عبدالکریمی گفت: انسجام ایجاد شده پس از جنگ 12 روزه یک رفتار غریزی بود و باید تلاش کرد آن را به خودآگاهی جمعی بدل کرد. تحولی که می تواند زمینه ساز یک رنسانس اجتماعی- سیاسی و پارادایم شیفت باشد.

به گزارش اعتماد، در ادامه مشروح گفتگو با بیژن عبدالکریمی درخصوص وضعیت مردم و مشکلات معیشتی آنها را بخوانید:

اساسا جامعه ایرانی از نظر ذهنی و روانی زمانی که با یک بحران مواجه می شود چه مواردی را باید مورد توجه قرار بدهد؟ یک چنین جامعه ای چگونه می تواند از خود امر ملی و تمامیت ارضی خود حفاظت کند؟

حاکمیت هر تصمیمی که می گیرد باید اجماع ملی و نخبگانی را در کنار خود داشته باشد. بدون ایجاد این اجماع ملی و نخبگانی اصولا هیچ تصمیمی به سرانجام مورد نظر نمی رسد. ایران فعلا یک واحد سیاسی است که تحت فشار شدید امپریالیسم و نظام سلطه قرار دارد. من این حرف را بارها زده ام و بهای آن را پرداخته ام، فکر می کنم در شرایط فعلی که طرف مقابل بی توجه به مفاد نظام بین الملل بر طبل تنش و تنازع می کوبد، مقاومت کم هزینه تر از تسلیم است. البته دولت آقای پزشکیان نشان داده تا آخرین حد ممکن برای اجتناب از جنگ و تحقق مطالبات از طریق دیپلماسی تلاش می کند. شخص آقای پزشکیان راهی نیویورک شد تا از هر فرصتی برای پایان دادن به تنش و عدم بازگشت تحریم ها استفاده کند. به طرف های مقابل یادآور کرد که مفاد برجام توسط غربی ها کنار گذاشته شد و ایران تعهدات خود را ذیل این سند اجرایی کرده بود اما باز هم طرف مقابل حاضر به مواجهه منطقی نشد.

اما نشانه این تلاش ها در داخل کشور هنوز نمایان نشده است. انگار در سطح داخلی در اقناع افکار عمومی کار قابل توجهی صورت نگرفته است؟

هنوز که هنوز است بخشی از نخبگان و مردم ایران تحت تاثیر فضاسازی خاص رسانه های غربی و برخی رسانه های ماهواره ای فارسی زبان قرار دارند. نخبگان و روشنفکران ناتویی ما و کنشگران سیاسی و اجتماعی متاثر از ایران اینترنشنال می گویند ایران باید ترک تخاصم کند! این افراد یک بار هم نگفته اند این غرب است که باید تغییر رویه بدهد.

به هر حال هر کشوری در راستای منافع ملی خود کار می کند. تلاش غربی ها کسب بیشترین سود و منفعت از هر ارتباطی است. مساله مردم این است که آیا تصمیم سازان ایرانی هم در راستای منافع ملی مردم خود کار می کنند؟

معتقدم ما ایرانی ها به عنوان یک واحد سیاسی در این جریان مظلومیم. توجه داشته باشید که می گویم در این جریان خاص مظلومیم نه در همه شؤونات و پرونده ها! معتقد نیستم نظام حکمرانی ایران اشتباهی نداشته اما امروز ایران می گوید آقا من حاضرم بیایم و در قالب نظام بین الملل و محتوای NPT و... مذاکره کنم. اما امریکا نمی پذیرد. امریکا و غرب در برابر ایران دو گزینه قرار داده است. یا جنگ یا تسلیم مطلق. هر دوی این مسیرها برای ایران هزینه های خاص خود را دارد. اما تسلیم مطلق ایران را به دوران پیشااستعمار و استعمار بازمی گرداند که ایران بخشی از مستعمره غرب بود. البته غرب به همین هم قانع نخواهد شد. اینها تا ایران را تکه تکه نکنند، ول کن نیستند. هر کنشکر سیاسی و اجتماعی و هر روشنفکری که در جهت تشدید تعارض دولت - ملت در ایران حرکت کند، یک امر غیراخلاقی مرتکب شده و به کشور و ملت ایران خیانت کرده است.

امروز مردم با مشکلات اقتصادی بسیار و فشار زایدالوصف معیشتی روبه رو بوده و از آینده می ترسند. چطور می توان این مردم را پای حفاظت از ایران و ساختار سیاسی آورد؟

مردم همواره حضور خود را نشان داده اند. بارها گفته ام، گفتمان انقلاب و حاکمیت ما از فقدان یک اینرسی گفتمانی و یک اینرسی تشکیلاتی رنج می برند. رسانه ها را ورشکسته کرده اند و از ریسمان سیاه و سفید هم می ترسند. صدا و سیما هم فاجعه است و به هر چیزی شبیه است جز اینکه یک رسانه ملی باشد. مردم رها شده اند و ریسمان هدایت ایرانیان به دست رسانه های خارج از کشور افتاده است. در شرایطی که به طور طبیعی صدا و سیمای ملی باید خانه چهره های ملی و ایران دوستان واقعی باشد.

