بابک کاظمی در اعتماد نوشت: نسل Z، که در ایران عمدتا متولدان اواخر دهه 1370 تا اوایل دهه 1390 را در بر می گیرد، امروز به یکی از پررنگ ترین و در عین حال چالش برانگیزترین گروه های اجتماعی بدل شده است. نسلی که در جهان دیجیتال به دنیا آمده، با اینترنت، شبکه های اجتماعی و روایت های غیررسمی رشد کرده و اغلب نگاهی نقادانه یا بی اعتماد به نهادهای رسمی دارد.

این نسل، برخلاف نسل های پیشین که عمدتا در پی سازگاری با نظم موجود بودند، خواهان بازتعریف روابط اجتماعی، هویتی و حتی ارزشی است. آنان از شکاف میان گفتار و کردار رسمی، ازعدم مشارکت واقعی در تصمیم سازی ها و از بی توجهی به دغدغه هایشان گله مندند.

در عین حال، نسل Z قربانی ناتوانی در برقراری گفت وگویی موثر میان نسل ها نیز هست. فضای ارتباطی مدرسه، خانواده و رسانه نتوانسته به درستی با زبان و جهان زیسته این نسل ارتباط برقرار کند. گسست میان نسلی که خاطره ای از جنگ، انقلاب یا سازندگی ندارد با والدینی که این رخدادها را زیسته اند، نوعی بی زمانی و بی مکانی فرهنگی برای نسل Z ایجاد کرده است.

آن ها در فضای مجازی حضوری پررنگ دارند، اما در ساختارهای رسمی نامریی اند. این وضعیت، گاه به طغیان، گاه به انزوا و گاه به مهاجرت می انجامد. در این میان، نادیده گرفتن این نسل می تواند به هزینه های سنگین اجتماعی در آینده منجر شود.

خوشبختانه با استقرار دولت چهاردهم به ریاست دکتر پزشکیان، نشانه هایی از تغییر نگرش در سیاست گذاری فرهنگی، آموزشی و اجتماعی نسبت به نسل جدید دیده می شود. نگاه عدالت محور و مشارکت گرای دولت و تأکید بر حکمرانی گفت وگویی، ظرفیت آن را دارد که نسل Z را نه به چشم تهدید، بلکه به عنوان سرمایه ای اجتماعی مورد توجه قرار دهد.

اهتمام دولت در بازنگری در نظام آموزش و پرورش، توجه به مهارت آموزی، گسترش زیست بوم فناوری و بازکردن فضا برای حضور جوانان در حوزه های فرهنگ، رسانه و مدیریت محلی، از جمله اقداماتی است که اگر با استمرار، عمق و مشارکت واقعی همراه شود، می تواند به ترمیم شکاف نسلی کمک کند. همچنین تمرکز بر شفافیت، عدالت دیجیتال و تقویت دسترسی آزاد به اطلاعات، خواسته های دیرینه نسل Z را پاسخ خواهد گفت.

نسل Z نه تهدید است و نه مسئله؛ بلکه فرصت اصلاح ساختارهایی است که سال ها با زبان نسل جدید بیگانه بوده اند. برای عبور از بحران ها و ساخت آینده ای روشن، باید این نسل را دید، شنید و جدی گرفت. راه نجات، نه در انکار دگرگونی ها، بلکه در درک عمیق آن ها و همراهی با روح زمانه ای است که فرزندان ما در آن می زییند.