یک توافق جهانی جدید دسترسی میلیون ها نفر از شهروندان کشورهای با درآمد کم و متوسط را به داروی پیشگیری از HIV فراهم می کند. این دارو که Lenacapavir نام دارد و به صورت تزریقی تجویز می شود، تاکنون 288 هزار دلار هزینه داشت؛ اما حالا قیمت آن تنها 40 دلار خواهد بود. عرضه نسخه ارزان این دارو از سال 2027 در 120 کشور آغاز می شود.

این توافق بین گروه ابتکار دسترسی به سلامت کلینتون (Clinton Health Access Initiative)، بنیاد گیتس و مؤسسات تحقیقاتی مختلفی مانند Wits RHI آفریقای جنوبی صورت گرفته است. به گفته پروفسور سایقا مولیک از این مرکز تحقیقاتی، دسترسی ارزان به داروی پیشگیری HIV برای کشورهای کم درآمد یک امر ضروری است و Lenacapavir می تواند به ویژه برای جوانان و جوامع کم برخوردار که مراجعه مکرر به کلینیک برای آنها دشوار است، تحولی بزرگ ایجاد کند.

Lenacapavir که هر شش ماه یک بار تزریق می شود، در کارآزمایی های خود نتایج چشمگیری داشته و در ژوییه گذشته نیز از سوی سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری از HIV تأیید شد.

این دارو می تواند جایگزین داروی خوراکی PrEP شود که مصرف روزانه دارد و بسیاری از بیماران به دلیل سختی مصرف یا ترس اجتماعی از آن استفاده نمی کنند. درحال حاضر تنها 18 درصد افراد واجد شرایط به PrEP دسترسی دارند.

علاوه بر پیشگیری، این دارو در درمان مبتلایان نیز کاربرد دارد. مطالعه ای نشان داده است که اگر فقط 4 درصد جمعیت به این دارو دسترسی پیدا کنند، تا 20 درصد از ابتلاهای جدید قابل پیشگیری خواهد بود.

با وجود پیشرفت های بزرگ در کاهش نرخ جهانی HIV و مرگ ومیر ناشی از ایدز، همچنان سال گذشته 1.3 میلیون نفر به ویروس HIV مبتلا شدند و بیش از 600 هزار نفر جان خود را از دست دادند. آفریقای جنوبی که نزدیک به 8 میلیون مبتلا دارد، از نخستین کشورهایی خواهد بود که به نسخه ارزان این دارو دسترسی پیدا می کند. وزارت بهداشت این کشور اعلام کرده که از هر اقدامی برای دسترس پذیرشدن داروهای نجات بخش با قیمت مناسب حمایت خواهد کرد.