فرارو برنامه گفتگومحور ماجرای جنگ در تازه ترین قسمت خود، سراغ دبیر شورای امنیت کشور رفت. در این مصاحبه، ناگفته هایی از ماجرای جنگ 12 روزه از زبان این مقام امنیتی نظامی و یک پیش بینی نیز از آینده احتمالی جنگ میان اسراییل، آمریکا و ایران مطرح شد.

به گزارش فرارو، علی اکبر پورجمشیدیان، مقام ارشد نظامی، از مهر 1403 معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور، دبیر شورای امنیت کشور (شاک) و از 31 خرداد 1404 قائم مقام اسکندر مومنی است. سابقه ای طولانی در سطح فرماندهی ارشد سپاه دارد و حضور رسانه ای او همواره اندک بوده و هست. او در این مصاحبه با جواد موگویی، درباره ابعاد مختلف جنگ 12 روزه صحبت کرد که چند نکته جالب توجه و مهم در خلال آن مطرح شد.

پورجمشیدیان همچنین به موضوع جاسوسی گسترده اتباع نیز پرداخت که خبر آن در روزهای جنگ بسیار پررنگ بود. او گفت میزان همکاری اتباع خارجی از جمله اتباع افغانستان با سرویس های جاسوسی (به طور مشخص اسراییل) چیزی بیشتر از همکاری برخی مردم ایران نبوده و آن قدر برجسته نیست که نیاز به طرح داشته باشد. اما به این موضوع نیز اشاره کرد که به دنبال افزایش حساسیت ها، در زمان جنگ تعداد دستگیری اتباع برای رد مرز افزایش پیدا کرد.

مجری برنامه از دبیر شورای امنیت کشور راجع به آمارهای ارائه شده درباره پهپادهای و ریزپرنده های اسراییلی و همچنین تیم هایی که گفته می شد در این حوزه فعال بودند را غیرواقعی دانست. او هر دوی این گونه اخبار را در دسته عملیات روانی دشمن قرار داد.

تعیین جانشین های بعدی برای مسئولین نظامی و غیرنظامی کشور حتی تا سطح استان نیز در این مصاحبه مورد توجه قرار گرفت. به گفته پورجمشیدیان، این تصمیم از سوی شورای عالی امنیت ملی در شرایط جنگی اتخاذ و ابلاغ شد. به این صورت که مدیران ارشد کشور تا چند جانشین بعد از خود را مشخص کنند که اگر هر کدام از آن ها آسیب دیدند، کار کشور با اختلال مواجه نشود.

به طور طبیعی بعد از طرح موضوع ضربه از درون در جریان جنگ 12 روزه و موضوع ریزپرنده هایی که از داخل شهرها به پرواز درآمدند، موضوع ضعف های اطلاعاتی نیز مطرح شد. دبیر شورای امنیت کشور اظهار داشت که دستگاه اطلاعاتی در کلیات اطلاعات (مانند وجود تهدیدات و ...) خوب عمل کرد اما مسائل مربوط به اطلاعات موردی و جزییات جای بررسی دارد.

یکی از گروه های هدف اسراییل در جریان حمله به ایران در آغاز جنگ 12 روزه، دانشمندان فعال در حوزه هسته ای و موشکی بودند. مجری موضوع حفاظت از دانشمندان را مطرح کرد. صحبت های پورجمشیدیان در این مورد را باید به چند دسته تقسیم کرد. از جمله این که او می گوید در بازه نخست ترور دانشمندان هسته ای (از 1388 تا 1390) احتمالاً تهدید تا این حد، جدی گرفته نمی شد. اما به این موضوع نیز می پردازد که سلاح در اختیار دانشمندان بوده و آموزش هایی نیز دیده بودند. با توجه به شرایط جدید، تمهیدات دیگری برای حفاظت از دانشمندان مانند محل سکونت آن ها، آموزش های جدید برای آنان و تیم های حفاظتی در نظر گرفته خواهد شد. او در پاسخ به مجری که نسبت به تجمیع مسئولین یا چهره های حساس در برخی نقاط مانند شهرک شهید دقایقی معترض بود، گفت پیش از این تصمیم گرفت شده بود که این افراد متمرکز باشند تا بتوان از آن ها بهتر حفاظت کرد. چرا که جنس تهدید و ترورهای پیشین متفاوت بود.

او همچنین به موضوع حفاظت ناپذیر بودن برخی دانشمندان نیز اشاره کرد. چرا که با ورود تیم های حفاظت به زندگی، روال عادی زندگی با تغییراتی مواجه می شود. او مسائلی که در فیلم بادیگارد ابراهیم حاتمی کیا به تصویر کشیده شده بود را مصداق موضوع حفاظت ناپذیری دانست.