نخبگان و فرهیختگان با تفکرات مختلف باید در صدا و سیما حاضر شوند و موضوع امر ملی را از ظن خود تشریح کنند. اما صدا و سیما سرگرم جناح بازی ها و جناح بندی های سطحی و مبتذل است. این روند حاکمیت ملی ما را به خطر انداخته است. نیروهای اطلاعاتی، امنیتی و بچه های گفتمان انقلاب و نیروهای حاکمیت باید از این اینرسی گفتمانی خارج شوند. تمام تلاش ها برای حفظ کشور در بخش نظامی متمرکز شده است. حوزه امر اجتماعی و امر ملی، فاقد نیروهای اصیل و رسانه های حرفه ای است. ما نیازمند یک شیفت پارادایمی به لحاظ امر اجتماعی هستیم. توجه کنید این شیفت پارادایمی نه در حوزه سیاست خارجی بلکه در حوزه امر اجتماعی باید محقق شود.

کشور در شرایط فعلی به کدامین سو می رود؟ آیا ما در حال پوست اندازی در حوزه سیاسی و دیپلماسی هستیم؟ به قول شما شیفت پارادایمی را تجربه می کنیم یا تحولات دیگری در میان است؟

به نظرم شرایط تاریخی خوبی است برای اینکه یک رنسانس فرهنگی از منظر امر اجتماعی در ایران رخ بدهد. از این طریق می توان انسجام ملی را بالا برد. آنچه طی 12 روز جنگ اخیر شکل گرفت، یک صیانت نفس غریضی بین مردم بود. این موضوع با خودآگاهی ملی فاصله زیادی دارد. این خودآگاهی ملی را باید ایجاد کرد و قوام بخشید. این وظیفه حاکمیت است که نشانه های مناسب را به مردم ارسال کند. وضعیت اقتصادی مردم در این شرایط سرنوشت ساز است. این اقتصاد یله و رها، باعث فاصله گرفتن مردم از گفتمان مقاومت می شود. حاکمیت سریع تر باید کاری بکند. حاکمیت ایران از فقدان تئوری در حوزه فلسفه اقتصاد سیاسی رنج می برد. به همین دلیل حاکمیت در مواجهه با مسائل اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم گیج و گنگ است.

طی روزهای اخیر که مکانیسم ماشه توسط اروپایی ها فعال شد، برخی افراد و جریانات در کشورمان نسبت به پایان برجام و بازگشت تحریم ها خوشحالی و پایکوبی کرده و آن را جشن گرفتند.

چه کسانی را می گویید؟ مردم خوشحالی می کردند؟

نه، نه... برخی طیف های سیاسی رادیکال...

در خارج کشور؟

نه، در داخل کشور و در پارلمان ایران! اعضای جبهه پایداری و نزدیکان آنها اقدام به خوشحالی برای فعال سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم ها کردند.

اینها نیروهای اصیل تاریخی و هویتی ما نیستند. اینها نیروهایی هستند که تاریخ بلندبالای ایران طی قرن های متمادی ندیده است. اینها خارج از خرد و لوگوس ایرانی هستند. شخصا مرگ این جریانات را در ایران اعلام می کنم. پس از حمله اسراییل به ایران، این نوع گفتمان های رادیکال به پایان راه خود رسیدند. اینها به جز برخی حرکات ایذایی، نمی توانند نقش جدی در پهنه سیاسی و تصمیم سازی ایران داشته باشند. کسانی که در زمین دشمنان مردم و کشورشان بازی کند، نیروهایی یا مزدور یا احمق هستند. همسویی این طیف ها با مطالبات دشمنان کشور، ننگی است که تا ابد بر پیشانی این جریانات خواهد ماند.

مساله ایران ماست. ما نوکر مردم هستیم. تضعیف حاکمیت ملی به مفهوم این است که ایران را به سمت زمین سوخته شدن سوق بدهیم. این گونه نیست که غرب فرش قرمز پهن کند و بگوید عبدالکریمی شما بفرمایید نظر بدهید! سقوط حاکمیت ایران را به زمین سوخته بدل می کند، حمام خون به راه می اندازد و ایران را تکه تکه می کند. این واقعیتی است که روزنامه نگاران، اهالی رسانه، روشنفکران، تحلیلگران و هر وطن دوستی باید مورد توجه قرار بدهد. امنیت و آینده ایران و ایرانی چیزی نیست که دستاویز ریسک و قمار و بده بستان این و آن قرار داشته باشد.

شما درباره وظایف مردم، فعالان سیاسی، نخبگان و روشنفکران صحبت می کنید اما بخش قابل توجهی از این فضای اتحاد و انسجام، باید از سوی حاکمیت ایجاد شود. نقش حاکمیت برای جلوگیری از غلتیدن به یک چنین شرایطی چیست؟

همواره به این نکته تاکید کرده ام که حاکمیت باید مطالبات مردم را مدنظر قرار بدهد. ایجاد دو قطبی های مبتذل و سطحی و عدم توجه به مطالبات، خواسته ها و سبک زندگی مردم باعث می شود تا مرجعیت فکری و رسانه ای و ذهنی مردم به دست بیگانگان بیفتد. همچنین نهادهایی مانند صدا و سیما و سایر ظرفیت های رسانه ای باید تلاش کنند امر ملی را ترویج کنند. مساله مهم بعدی توجه به اقتصاد و معیشت مردم است. مردم باید احساس کنند در داشته های کشور مطابق تلاش خود سهیم هستند و ایران مال آنهاست.