل یخ زدایی خاک های منجمد (پرمافراست) در نتیجه گرمایش نارنجی رنگ شده اند. رنگ این رودخانه ها به دلیل غلظت بالای آهنی است که از ذخایر معدنی محلی آزاد می شود. رودخانه هایی که با چنین پدیده ای روبرو می شوند، اکسیژن محلول کمتری دارند و بیشتر از نهرهای سالم اطراف، اسیدی هستند. به همین دلیل بقای حیات وحش در آنها دشوارتر می شود.

قبلاً باور بر این بود که وقتی ذخایر معدنی غنی از آهن در یخ حبس می شوند، این ماده در همان جا باقی می ماند اما تحقیق جدید دانشگاه اومئو سوئد نشان می دهد که خود یخ، حتی بهتر از فرایند ذوب شدن پرمافراست، آهن را آزاد می کند. این پژوهش نشان داد که یخ در دمای منفی 10 درجه سانتی گراد آهن بیشتری از ذخایر معدنی را نسبت به آب مایع در دمای 4 درجه سانتی گراد آزاد می کند.

ژان فرانسوا بل یکی از مولفان این پژوهش می گوید: شاید عجیب به نظر برسد، اما یخ یک توده منجمد غیرفعال نیست. انجماد باعث ایجاد حفره های ریز بین کریستال های یخ می شود. این حفره ها مانند راکتورهای شیمیایی عمل می کنند که ترکیبات در آنها متمرکز و بسیار اسیدی می شوند. این بدان معناست که یخ حتی در دماهای پایین تا منفی 30 درجه سانتی گراد، می توانند با مواد معدنی آهن واکنش نشان دهد.

پژوهشگران در تحقیق گوییت (goethite)را بررسی کردند که یک ماده معدنی است که در آن اکسید آهن با خاک ها و رسوبات ترکیب شده اند. تحقیق مذکور با حضور یک اسید آلی انجام شد. آنها نه تنها دریافتند یخ بهتر از آب مایع آهن را آزاد می کند، بلکه متوجه شدند چرخه های مکرر انجماد و ذوب، مؤثرترین روش برای آزادسازی آهن هستند. علاوه بر این، آنها متوجه شدند که آب تازه و آب شور میزان آزادسازی آهن را افزایش می دهد، در حالی که آب دریا این روند را کاهش می دهد.

محقق اصلی پروژه در این باره می گوید: با گرم تر شدن آب وهوا، چرخه های انجماد و ذوب بیشتر می شوند. هر یک از این چرخه ها، آهن را از خاک ها و پرمافراست به آب منتقل می کند. این موضوع می تواند بر کیفیت آب و اکوسیستم های آبی در مناطق وسیعی تاثیر بگذارد.