فرارو- پنج روش کاربردی از جمله فعالیت بدنی، شکرگزاری، یافتن لحظات شادی، ایجاد ارتباط با اهداف و تعیین مرزهای کاری می تواند به کاهش فرسودگی ذهنی و بازگشت انرژی کمک کند.

به نقل از اینک، بسیاری از افراد تجربه کرده اند که در میانه روز، تمرکز و توان ذهنی ناگهان کاهش می یابد؛ حالتی که به آن خستگی مغزی یا فرسودگی ذهنی گفته می شود. گرچه بسیاری در چنین شرایطی سراغ فنجانی دیگر از قهوه می روند، اما کارشناسان معتقدند راهکارهای مؤثرتری برای بازیابی انرژی و تمرکز وجود دارد. در این گزارش، پنج روش ساده و عملی معرفی می شود که می تواند به شما کمک کند بدون وابستگی به محرک های مصنوعی، ذهن خود را تازه و آماده کنید.

وقتی ذهن دچار سنگینی می شود، تلاش بیشتر برای فکر کردن معمولاً نتیجه نمی دهد. در چنین شرایطی، بهترین راهکار توقف کار ذهنی و شروع حرکت بدنی است. فعالیت فیزیکی به سرعت جریان خون را افزایش می دهد و اکسیژن بیشتری به مغز می رساند؛ عاملی که تمرکز را بازمی گرداند.

پیاده روی کوتاه 10 دقیقه ای در اطراف محل کار یا چند حرکت کششی کنار میز می تواند تأثیر فوری داشته باشد. حتی انجام حرکاتی مانند پرش درجا، اگرچه ساده به نظر می رسد، اما مغز را شوکه کرده و از رخوت خارج می کند. تحقیقات نشان می دهد تغییر وضعیت بدن پس از ساعت ها نشستن، نقش مهمی در افزایش بازدهی ذهن دارد.

شکرگزاری تنها به مناسبت ها یا لحظات خاص محدود نمی شود، بلکه می تواند ابزاری قدرتمند برای بازآفرینی انرژی روانی باشد. زمانی که ذهن خسته است، یادآوری سه مورد ساده برای قدردانی می تواند شیمی مغز را تغییر داده و احساس مثبتی ایجاد کند.

برای مثال، سپاسگزاری از اعتماد مشتریان، همراهی خانواده یا حتی آفتاب پشت پنجره، به ظاهر کوچک هستند اما می توانند تأثیری بزرگ بر روحیه بگذارد. روان شناسان تأکید می کنند که لحظات کوتاه قدردانی باعث افزایش ترشح دوپامین و سروتونین در مغز می شوند؛ دو هورمون کلیدی برای ایجاد انگیزه و شادی.

گاهی تنها چیزی که برای عبور از خستگی نیاز دارید، اندکی شادی فوری است. این شادی می تواند برای هر فرد متفاوت باشد: تماشای ویدئوهای خنده دار، گوش دادن به موسیقی، نواختن ساز یا حتی گفت وگوی کوتاه با یکی از دوستان.

مثلاً برخی افراد با دیدن کلیپ های حیوانات خانگی انرژی دوباره می گیرند، برخی دیگر با نواختن گیتار یا خواندن آهنگ مورد علاقه شان احساس سرزندگی می کنند. مهم این است که فهرستی ذهنی از منابع شادی شخصی خود داشته باشید تا در زمان نیاز به سرعت به آن ها رجوع کنید.

تحقیقات نشان داده اند که احساسات مثبت تنها برای لذت لحظه ای نیستند؛ بلکه توان پردازش ذهنی را افزایش داده و دیدگاه محدود ناشی از استرس را از بین می برند. به بیان دیگر، شادی کوتاه مدت مانند پادزهری در برابر خستگی مغز عمل می کند.

یکی از دلایل اصلی خستگی ذهنی، انجام کارهایی است که فاقد معنا یا اهمیت شخصی به نظر می رسند. هنگامی که با فعالیتی یکنواخت و کسل کننده مانند تکمیل جداول داده یا مرور متن های طولانی مواجه می شوید، پرسش از اهمیت واقعی آن می تواند انگیزه تازه ای ایجاد کند.

اگر کار با اهداف شخصی یا شغلی شما هم راستا باشد، یادآوری همین ارتباط می تواند انرژی مضاعفی ایجاد کند. اما اگر هیچ ارتباطی وجود نداشته باشد، بهتر است آن وظیفه کنار گذاشته شود یا به فرد دیگری سپرده شود.

برای مثال، پرسش از خود درباره اینکه آیا این گزارش به همکاران برای تصمیم گیری بهتر کمک می کند؟ یا آیا این ایمیل زمینه ساز رخداد مهمی خواهد بود؟ می تواند معنای پنهان کار را آشکار کرده و انگیزه درونی را فعال کند. برخلاف کافیین، این نوع انگیزه واقعی و پایدار است.

بسیاری از افراد عادت دارند همیشه در دسترس باشند؛ از پاسخ به ایمیل ها در هنگام شام گرفته تا چک کردن پیام های کاری نیمه شب. اگرچه این رفتار در ظاهر نشانه تعهد به کار است، اما در واقع نشان دهنده برداشت اشتباه از انرژی ذهنی محسوب می شود.

داشتن یک آیین پایان کار می تواند تغییر بزرگی ایجاد کند. برای نمونه، خاموش کردن رایانه در ساعت مشخصی از عصر، تغییر وضعیت به غیرقابل دسترس و انجام فعالیت های غیروابسته به کار، مغز را برای استراحت آماده می کند. قدم زدن عصرگاهی، صرف شام با خانواده یا فعالیت های سرگرم کننده می تواند بخشی از این برنامه باشد.

جالب آن که بسیاری از افراد در لحظات دوری از کار به ایده های خلاقانه می رسند. دلیل آن روشن است: مغز در زمان استراحت فرصت پردازش ناخودآگاه مسائل را پیدا می کند. نتیجه این فرایند آن است که صبح روز بعد، ذهن با انرژی واقعی و نگاهی تازه بیدار می شود، نه با خستگی انباشته از روز قبل.

خستگی ذهنی پدیده ای رایج در زندگی پرمشغله امروز است، اما وابستگی به کافیین تنها راه حل آن نیست. با حرکت بدنی، تمرین شکرگزاری، یافتن منابع شادی شخصی، ارتباط دادن وظایف به اهداف بزرگ تر و تعیین مرزهای واقعی بین کار و زندگی، می توان ذهن را سرحال کرد و انرژی پایدارتری به دست آورد. این روش ها نه تنها بهره وری را افزایش می دهند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی و احساس رضایت درونی نیز منجر می شوند.