پورجمشیدیان موضوع حمله اسراییل به زندان اوین را یکی از سخت ترین و پیچیده ترین تصمیمات دوران جنگ 12 روزه می دانست. مجری این موضوع را مطرح کرد که حمله به اوین نمادین نبود و اسراییل با هدفِ حذف تیم های وزارت اطلاعات به این مکان حمله کرد. دبیر شاک به این مسئله اشاره کرد که تصمیمات مربوط به اوین ظرف چند ساعت گرفته شد و نیروی انتظامی 2000 زندانی را انتقال داد.

حمله به صداوسیما و محل جلسه شعام نیز در این گفتگو مورد توجه قرار گرفت. هرچند دبیر شاک جزییاتی از این حمله ارائه نداد. صرفاً به نگرانی ها و بی خبری از زنده ماندن یا نماندن وزیر کشور به عنوان یکی از حاضران در این جلسه پرداخت. پورجمشیدیان حمله اسراییل به صداوسیما را مهم دانست و به این مسئله اشاره کرد که حتی یک ثانیه ارتباط رسانه با مردم قطع نشد چرا که تاسیسات جایگزین برای چنین وضعیتی پیش بینی شده بود.

دبیر شاک به این موضوع اشاره کرد که پس از انجام دو عملیات وعده صادق 1 و 2، به صورت عمومی در کشور آمادگی برای جنگ وجود داشت. اما حداقل در مورد خود او در آن ساعت و لحظه چنین آمادگی وجود نداشت. این موضوع از سوی برخی مقامات دیگر کشور در همین برنامه یا مصاحبه های دیگر نیز مطرح شده است.

او همچنین معتقد است که ایران در جریان حمله اسراییل، به صورت تاکتیکی غافلگیر شد، نه راهبردی. پورجمشیدیان به این موضوع اشاره کرد که اسراییل نتوانست از لحاظ راهبردی به اهداف خود برسد. اما از لحاظ تاکتیکی، توانست به ایران لطمه بزند همانطور که ایران نیز لطمه هایی متقابل به اسراییل زد.

جلسه شورای امنیت کشور پس از جنگ تشکیل شد و محوریت آن نیز تصمیم گیری درباره کنترل وضعیت امنیت داخلی کشور بود. در طول جنگ این جلسات به صورت یک روز در میان تشکیل شد. تصمیماتی در خصوص مدیریت وضعیت سوخت، آرد، راه ها، تخلیه گمرکات و توزیع کالا، تسلیح نیروهای بسیج و برقراری پست های ایست و بازرسی در سطح شهرها از سوی بسیج و پلیس در این جلسات اتخاذ، ابلاغ و اجرا شد. معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور، تاثیر برگزاری تورهای ایست و بازرسی در سطح شهرها به خصوص پایتخت را برای حفظ امنیت روانی مردم و همچنین ناامن سازی معابر برای تردد تیم های داخلی دشمن را مثبت ارزیابی کرد. طی این جلسات 70 مصوبه به تصویب رسید و اجرایی شد که به گفته او، بخش قابل توجهی مربوط به مقتضیات زمان بود.

به گفته دبیر شورای امنیت کشور، مسئله تفویض اختیارات به استانداران که از ماه ها قبل مطرح شده بود، در جریان جنگ عملی شد و نتایج خوبی نیز داشت. این تفویض اختیار و قدرت تصمیم گیری باعث شد که بسیاری از این امور بدون نیاز به افتادن در روند بوروکراتیک انجام شود. او همچنین به تشکیل برخی کمیته ها اشاره کرد که ریاست هر کدام از آن ها با وزرا بوده است. کمیته امنیت عمومی نیز به ریاست وزیر کشور تشکیل شد. این کمیته ها دارای قدرت تصمیم گیری بودند و تصمیمات مصوب آن ها در حکم تصمیمات هیئت دولت محسوب می شد. برخی تصمیمات پیچیده از سوی دستگاه هایی مانند وزارت نفت و جهاد کشاورزی برای جلوگیری از اتلاف وقت و پیچیدگی های اداری از طریق کمیته امنیت عمومی گرفته شد.

علی اکبر پورجمشیدیان گفت در صورتی که انسجام ایجاد شده در جنگ به صورت واقعی حفظ شود و آمادگی های نظامی بالا برود، برآوردش به عنوان یک فرد نظامی این است که جنگ نخواهد شد. در صورتی که جنگی رخ دهد و این دو ویژگی نیز وجود داشته باشد، ایران از آن پیروز بیرون خواهد آمد.